Sound of Metal (2019)

Regie: Darius Marder | 120 minuten | drama, muziek | Acteurs: Riz Ahmed, Olivia Cooke, Paul Raci, Lauren Ridloff, Mathieu Amalric, Domenico Toledo, Chelsea Lee, Shaheem Sanchez, Chris Perfetti, Bill Thorpe, Michael Tow, William Xifaras, Rena Maliszewski, Tom Kemp

Alles heeft een geluid. Niet alleen de keiharde metal muziek die hoofdpersonage Ruben samen met zijn vriendin Lou speelt, maar ook hun zorgzame ochtendrituelen. Niet alleen het gejoel van fans vult de zaal met geluid, maar ook de wind die hun camper onderweg bij het toeren opvangt. De kijker hoort hun wereld tot in de intiemste details. Dan wordt drummer Ruben tijdens een concert overvallen door een pieptoon in zijn gehoor. De daaropvolgende dagen ebt zijn gehoor langzaam weg, alsof iemand de volumeknop steeds zachter zet. Zijn dokter heeft geen goed nieuws: zijn gehoor gaat zo snel achteruit dat hij eigenlijk bijna geheel doof zal worden. Rubens wereld komt tot een abrupte stilstand.

‘Sound of Metal’ is een aangrijpende film. Zonder veel gêne duikt het in het leven van Ruben. De film toont op minutieuze wijze hoe hij na zijn gehoorverlies in een emotionele achtbaan belandt. Daarvoor leunt de film op sterke acteerprestaties, en dan voornamelijk op die van Riz Ahmed. Hij speelt Ruben, of beter gezegd is Ruben. Hiervoor geeft ‘Sound of Metal’ dan ook alle ruimte, want regisseur Darius Marder stelt zich in zijn fictiedebuut vrij gedienstig op. De regisseur laat veelal visuele flair achterwege en schept de juiste voorwaarden voor de dramatische wendingen in het verhaal en de nauwgezette vertolkingen. Ook zet de film de soundtrack effectief in om het verlies van gehoor ‘te verbeelden’. Gek genoeg doet ‘Sound of Metal’ dan ook extra nadenken over het belang van geluid in een als overwegend visueel bestempeld medium.

Daarnaast gaat ‘Sound of Metal’ niet alleen over Ruben. Zijn beproeving staat tevens voor hoe zijn generatie die alles vermag, omgaat met tegenslag. Bovendien is deze generatie opgegroeid met het idee dat bijna alles maakbaar is, als je maar hard genoeg wilt. En dan gooit die doofheid, als donderslag bij heldere hemel roet in het eten. Deze zintuigelijke handicap komt voor Ruben dus op een bepaalde manier niet goed uit. Zijn eerste reactie is: “hoe kan ik zo snel mogelijk mijn gehoor terugkrijgen”. De film gaat echter niet zozeer over of Ruben wel of niet zijn handicap overwint, maar hoe hij daar emotioneel mee omgaat. Ruben wil alles fixen. Echter, ‘Sound of Metal’ toont op licht moralistische wijze dat het in deze situatie wellicht eerder gaat om zelfacceptatie. Het leven is niet volledig maakbaar, maar is je ook gegeven. Daarom is iemand die doof geboren is, ook niet minder mens. Je ziet deze sensitieve benadering van Rubens situatie en die van lotgenoten ook terug in de casting. Eén van de betere bijrollen in de film komt van Paul Raci. Hij speelt dove mentor Joe en probeert Ruben te helpen met die acceptatie. Raci’s achtergrond verraadt waarom vooral hij geschikt was voor deze rol. Raci is namelijk opgevoed door twee dove ouders en spreekt vloeiend gebarentaal.

Regisseur Marder en zijn broer Abraham schreven het script voor de film. De oorsprong van het script komt echter voort uit een samenwerking tussen Darius Marder en Derek Cianfrance. Cianfrance heeft onder meer de emotioneel complexe noodlotsdrama’s ‘The Light Between Oceans’ (2016) en ‘The Place beyond the Pines’ (2012) geschreven en geregisseerd. ‘Sound of Metal’ doet echter nog het meest denken aan het fictiedebuut van Cianfrance, ‘Blue Valentine’ (2010). Dit heftige drama gaat over een klassiek liefdesverhaal: een koppel dat niet zonder of met elkaar kan leven. Evenals in ‘Sound of Metal’ zit in ‘Blue Valentine’ de camera dicht op de huid van de hoofdpersonages en dat werkt bijna verstikkend goed. Alleen jammer is dat het verhaal van Rubens ‘partner in crime’ Lou, wederom sterk gespeeld door Olivia Cooke, enigszins naar de achtergrond verdwijnt. Het levert de wens op dat ‘Sound of Metal’ het eerste deel is van een tweeluik en dat in het vervolg Lou’s verhaal centraal staat.

Roy van Landschoot

Waardering: 4

VOD-release: 4 december 2020 (Prime Video)
VOD-release: 22 februari 2021