Stage Beauty (2004)

Regie: Richard Eyre | 110 minuten | drama | Acteurs: Billy Crudup, Clare Danes, Rupert Everett, Tom Wilkinson, Zoe Tapper, Richard Griffiths, Ben Chaplin, Hugh Bonneville, Edward Fox, Derek Hutchinson, Mark Letheren, Jack Kempton, Alice Eve, Fenella Woolgar, David Westhead

Hoewel deze film in de verte doet denken aan ‘Shakespeare in Love’ door veel dezelfde ingrediënten (de film speelt in de 17e eeuw, de plaats van handeling is voornamelijk het theater, de stukken van Shakespeare spelen een belangrijke rol, de hoofdrolspeelster is jong, knap en blond en er zit zelfs een zelfde acteur in beide films, namelijk Tom Wilkinson als Betterton/Hugh Fennyman) zijn de films verder eigenlijk in niets te vergelijken. Waar ‘Shakespeare in Love’ een luchtige romantische komedie was, is deze film veel intenser, dubbelzinniger en vooral niet een film waar ‘een mooi, net strikje om allerlei grote gevoelens en ideeën word gebonden’ zoals Clare Danes het zegt.

‘Shakespeare in Love’ draait daarbij ook vooral om romantiek, niet voor niets word ‘Romeo en Julia’ in deze film ingestudeerd. ‘Stage Beauty’ is meer ambigue en veel seksueler. ‘Othello’ (het centrale stuk in de film) is daarom meer toepasselijk. De hele film zit ook vol seksuele toespelingen. Zelfs het eerste beeld wat we zien is die van een blote bil van een jong meisje óf jongen (welke is niet te zeggen en waarschijnlijk is dat ook de bedoeling). Ook zien we Ned seks hebben met een Lord, die wel wil dat Ned een blonde pruik opdoet zodat hij meer op een vrouw lijkt. En dit alles in een bed op het podium in het theater. Alles lijkt een rol en iedereen lijkt er een te spelen. Maar als je alleen maar rollen speelt hoe weet je dan nog wie je zelf bent?

De film is op ware historische feiten gebaseerd (de dagboeken van Samuel Pepys, een rijke heer aan het hof van Charles II) maar gebruikt dit gegeven en de setting van het verhaal om een aantal complexe gevoelens te behandelen. De personages worstelen met vragen rond identiteit, liefde, seksualiteit en het acteren brengt hen allen samen en zorgt voor een manier om die vraagstukken te onderzoeken. Natuurlijk zijn de stukken van Shakespeare hier ideaal voor en hoe komt een verwarde seksualiteit beter tot uiting dan in constante sekse-wisselingen bij de acteurs. Een man die jarenlang heeft geoefend om alle mannelijkheid uit zijn acteren te halen en een van de meest begeerde vrouwen van Londen word genoemd kan voor flink wat verwarring zorgen, bij zichzelf en bij zijn toeschouwers en fans.
De ‘love-story’ in deze film is dan ook geen conventionele. De liefde van Maria voor Ned Kynaston uit zich vooral in een complete adoratie en een bezetenheid om hem in alles te imiteren, zelfs zijn acteerstijl als vrouw. Terwijl zij zelf een vrouw is en haar handelingen van een man die een vrouw nadoen dan ook eerder lachwekkend dan overtuigend overkomen.

De uiteindelijke climax van de film bestaat uit Maria en Kynaston die samen de moordscène uit Othello spelen. Maria is door de coaching van Kynaston van lachwekkende actrice met geïmiteerde maniertjes tot ‘post-Marlon Brando naturalistisch’ acteren overgegaan, net als Kynaston zelf nu hij ook eindelijk zelf een man speelt. Het stel houdt het theater de hele scène lang compleet in zijn greep en deze ervaring luid voor Kynaston het begin in van het ontdekken van zijn eigen identiteit.

Het onderwerp is niet echt luchtig maar word niet zwaar gebracht. Er zit veel tempo in de film waardoor het constant boeiend blijft. Daarbij is het gepassioneerde acteerwerk (van vooral de twee hoofdrolspelers Clare Danes en Billy Crudup) adembenemend om naar te kijken en ziet alles, van sets tot kostuums tot algeheel kleurgebruik er prachtig uit.

Hoewel de tijd waarin het verhaal zich afspeelt zich heel goed leent voor het thema, zouden twee personages in deze tijd net zo goed kunnen worstelen met dezelfde vragen en problemen. Dit maakt de film meer dan een periode-stuk of een kostuum-drama. Het gaat hier over gevoelens en zeer complexe ook nog. En deze zijn zeker niet verpakt met een net strikje, zoals in sommige andere films die er eventueel heel in de verte iets van weg hebben.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4

Bioscooprelease: 2 december 2004