Starman (1984)
Regie: John Carpenter | 123 minuten | romantiek, science fiction | Acteurs: Jeff Bridges, Karen Allen, Charles Martin Smith, Richard Jaeckel, Robert Phalen, Tony Edwards, John Walter Davis, Ted White, Dirk Blocker, M.C. Gainey, Sean Stanek, George ‘Buck’ Flower, Russ Benning, Ralph Cosham, David Wells
John Carpenter had eind jaren zeventig, begin jaren tachtig zijn naam al gevestigd als genrefilmmaker. Films als ‘Halloween’, ‘The Fog’, ‘Escape from New York’ en ‘The Thing’ plaatsten hem stevig in het horror/actiefilmhoekje. Niet zo gek dus dat hij zijn grenzen wilde verleggen en vol ging voor de science fiction romance ‘Starman’ (overigens was hij niet de eerste keuze van de Sony, die in een bizarre move het script van ‘Starman’ ruilde voor ‘E.T. The Extra Terrestrial’). De film, die je eigenlijk mag beschouwen als ‘E.T. voor volwassenen’, is misschien wel zijn meest toegankelijke film geworden. In Amerika was de film succesvoller dan daarbuiten, maar alsnog brak deze scifi romkom geen records. Toch is deze film met Karen Allen (die we echt veel te weinig hebben gezien in films) en Jeff Bridges nog steeds de moeite waard.
Jenny (Karen Allen) is een jonge vrouw die onlangs haar echtgenoot (Jeff Bridges) heeft verloren in een tragisch ongeluk. Bij aanvang van de film zien we haar proberen haar verdriet te verdrinken terwijl ze oude videofilms kijkt waarin zij en haar geliefde Scott nog geen weet hebben van het onheil dat nadert. De boodschap ‘geniet van elke dag alsof het je laatste is’ wordt zo heel subtiel gebracht.
Diezelfde avond – Jenny is al naar bed – nadert een buitenaards ruimteschip aarde. Het schip heeft de Voyager Golden Record onderschept van de Voyager 2. Deze grammofoonplaat (die echt bestaat) bevat beelden en geluiden die door NASA zijn geselecteerd om mogelijke buitenaardse wezens een indruk te geven van het gevarieerde leven op aarde. Aan boord van het schip bevindt zich daadwerkelijk een vriendelijk gezinde buitenaardse entiteit, die van plan is contact te leggen met de mensheid. De Amerikaanse regering krijgt het schip op de radar en besluit direct dat het een vijandige indringer is. Het schip wordt neergeschoten, maar het buitenaardse wezen overleeft de aanval. Hij landt in de buurt van Jenny’s huis – gelegen in Wisconsin – dringt daar binnen, ‘kijkt’ even rond en met behulp van een plukje van Scotts haar en de videobeelden creëert hij een menselijke vorm van zichzelf.
Jenny is getuige van de razendsnelle ontwikkeling van baby naar volwassen ‘Scott’ en is – begrijpelijkerwijs – doodsbang. Ze raakt bewusteloos en wanneer ze bij is gekomen blijkt het buitenaardse wezen (wederom gespeeld door Jeff Bridges) haar ontvoerd te hebben. Hij wil dat ze hem naar Arizona brengt – een reis van ongeveer 2.750 kilometer – , waar de entiteit opgepikt zal worden door ‘zijn’ planeetgenoten. Wat volgt is een roadtrip, waarin Jenny’s angst en afkeer langzaam om worden gevormd naar genegenheid en tenslotte liefde. En het mooie is dat haar gevoelens beantwoord worden.
‘Starman’ heeft veel luchtige scènes, die vooral bestaan uit de grap dat Jeff Bridges’ personage zich de gewoontes van de mensen eigen moet maken. Hij leert snel, dat wel, maar niet alle voorbeelden die hij krijgt zijn even waarheidsgetrouw. Dat levert grappig situaties op. Zijn spel is echter niet alleen komisch, maar ook ontroerend en dat mag je allemaal op het conto van Bridges schrijven. Niet voor niets ontving hij een Oscarnominatie voor deze film.
De film is op het sterkst als het gaat over de groeiende band tussen Jenny en ‘Scott’. De scènes waarin we zien hoe de afgevaardigden van de regering op hen inlopen zijn minder interessant. Knappe verdienste van Carpenter, die hier laat zien dat hij prima uit de voeten kan met scènes waarin gevoelens belangrijker zijn dan special effects of gore. En let ook op de prachtige score van Jack Nitzsche, die de film een ondersteunende emotionele laag geeft.
‘Starman’ is een film over rouwverwerking, het verleggen van je grenzen en onvoorwaardelijke liefde. Maar er zit nog een diepere laag in: de eeuwige drang van de mensheid om alles maar te willen begrijpen en onder controle te houden. Je zou toch je hart vast moeten houden als er daadwerkelijk buitenaards leven ontdekt wordt. Kunnen we daar als mensheid collectief echt wel op de juiste manier op reageren? Het verhaal mag dan wel eenvoudig zijn, het geheel is echt meer dan de som der delen en maakt ‘Starman’ een lieve, hartverwarmende film met een weergaloze Jeff Bridges.
Monica Meijer
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 30 mei 1985
DVD-release: 2 oktober 2019