Stealth (2005)
Regie: Rob Cohen | 115 minuten | actie, avontuur, science fiction, thriller | Acteurs: Josh Lucas, Jamie Foxx, Jessica Biel, Sam Shepard, Joe Morton, Richard Roxburgh, Ian Bliss, Ebon Moss-Bachrach, Michael Denkha, Rocky Helton, Clayton Adams, Maurice Morgan, Christopher Naismith, Charles Ndibe, Nicholas Hammond
Ben Gannon zegt op een gegeven moment tegen zijn superieur (Sam Shepard) dat hij vindt dat oorlog niet als een videospel zou moeten worden. Ironisch dat hij zich in een film bevindt die zich precies hieraan schuldig maakt. Maar misschien is deze opmerking wat oneerlijk. Het verhaal van een gemiddelde videogame zit namelijk doorgaans een stuk beter in elkaar, terwijl de personages ook nog eens meer diepgang en ontwikkeling vertonen dan de lege hulzen die de film ‘Stealth’ bevolken.
Dit ligt evenzo zeer aan de personages als aan de acteurs die ze vormgeven. Als je de grootste dramatische kwaliteiten van een film bij iemand als Jessica Biel moet zoeken weet je dat er iets mis is. Josh Lucas heeft twee, hoogstens drie, gezichtsuitdrukkingen in de hele film en Jamie Foxx mag zijn Oscar voor ‘Ray’ wel weer inleveren, al moet gezegd worden dat hij met een behoorlijke kluit het riet in wordt gestuurd. Hij is een stereotiepe, vrouwenversierende macho die het enige zinnige “gesprek” in de film heeft met een Thaise vrouw die geen Engels spreekt. En om het nog eens extra effectief te maken voor de kijker, heeft hij hier zijn zonnebril op. Hoog drama!
Maar laten we eerlijk zijn, vrijwel niemand die deze film uitzoekt, zit op goed uitgewerkt drama te wachten. Dat wil zeggen, het zou voor sommigen misschien welkom zijn, maar het is niet wat we verwachten. Vooral niet als je bedenkt dat de regisseur van de film verantwoordelijk is voor films als ‘xXx’ en ‘The Fast and the Furious’. Wat deze films echter, in wisselende mate, nog hadden, was humor en goede, adrenaline-oppompende actie. ‘Stealth’ slaagt op deze vlakken nauwelijks. De actie is adequaat, met enkele flitsende lichtgevechten met verschillende shots vanaf de afgevuurde raketten en de altijd goed werkende snelheid opwekkende shots van de supersonische vliegtuigen die laag boven de grond of tussen de bergen vliegen. Toch zijn er te weinig goede “dogfights” om de film lang van de grond te houden, en zijn de stealth-vliegtuigen zelf te weinig opwindend (in hun special effects) om extra curiositeitswaarde te vormen ten opzichte van een “normale” pilotenfilm. In ‘The Fast and the Furious’ was dit bijvoorbeeld wel het geval met de verschillende uitbundige “getunede” auto’s. Pogingen tot directe humor in de film beperken zich tot grappen als “Extreme Deep Invader? I’ve been called that too, sometimes”, en jammer genoeg is er ook weinig knipoog-humor aanwezig, waar iemand als Vin Diesel nog wel eens voor kan zorgen.
Het verhaal is vrijwel afwezig. Van het ene op het andere moment is er weer een alles bedreigende missie waar het drietal met EDI naartoe moet, waardoor deze episodes nauwelijks dramatisch gewicht (kunnen) krijgen). De rode draad is EDI, en dit vliegtuig moet het zwaartepunt van de drama vormen. Het verhaal van dit vliegtuig is echter een slap aftreksel van ‘2001: A Space Odyssey’; de scène waarbij de Kunstmatige Intelligentie van het toestel een gesprek observeert van twee piloten die over het gevaar van de computer praten is een schaamteloze kopie van de soortgelijke scène uit de sf-klassieker van Kubrick. Later wordt er ook nog geleend uit Kubricks ‘Dr. Strangelove’ wanneer er over na wordt gedacht om het eigen vliegtuig vrijwillig door de Russen neer te laten schieten, wanneer het toestel in het Russisch luchtruim verschijnt.
Ook is er geen ontwikkeling in de personages merkbaar. Ben en Gara hebben duidelijk gevoelens voor elkaar, wat echter niet mag bij twee piloten en waardoor er dus ook niets mee gedaan wordt, afgezien van wat smachtende blikken en halve zinnen hier en daar. Er wordt nog gepoogd om, net als in ‘Top Gun’, via een sterfgeval wat extra dramatiek op te wekken, maar ook dit werkt niet vanwege het ontbreken van een noemenswaardige band met de overledene.
Dus blijft de actie over. Er vinden zelfs enkele spannende momenten plaats, waaronder een schietstoelprocedure waarbij de piloot uit de buurt moet zien te blijven van rondvliegend puin wanneer hij/zij met haar schietstoel en parachute aan het vallen is.
Wil je enkele leuke actiescènes zien met supersnelle vliegtuigen, dan is hier je kans. Vraag je ook maar iets meer van een film, dan kun je ‘Stealth’ beter links laten liggen.
Bart Rietvink
Waardering: 1.5