Steve Jobs (2015)

Regie: Danny Boyle | 122 minuten | biografie | Acteurs: Michael Fassbender, Kate Winslet, Seth Rogen, Sarah Snook, Katherine Waterston, Jeff Daniels, Michael Stuhlbarg, Adam Shapiro, John Ortiz, Perla Haney-Jardine, Makenzie Moss, Vanessa Ross, Jackie Dallas, Ripley Sobo, Natalie Stephany Aguilar, Sandra Dee, Alice Aoki, AnnaCorey

Een moedig besluit is het, deze film in trilogievorm op te hangen aan slechts één decor: het auditorium in San Francisco waar in ’84, ’88 en ’98 respectievelijk de Macintosh, de NeXT Computer en de iMac werden gepresenteerd. Overduidelijk een performance, is het leven van Steve Jobs in deze film van Danny Boyle (‘Slumdog Millionaire’). Een performance met tegenspelers en toeschouwers, en het is nooit helemaal helder of je tot de eerste of de tweede groep behoort in het leven van de Apple-oprichter. Jobs is hier het narcistische, meedogenloze alfamannetje, gemankeerd door zijn adoptieverleden en geniale geest. Al dat hij nodig heeft, is een publiek.

Het maakt Steve Jobs in de vertolking van Michael Fassbender een egomaniak, emotionele autist en gefaalde vader. Het leidmotief in deze dialoog-gedreven, toneelmatige en daardoor ook enigszins gekunstelde biopic, is niet Jobs’ succesverhaal, maar zijn gebrekkige relatie met dochter Lisa. Die wordt iedere productpresentatie ten tonele gevoerd – net als Jobs zakelijke kompanen John Sculley (Daniels), Steve Wozniak (Rogen) en Andy Hertzfeld (Stuhlbarg); terwijl Jobs in de coulissen zit te wachten op zijn gloriemoment, passeren ze telkens allen de revue. Sympathiek uitgebeeld worden ze, met een prijsrol van Rogen, die de natuurlijke tegenpool van Jobs vertegenwoordigt; de rol van Winslet als ‘werkechtgenote’ Joanna Hoffman, is over de filmstructuur heen gedrapeerd.

Het kost aanvankelijk moeite Jobs te herkennen in de Wall Street-achtige hork die Fassbender van hem maakt, maar de thematiek is beproefd: all the men that made him the person he became houden Jobs een spiegel voor – als geesten uit het verleden. Had scenarist Aaron Sorkin (‘The Social Network’) de oude Scrooge in het achterhoofd toen hij zijn film-Jobs vormgaf met het gelijknamige boek van Walter Isaacson in de achterzak? De film draait in ieder geval om een wraakzuchtig personage dat opgesloten lijkt in een pratend hoofd. Een slopende ervaring is dat voor de kijker, zeker als die keer op keer de teleurstellingen van het meisje Lisa moet doorstaan.

Bij de derde gang naar het auditorium – de succesvolle presentatie van de iMac, voel je je als een debuterend toeschouwer van de Matthäus Passion: elke herhaling voel je de harde kerkbank dieper in de botten. Wanneer Jobs en plein public de discussie aangaat met Wozniak over de credits van het succes van Apple en met zijn dochter over zijn rol als vader, voelt het geheel pompeus aan, maar Fassbender houdt zich staande en transformeert uiteindelijk redelijk geloofwaardig in een vader die zijn dochter accepteert en nodig heeft. Feelgood waar de kijker naar snakt, om niet compleet verkild de filmzaal te verlaten. Dit is niet de definitieve Jobs-film, een zeker niet het complete Apple-verhaal, maar een intense karakterschets van Steve Jobs door Michael Fassbender.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 3 december 2015
DVD- en blu-ray-release: 8 juni 2016