Still Life – Sanxia Haoren (2006)

Regie: Jia Zhang Ke | 108 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Sanming Han, Hong Wei Wan, Tao Zhao

Dat China aan het begin van de 21e eeuw in hoog tempo verandert, zal maar weinigen zijn ontgaan. Wat die veranderingen voor de dagelijkse Chinese praktijk betekenen, is minder bekend. In de film ‘Still Life’ neemt regisseur Jia Zhang Ke de kijker mee naar het rivierstadje Fengjie, waar grote bouwprojecten hebben gezorgd voor een exodus van de lokale bevolking. In dat dynamische stadje, waar opbouw en afbraak hand in hand gaan, treffen we twee vreemdelingen die op zoek zijn naar een verloren geliefde.

De zoektocht van die twee vormt de buitenste en minst interessante laag van ‘Still Life’. Veel interessanter is de sombere blik die wordt geworpen op het hedendaagse China. Regisseur Jia Zhang Ke lijkt het vooral niet begrepen te hebben op de jongste generatie. Die jongeren lijken niet alleen in uiterlijk op hun westerse voorbeelden, ook blijken ze de beginselen van het kapitalisme inmiddels aardig onder de knie te krijgen. Zo wordt de wat oudere Sanming al op zijn eerste dag in Fengjie flink wat geld afgetroggeld door hustlende adolescenten. Die jongeren laten zich al even makkelijk inhuren door een projectontwikkelaar om diens vijanden in elkaar te slaan.

Het verschil tussen de generaties – en zo tussen het oude en nieuwe China – blijkt nog nadrukkelijker uit de speurtocht van de geliefden. Waar de oudere Sanming rustig zijn tijd verbeidt en nieuwe kameraden maakt, gaat de jongere Hong veel zakelijker te werk. De uiteindelijke bestemmingen van de twee zijn al even veelzeggend. Zo confronteert regisseur Jia Zhang Ke ons met de schaduwzijde van de Chinese moderniseringen, een schaduwzijde die zich kenmerkt door sociale desintegratie, morele neergang en een op drift geraakte bevolking.

Hoe urgent en relevant die inhoud verder ook mag zijn, de grootste kracht van de film zit hem eerder in de sfeer en de prachtige visuals. Het tempo kan nauwelijks lager, maar op den duur werkt die traagheid hypnotiserend. De cameravoering is vrij statisch en de shots zijn aan de lange kant, maar tegelijk gebeurt er vaak van alles op de achtergrond. Bovendien zijn er enkele surrealistische oprispingen die voor spectaculaire effecten zorgen. De omgeving van Fengjie, half bouwput, half natuurwonder, vormt daarbij een even merkwaardig als oogstrelend decor.

‘Still Life’ is kortom een Chinese delicatesse die geen filmliefhebber zich mag laten ontgaan. Hoewel de film soms wat al te nostalgisch aandoet, wordt dit door de cinematografische kwaliteit volledig vergoedt. Alleen wie het niet zonder verhaal, opgelegde emoties of opvallend acteerwerk kan stellen, heeft hier weinig te zoeken. Maar voor wie zich wil laten onderdompelen in een unieke sfeer en ook nog wat wil opsteken over het moderne China, is ‘Still Life’ een absolute aanrader.

Henny Wouters

Waardering: 4

Bioscooprelease: 21 juni 2007
Speciale vertoning: IFFR 2007