Strange World (2022)

Regie: Don Hall, Qui Nguyen | 101 minuten | animatie, actie | Nederlandse stemmencast: Huub Dikstaal, Joy Wielkens, Rob van de Meeberg, Simone Weimans | Originele stemmencast: Jake Gyllenhaal, Dennis Quaid, Jaboukie Young-White, Gabrielle Union, Lucy Liu, Karan Soni, Alan Tudyk, Adelina Anthony, Abraham Benrubi, Jonathan Melo, Nik Dodani, Francesca Reale, Emily Kuroda, Reed Buck, Katie Lowes, LaNisa Renee Frederick, Dave Kohut, Alice Kina Diehl

Disney lijkt het spoor een beetje bijster te zijn. Waar voorheen jarenlang de ene na de andere instant klassieker afgeleverd werd, is de animatiereus momenteel vooral bezig zijn rijke animatiecatalogus uit te wringen en om te vormen in liefdeloze life-action gedrochten die de kijker naar de streamingsdienst Disney+ moet zien te trekken. En dat is niet de enige vorm van creatieve armoede waaraan het ooit zo grote en invloedrijke Disney lijdt: de originele ideeën waar de studio voorheen om bekend stond worden te vaak ingeruild voor ongeïnspireerde spin-offs en sequels en een ongeremde expansiedrift. Ook Pixar, dat sinds 2006 onderdeel is van Walt Disney Studios, deelt mee in de malaise, gezien de matige resultaten die ‘Lightyear’ (2022) – een spin-off van de ‘Toy Story’-franchise – boekte. De originele films die uit de Disney-stal komen missen de magie. ‘Encanto’ (2021) is de uitzondering op de regel. Intern beseffen ze bij Disney ook dat het anders moet en dus werd Bob Chapek in november van 2022 na slechts twee jaar bedankt als CEO en keerde Bob Iger, die de The Walt Disney Company sinds 2005 runde, weer terug aan het roer. Maar of daarmee het tij zal keren…?

Met ‘Strange World’ (2022) is Disney in elk geval nog niet terug op het oude niveau. Niet dat de film slecht is, en het is ook nog eens een original. Maar zoals zoveel recentere films uit de Disney-stal ontbreekt de magie die de animatiestudio ooit de grootste en meest succesvolle maakte. Zoals wel vaker zijn de intenties goed en zitten er zeer geslaagde elementen in die laten zien dat die magie er nog steeds wel in zit. Maar de som van al die delen schiet net tekort. Voor ‘Strange World’ lieten regisseur Don Hall (coregisseur van onder meer ‘Big Hero 6’ uit 2014 en ‘Moana’ uit 2016) en scenarioschrijver Qui Nguyen, die eerder met Hall werkte aan ‘Raya and the Last Dragon’ (2021), zich inspireren door de pulp magazines die populair waren in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Ook avonturenfilms als ‘King Kong’ en Jules Verne’s ‘Journey to the Center of the Earth’ zijn duidelijke inspiratiebronnen, in elk geval in stilistisch opzicht. Als de film begint, krijg je even hoop dat de artistieke stripstijl waarin de proloog gegoten is, doorgetrokken wordt naar de rest van de film. Helaas laat ‘Strange World’ die gewaagde aanpak al snel los. Dat betekent overigens niet dat de animatiestijl die daarna wordt aangenomen vervelend is om naar te kijken – sterker nog: de kleurrijke, wondere wereld waar de film zijn naam aan ontleent is een lust voor het oog.

Het verhaal speelt zich af in Avalonia, een wereld die omringd wordt door een eindeloze bergketen. Jaeger Clade is de leider van een groep avonturiers die wil ontdekken wat er achter die bergen ligt. Ook Jaegers tienerzoon Searcher maakt onderdeel uit van die groep. Hij ontdekt tijdens een van de tochten een plant die een krachtige bron van groene energie blijkt te zijn en wil de queeste staken. De koppige Jaeger wil daar echter niets van weten en besluit in zijn eentje verder te gaan. Zijn drang naar avontuur is kennelijk sterker dan de band met zijn familie. Dan gaan we fast forward in de tijd, Avalonia is inmiddels een welvarend rijk dankzij pando, de groene energiebron van Searcher. Hij is inmiddels getrouwd met Meridian, vader van tienerzoon Ethan en succesvol pandokweker. Maar de kracht van de waardevolle energiebron neemt in rap tempo af en Callisto Mal, de leider van Avalonia, roept de hulp in van Searcher en zijn gezin om pando – en dus de bron van welvaart van hun rijk – te redden. Met een ruimteschip dalen ze af naar de wortels van pando, waarachter een wereld vol wondere wezens schuilgaat.

Waar duidelijk veel werk gestoken is in de vormgeving van die onbekende wereld vol kleurrijke, bizarre wezens – met als favoriet een blauwe, veelarmige alien die lijkt op een klodder verf en die liefkozend ‘Splat’ wordt genoemd – volgt ‘Strange World’ verhaaltechnisch uitsluitend platgetreden paden. Natuurlijk: er is werk gemaakt van de inclusiviteit met Disneys eerste jonge LHBTI-personage (Ethan), een interraciaal huwelijk en een huisdier met drie poten, en hoewel dat eigenlijk helemaal geen issue zou moeten zijn, wordt het wel zo ontvangen. Kijken we daar voorbij, dan ligt achter de ontdekkingsreis van de Clades toch vooral een standaard verhaallijn over vaders met bepaalde verwachtingen en zonen die daar niet aan kunnen en willen voldoen. De film heeft nog wel een aardige twist in petto, die de oplettende kijker allicht al zag aankomen maar die voor de meesten toch echt als een verrassing komt. De met deze twist samenhangende boodschap is mooi en belangrijk, maar wordt er wel vrij stevig opgelegd.

De originele versie heeft aardig wat grote namen in de stemmencast, onder wie Jake Gyllenhaal, Gabrielle Union, Lucy Liu, Alan Tudyk en Dennis Quaid. Kijk je liever de Nederlandse vertaling dan hoor je onder anderen Huub Dikstaal, Joy Wielkens, Rob van de Meeberg en Simone Weimans. ‘Strange World’ zit vol goede bedoelingen, kijkt lekker weg en is absoluut een lust voor het oog. Maar het heeft er veel van weg dat Disney zo graag punten wilden scoren voor inclusiviteit en graag de wereldverbeteraar wilde uithangen dat het ten koste is gegaan van het verhaal, dat daardoor achter blijft bij de verwachtingen.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 23 november 2022