Suburbicon (2017)

Regie: George Clooney | 105 minuten | misdaad, drama, thriller | Acteurs: Matt Damon, Julianne Moore, Oscar Isaac, Josh Brolin, Noah Jupe, Glenn Fleshler, Alex Hassell, Gary Basaraba, Jack Conley

George Clooney is een geëngageerd man. Wanneer hij zich niet op een filmset begeeft, maakt hij zich graag sterk voor de goede zaak. Zo is hij een voorstander voor gelijke rechten voor homo’s, staat hij op de barricades bij politieke conflicten in derdewereldlanden en is hij een van de eerste prominenten die de helpende hand uitsteekt wanneer ergens een (natuur)ramp heeft plaatsgevonden. Hij wendt zijn talent, geld en invloed in Hollywood dan ook graag aan om misstanden in de wereld aan de kaak te stellen. Zo was hij op meerdere fronten betrokken bij de totstandkoming van de documentaires ‘Darfur Now’ en ‘Sand and Sorrow’ (beide uit 2007). Een filantroop en activist als Clooney haakt als het even kan in op actuele thema’s. Voor ‘Suburbicon’ (2017), zijn zesde film als regisseur, greep Clooney de #BlackLivesMatter-beweging aan om een statement te maken. Hij liet zich inspireren door waargebeurde feiten rond een zwart gezin dat eind jaren vijftig een woning betrok in een tot die tijd volledig blanke suburb, en het daar aan de stok kreeg met de plaatselijke postbode. Een ruzie die volledig uit de hand liep. Normaal gesproken een kolfje naar de hand van de getalenteerde Clooney. Hij maakt echter de fout de rassenkwestie te verweven in een oud script van de Coen Brothers; beide verhaallijnen sluiten totaal niet op elkaar aan, terwijl dat wel de bedoeling moet zijn geweest.

‘Suburbicon’ opent met een soort VVV-reclamefilmpje waarin de gelijknamige modelwijk wordt geprezen als ‘smeltkroes’ voor mensen van divers pluimage. ‘Komt allen wonen in deze perfecte buitenwijk, waar alles smetteloos en geweldig is’. Hoe ver dat ideaalbeeld van de waarheid ligt, wordt al snel duidelijk wanneer de zwarte familie Mayers zijn intrek neemt in de wijk. Waar de postbode (Steve Monroe) eerst nog fluitend en met een glimlach van oor tot oor zijn ronde doet, blijkt zijn ware aard minder hartelijk te zijn zodra hij kennismaakt met de nieuwe buurvrouw (Karimah Westbrook). Daarna maken we kennis met Gardner Lodge (Matt Damon), een op het oog oerdegelijke zakenman die met zijn aan een rolstoel gekluisterde vrouw Rose (Julianne Moore) en zoon Nicky (Noah Jupe) pal achter de Mayers woont. Gardner blijkt met zijn schoonzus Margaret (opnieuw Julianne Moore), de tweelingzus van Rose met wie hij een affaire heeft, een snood plan te hebben beraamd: ze hebben twee nogal onnozele zware jongens (Glenn Fleshler en Alex Hassell) ingehuurd om Rose uit de weg te ruimen. Zo kunnen ze het geld van haar levensverzekering opstrijken en kunnen ze doen wat ze willen. Hun plannetje lijkt te lukken, maar ze hebben er geen rekening mee gehouden dat de kleine Nicky wel eens vragen zou kunnen gaan stellen. Bovendien is er een corrupte verzekeringsman (Oscar Isaac) die onraad ruikt en hen voor het blok zet. Voor Gardner en Margaret zit er maar één ding op: deze Cooper uit de weg ruimen…

Ethan en Joel Coen schreven de basis voor ‘Suburbicon’ naar verluidt al halverwege de jaren tachtig. Het zou best een voorloper van hun succesfilm ‘Fargo’ (1996) geweest kunnen zijn, want er lopen genoeg parallellen tussen beide verhalen. Al in 2005 verbond George Clooney zijn naam aan de verfilming van het script, maar het duurde nog een ruim decennium voor er daadwerkelijk met filmen kon worden begonnen. Samen met zijn beste vriend Grant Heslov goochelde Clooney het verhaal van de zwarte familie en de postbode in het script van de Coen Brothers en ‘Suburbicon’ was een feit. Helaas pakt de film niet zo uit als Clooney zou willen. De verhouding tussen beide plotcomponenten is zo scheef als wat; de Mayers krijgen nog niet eens een kwart van de aandacht die de Lodges krijgen en de toon van beide verhaallijnen verschilt te sterk. Clooney jongleert wat met sociale satire, maatschappijkritiek en een moordcomplot en laat vervolgens alle ballen vallen. Het verhaal rond Gardner Lodge komt uiteindelijk beter uit de verf, omdat meer aandacht en zorg besteed is aan de uitwerking – logisch natuurlijk, want hiervan was een zo goed als volledig script voorhanden – en ademt wel degelijk die herkenbare Coen-sfeer uit. Bovendien heeft deze verhaallijn met Damon, Moore en Isaac drie ijzersterke acteurs om op terug te vallen.

Clooney had beter twee aparte films kunnen maken, want het plotje rond de Mayers verdient meer aandacht. Nu oogt het rommelig en onsamenhangend. Je weet dat Clooney de beste bedoelingen had met het ‘inbreien’ van deze nieuwe verhaallijnen, maar waarom moet hij altijd een politiek correct randje aan zijn films toevoegen? Met gewoon een keer een eigenzinnige, gitzwarte neo-noir zonder idealistische boodschap is echt niks mis hoor.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 16 november 2017
DVD- en blu-ray-release: 17 april 2018