Suite Française (2014)

Regie: Saul Dibb | 107 minuten | drama, romantiek, oorlog | Acteurs: Michelle Williams, Kristin Scott Thomas, Matthias Schoenaerts, Margot Robbie, Eric Godon, Deborah Findlay, Ruth Wilson, Sam Riley, Vincent Doms, Simon Dutton, Diana Kent, Themis Pauwels, Alexandra Maria Lara, Nicolas Chagrin, Clare Holman, Bernice Stegers, Lambert Wilson, Harriet Walter, Paul Ritter, Tom Schilling, Heino Ferch, Niclas Rohrwacher

Het leven van Irène Némirovsky, een Franse schrijfster van Russisch-Joodse afkomst, laat zich lezen als een van haar eigen boeken. Irène werd in 1903 in Oekraïne geboren als dochter van een Joodse bankier en werd opgevoed door een Franse gouvernante. Na de oktoberrevolutie in 1917 vluchtte ze met haar familie naar Parijs, waar Irène een studie literatuurwetenschappen aan de Sorbonne volgde. Al op achttienjarige leeftijd begin ze met schrijven en in 1929 brak ze door met ‘David Golder’. Ook ‘Le Bal’ was een groot succes, het boek werd een jaar na verschijnen al verfilmd met Danielle Darrieux in de hoofdrol. Ondanks haar successen als schrijfster bleef Némirovsky zich in Frankrijk een vreemdeling voelen, mede door het opkomende antisemitisme. Kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vluchtte ze met man en dochters naar het platteland, waar ze bleef schrijven, tot ze in juli 1942 gearresteerd werd en naar Auschwitz werd gebracht. Daar stierf ze aan tyfus. Na haar dood zwierven haar dochters Dénise en Élisabeth rond met een koffer vol manuscripten. Ze dachten dat het vooral om schetsen en aantekeningen ging, maar decennia later bleek dat er complete romans in de koffer zaten, waaronder het onvoltooide ‘Suite Française’, dat 62 jaar na haar dood een groot internationaal succes werd.

En internationale bestsellers zijn altijd interessant bronmateriaal voor een verfilming. Zo ook ‘Suite Française’ (2014), door de Britse regisseur Saul Dibb (‘The Duchess’, 2008) naar het witte doek vertaald. ‘Suite Française’ doet verslag van de uittocht in juni 1940, toen grote stromen vluchtelingen Parijs en omgeving verlieten. Dibb en collega-scenarioschrijver Matt Chapman verplaatsten het verhaal naar het pittoreske dorpje Bussy, onder de rook van de Franse hoofdstad. Het lot van allerlei families, in alle lagen van de bevolking, raken met elkaar verweven wanneer het Duitse leger het dorpje bezet. De levens van de dorpelingen staan in één klap op hun kop. Moeten ze nu naar de pijpen van de bezetter dansen? Liever niet, maar veel hebben ze niet in te brengen tegen de militaire overmacht van de Duitsers. Met tegenzin maakt de hautaine Madame Angellier (Kristen Scott Thomas) in haar huis een kamer vrij om de bezetter onderdak te bieden. Zelf trekt ze zich niets aan van de Duitse officier Bruno von Falk (Matthias Schoenaerts), maar haar schoondochter Lucille (Michelle Williams) raakt geïntrigeerd door deze vriendelijke en fijngevoelige Duitser.

Natuurlijk bloeit deze vriendschap op tot een grote verboden liefde tussen de getrouwde Lucille en de aardigste nazi die je je maar kunt voorstellen. Maar ‘Suite Française’ – in elk geval het boek – heeft veel meer te bieden dan dat. De verschillende dorpsgenoten gaan allemaal op hun eigen manier om met de Duitse overheersing. De een probeert zijn hachje te redden door te collaboreren, de ander zint juist op de ultieme daad van verzet. De kloof tussen arm en rijk is hierbij opmerkelijk; hoe meer geld je hebt, des te kleiner de behoefte lijkt te zijn om voor je principes op te komen. ‘Suite Française’ heeft een cast om door een ringetje te halen, met veelal Europese acteurs in sterke rollen (dat de acteurs die Duitsers spelen een accent en hebben de – van huis uit Engels sprekende – Franse personages algemeen beschaafd Brits spreken zien we voor het gemak maar even door de vingers…). Juist daarom vraag je je af waarom het nodig was om Lucille als voice-over de gebeurtenissen te laten toelichten. Alsof Michelle Williams met al haar talent dat nodig zou hebben… Het scenario is sowieso het zwakste gedeelte van de film. Dit komt wellicht doordat Némirovsky van plan was het boek uit vijf delen te laten bestaan, maar er maar twee heeft kunnen afronden. De romance tussen Lucille en Bruno vormt hierdoor de hoofdmoot, terwijl de andere personages een minstens zo interessant verhaal te vertellen hebben.

‘Suite Française’ is geen oorlogsfilm die je wereld op de kop zal zetten; in de lange rij films met de Tweede Wereldoorlog als decor is dit er waarschijnlijk niet een die je bij zal blijven. Ondanks zijn gebrekkige script is ‘Suite Française’ echter zeer degelijk gemaakt, met mooie decors en fijne muziek van Alexandre Desplat en een topcast die je de onvolmaaktheden van de film snel doen vergeten.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 26 maart 2015
VOD-release: 30 juli 2015
DVD- en blu-ray-release: 31 juli 2015