Sur mes lèvres (2001)

Regie: Jacques Audiard | 115 minuten | drama, romantiek, misdaad | Acteurs: Vincent Cassel, Emmanuelle Devos, Olivier Gourmet, Olivier Perrier, Olivia Bonamy, Bernard Alane, Céline Samie, Pierre Diot, François Loriquet, Serge Boutleroff, David Saracino, Christophe van de Velde, Bô Gaultier de Kermoal, Loïc Le Page, Nathalie Lacroix, Laurent Valo, Christiane Cohendy, Isabelle Caubère, Chloé Mons, Patrick Steltzer, Philippe Wintousky, Gladys Gambie, Maurine Nicot, Keena

‘Sur mes lèvres’ is een gevoelige film over twee mensen die niet goed meedraaien in de maatschappij. Carla omdat ze een handicap heeft, Paul omdat hij als ex-crimineel niet aan de bak komt. Door hun verleden hebben de twee weinig sociale vaardigheden opgebouwd en een hoge muur rond zichzelf opgetrokken, maar juist door hun gebrek aan finesse dringen ze tot elkaar door. Wat een mooie gedachte. Als ‘Sur mes lèvres’ een Amerikaanse film was geweest, dan zou het muurbloempje zich vervolgens ontpoppen tot vamp en de rouwdouwer tot brave burgerman. Gelukkig hebben de Fransen meer realiteitszin.

De hoofdpersonen van ‘Sur mes lèvres’ worden niet neergezet als helden, maar als personen van vlees en bloed, inclusief onhebbelijkheden. Carla is wantrouwig, nukkig en manipulatief. Ze zit zo vastgeroest in haar slachtofferrol dat je wel snapt waarom ze niet aan de man komt. Als een vriendin haar voor de zoveelste keer vraagt om voor oppascentrale te spelen, durft ze geen nee te zeggen. In plaats daarvan reageert ze zich af op een leuke (maar dove) jongen die contact met haar zoekt. Carla vergeet liever dat ze slechthorend is en zet zich af tegen anderen met dezelfde handicap. Bovendien dwingt ze Paul, die een nieuwe start wil maken, tot diefstal en afpersing. Achter het grijze muisje gaat dus een ijskoude tante schuil. Het is dat Paul zelf ook een lompe hork is, anders zou je bijna medelijden met hem krijgen.

Toch krijg je gaandeweg steeds meer sympathie voor het tweetal. Je ziet dat ze zich tot elkaar aangetrokken voelen, maar zich geen raad weten met hun gevoelens. Dat dit vertedering oproept en geen irritatie is te danken aan het acteerwerk van Emmanuelle Devos en Vincent Cassel. Zij zijn hun personages en weten met hun vertolkingen precies de juiste snaar te raken. Een aantal mooie, veelzeggende scènes doen de rest. Paul die Carla probeert te ‘bedanken’ voor haar woningbemiddeling met een onhandige versierpoging. Carla die op eenzame avonden rode pumps aantrekt en droomt dat ze een begeerlijke vrouw is. Als ze zichzelf even wil afsluiten van de buitenwereld doet ze haar gehoorapparaat uit. Haar isolement is deels zelfgekozen, maar daarom niet minder invoelbaar.

De romantische verwikkelingen zijn verweven met een spannende plotlijn rondom een grote gelddiefstal, waarin Carla’s speciale vaardigheid een verrassende rol speelt. De ontknoping van de film is voor de hand liggend, maar daarom niet minder welkom en ontroerend. Een pluim voor regisseur en scenarioschrijver Jacques Audiard is dan ook op zijn plaats, al kun je vraagtekens zetten bij het nut van de derde verhaallijn. Deze draait om de vermissing van de vrouw van Pauls reclasseringsambtenaar en dient geen enkel doel. Sterker nog, hij leidt alleen maar af. Gelukkig is dit slechts een klein minpuntje in een verder perfect uitgewerkte romantische misdaadfilm.

Paula Koopmans

Waardering: 4

Bioscooprelease: 10 april 2003