Tales – Ghesse-ha (2014)

Regie: Rakhshan Bani-Etemad | 88 minuten | drama | Acteurs: Habib Rezaei, Mohammad Reza Forutan, Mehraveh Sharifinia, Golab Adineh, Mehdi Hashemi, Hassan Majooni, Babak Hamidian, Negar Javaherian, Shahrokh Foroutanian, Rima Raminfar, Atefeh Razavi, Peyman Moaadi, Baran Kosari, Khosrow Shahraz, Fatemah Motamed-Aria, Siamak Adib, Farhad Aslani, Nima Farahi

Soms leveren (ongewenste) omstandigheden de mooiste projecten op. Dit gaat in ieder geval op voor de Iraanse filmmaakster Rakhshan Bani-Etemad. De regering van haar land legde filmmakers strenge regels op, zoals bijvoorbeeld de wet die stelt dat er al voor de camera draait een licentie moet zijn (en die krijg je door het scenario van een speelfilm bij de autoriteiten voor te leggen). Bani-Etemad wist op slimme wijze deze regel te omzeilen, omdat korte films daarop een uitzondering vormen. Van de zeven korte films die ze draaide, maakte ze uiteindelijk langspeelfilm ‘Tales’ (‘Ghesse-ha’), een filmisch mozaïek dat een boeiend, indringend en urgent beeld geeft van de hedendaagse arbeidersklasse in Iran.

‘Tales’ verweeft op doordachte wijze personages en hun levensgeschiedenissen. Bijpersonages uit het ene segment, vaak zonder tekst of slechts even in beeld, worden de spil in het volgende segment. Dat gebeurt volstrekt natuurlijk en ongekunsteld. Deze werkwijze levert een – zowel in toon als in onderwerp – verrassend gevarieerde film op, waarbij zonder uitzondering elk segment sterk is, maar de een net wat meer raakt dan de ander. De Iraanse problematiek is niet uitzonderlijk; onderwerpen als drugsverslaving, armoede, goed bedoelende burgers die tegen de bureaucratie vechten komen in elk willekeurig land voor, maar ‘Tales’ biedt de kijker wel inzicht in het reilen en zeilen van de Teheraanse maatschappij. Wat opvalt is de veerkracht van de vrouwelijke protagonisten, van jong tot oud, ze laten zich er niet onder krijgen, of ze nu worden mishandeld, verdacht van vreemdgaan, door werkgevers of echtgenoten. De cast is over de gehele linie bijzonder sterk en de goed geschreven dialogen worden overtuigend gebracht.

Voor kenners van het werk van Bani-Etemad (al zullen die in Nederland op enkele handen te tellen zijn, slechts een enkele film was op het IFFR te zien) is het een welkom weerzien met haar boeiende personages. Sara uit ‘Mainline’ (‘Khoon Bazi’) (2006), Tuba en Abbas uit ‘Under the Skin of the City’ (‘Zir-e poost-e shahr’) (2001), Nobar uit ‘The Blue-Veiled’ (‘Rusari Abi’) (1995) en Nargess uit ‘Nargess’ (1992); we zien hoe het ze vergaan is en waar ze nu staan in het leven. Geen voorkennis van de eerdere films? Dat is geen enkel probleem, want op zichzelf zijn de verhalen uit ‘Tales’ goed te volgen. Je krijgt nergens het idee iets gemist te hebben, hooguit smaakt het naar meer!

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 7 januari 2016