Taxi zum Klo (1980)

Regie: Frank Ripploh | 98 minuten | drama, komedie | Acteurs: Frank Ripploh, Bernd Broaderup, Orpha Termin, Peter Fahrni, Dieter Gödde, Klaus Schnee, Bernd Kröger, Markus Voigtländer, Irmgard Lademacher, Gregor Becker, Marguerite Dupont, Eberhard Freudenthal, Beate Springer, Millie Büttner, Gitta Lederer, Hans Gerd Mertens, Ulla Topf, Franco Papadu, Tabea Blumenschein, Magdalena Montezuma, Jürgen Möller, Valeska Gerstenberg, Brigitte Knigge, Hans Kellner, Ric Schachtebeck

‘Taxi zum Klo’ is een semi-autobiografische slice of life van Frank Ripploh, regisseur en hoofdrolspeler. De film, die bij de Duitse release in 1980 voor veel ophef zorgde, mocht tot 2011 zelfs niet in sterk gecensureerde vorm vertoond worden in Groot Britannië. Dat is op zich best te verdedigen: ‘Taxi zum Klo’ is, ook voor huidige begrippen, behoorlijk expliciet, voor een niet-pornofilm dan. In 2019 kreeg de film in Nederland een beperkte re-release in de bioscopen, inmiddels is de film via streaming te bekijken.

Berlijn, 1980. Frank Ripploh is leraar op een basisschool. Hij steekt zijn homoseksualiteit niet onder stoelen of (school)banken, maar probeert werk en privé wel gescheiden te houden. Tot op zekere hoogte dan, want op een openbaar toilet met een duidelijke dubbele betekenis (er zit een gat in de muur tussen de twee toiletten, handig voor het doorgeven van boodschappen en het laten zien van bepaalde lichaamsdelen aan je buurman), corrigeert hij nog snel even het huiswerk van zijn leerlingen.

Wanneer hij op een doordeweekse avond een bioscoop binnenwandelt in de hoop er nog een film mee te pikken, mislukt dat, maar wel pikt hij bioscoopmedewerker Bernd op. Er is meteen een klik en vanaf dat moment zijn de twee een stel. Bernd is rustig en tevreden met het leven dat ze leiden, maar in Frank woedt onrust; hij kan zijn losbandige vrijgezellenleven, waarin hij altijd op zoek is naar bevrediging, niet vaarwel zeggen. En dus gaat hij gewoon op de oude voet verder, maar tegen welke prijs?

Het is goed voor te stellen waarom ‘Taxi zum Klo’ zo’n cultstatus heeft gekregen. Zelfs wie de in deze eeuw regelmatig in de bioscoop uitgebrachte films uit de gay cinema hoek bezoekt of streamt, zal opkijken van wat hier allemaal getoond wordt. Het heeft niet allemaal met seks te maken, alleen al in het begin van de film zien we Franks oplossing als hij na een lange boodschap ontdekt dat er geen wc-papier meer is (je ziet niets, maar de suggestie is om van te gruwen) en wonen we een inwendig anusonderzoek bij een arts in close-up bij. Op seksgebied komen er scènes met plasseks, fellatio en het omdoen van een penisring voor. Het kan eenvoudig als nogal ongemakkelijk worden ervaren. Het is rechtdoorzee, eerlijk en rauw, maar ook tragisch als je bedenkt dat deze film gemaakt werd aan de vooravond van de AIDS-epidemie, waar in ‘Taxi zum Klo’ nog geen sprake van is. Hoewel het lastig is om sympathie voor Frank op te brengen als hij in zijn egoïsme Bernd verdriet doet, is zijn oprechtheid wel een pre. En toegegeven: hij is soms ook wel grappig, met name in de klas of in de erg leuke openingsscène.

Kwalitatief laat de film van Ripploh (die in 2002 stierf aan kanker) veel te wensen over. Er is niets dat deze film op visueel gebied boven het maaiveld uit doet steken en qua verhaallijn is het ook niet zo spannend. Het enige dat voor deze film pleit is dat het zijn tijd ver vooruit was en dat het een mooi tijdsdocument is van een specifieke groep mensen. Zijn plek in de filmgeschiedenis heeft ‘Taxi zum Klo’ dus wel verdiend, maar het is daarmee nog niet meteen een aanrader.

Monica Meijer

Waardering: 2

Bioscooprelease: 5 september 2019