The 15:17 to Paris (2018)

Regie: Clint Eastwood | 94 minuten | biografie, drama | Acteurs: Ray Corasani, Alek Skarlatos, Anthony Sadler, Spencer Stone, Judy Greer, Jenna Fischer, Irene White, William Jennings, Bryce Gheisar, Stephen Matthew Smith, P.J. Byrne, Paul-Mikél Williams, Thomas Lennon, Tony Hale, Jaleel White, Robert Pralgo, Christopher Norman

De hogesnelheidstrein van Amsterdam naar Parijs was vrijdagmiddag 21 augustus net de grens tussen België en Frankrijk gepasseerd, toen de 25-jarige Ayoub El Khazzani enkele schoten loste. Hij was bewapend met een kalasjnikov, een pistool en een mes. Vier passagiers – een Brit, twee Amerikaanse militairen en een Amerikaanse student – wisten El Khazzani te overmeesteren. Vijf mensen, inclusief de dader en een van de militairen, raakten gewond. De trein werd omgeleid naar Arras, waar de schutter aan de politie werd overgedragen en de gewonden door medici naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis (in Lille) werden gebracht. Het viertal passagiers dat zo kordaat had opgetreden, werd als helden ontvangen. President François Hollande verleende hen de Légion d’Honneur, de hoogste onderscheiding in Frankrijk. Ook de Amerikaanse president Barack Obama was vol lof: ‘Het is duidelijk dat de heroïsche daden van deze vier mannen een veel grotere tragedie hebben voorkomen.’ Filmmaker Clint Eastwood, niet vies van een beetje heldenverering, had na de verfilming van ‘Sully’ (2016) wat tijd over en besloot de aanslag op de Thalys te verfilmen. Aanvankelijk zou hij dat met acteurs (onder anderen Alexander Ludwigs naam was gevallen), maar uiteindelijk besloot Eastwood de drie jonge Amerikanen die daadwerkelijk betrokken waren geweest bij de gebeurtenissen, de hoofdrollen te laten spelen in hun eigen film. Ook het slachtoffer dat er het ergst aan toe was, de in Frankrijk woonachtige Amerikaanse hoogleraar Mark Moogalian, zijn echtgenote en de Brit Chris Norman spelen zichzelf.

In ‘The 15:17 to Paris’ (2018) maken we kennis met Spencer Stone, Alek Skarlatos en Anthony Sadler vanaf het moment dat ze vriendschap sluiten. Spencer en Skarlatos zijn buurjongens met gemeenschappelijke interesses (het leger en oorlogen) en vinden niet echt aansluiting op de zwaar christelijke school. Beide groeien op met een alleenstaande, godvrezende moeder (respectievelijk Judy Greer en Jenna Fischer) die moeite heeft om de afkeurende blikken van hun omgeving het hoofd te bieden. Tijdens een middagje nablijven ontmoeten ze Anthony, die een totaal andere achtergrond heeft maar met wie het wel klikt. De drie vrienden groeien op en streven hun dromen na. De als kind wat mollige Spencer traint zich het leplazarus om het te gaan maken als ‘pararescueman’ bij de US Air Force, Alek komt terecht bij de Army National Guard en wordt voor korte tijd uitgezonden op vredesmissie naar Afghanistan en Anthony studeert (welke studie hij volgt is gek genoeg niet helemaal duidelijk). Met zijn drieën besluiten ze tijdens het verlof van Alek en Spencer om naar Europa te gaan voor een roadtrip. Via Italië en Duitsland belanden ze in Amsterdam, waar ze na een nacht wild feesten de Thalys pakken naar Parijs. En laten ze nou net in dezelfde trein stappen als Ayoub El Khazzani (Ray Corasani)…

Laten we vooropstellen dat Clint Eastwood zijn film met de beste bedoelingen heeft gemaakt. Hij vond dat Stone, Skarlatos en Sadler voor hun heldhaftige optreden een podium verdienen en daar heeft hij op zich gelijk in. Maar hij maakt wel een aantal opvallende keuzes, die je van een ervaren filmmaker als Eastwood niet verwacht. Dat hij de drie helden zichzelf laat spelen is nog tot daar aan toe; al zijn de acteertalenten van de heren duidelijk beperkt, je gunt ze het voordeel van de twijfel. Hun soms wat houterige optreden wordt bedekt met een mantel van sympathie en onbevangenheid. We hebben dus het beste met ze voor. Wat een groter probleem vormt, is de manier waarop Eastwood de film opbouwt. Het meest interessante deel, de daadwerkelijke aanslag, duurt alles bij elkaar hooguit vijftien minuten in de in totaal anderhalf uur durende film. De rest wordt gevormd door een chronologische uiteenzetting van hoe de drie mannen ooit bevriend raakten, en hoe twee van de drie militair zijn geworden (met een sterke nadruk op Spencer Stone’s verhaal). Alles bij elkaar is dat allemaal niet zo heel bijzonder. Waar Eastwood écht een uitglijder maakt, is wanneer hij de mannen laat zien tijdens hun roadtrip door Europa. We zien een veel te lange aaneenschakeling van toeristische uitstapjes, waarbij de selfiestick van Anthony de hoofdrol voor zich opeist. Als we vakantiekiekjes willen zien, dan pakken we er wel een foto-album bij. De dialogen in dit segment zijn ook nog eens te simplistisch voor woorden. En dat terwijl we met spanning zitten te wachten tot de heren dan eindelijk in die trein stappen, want dat is waar we al vijf kwartier op zitten te wachten…!

De merkwaardige keuzes die Eastwood hier maakt, drukken hun stempel op de hele film. Waar de keuze voor onervaren – maar persoonlijk betrokken -hoofdrolspelers nog te billijken valt, is het de onevenwichtige opbouw van ‘The 15:17 to Paris’ die de film de das omdoet. Tussen de bedrijven door krijgen we alvast flarden van wat ons te wachten staat, warmhoudertjes om maar vooral te blijven kijken. El Khazzani die met zijn rolkoffertje vol wapens en munitie het perron in Brussel oprijdt, passagiers die graag van het toilet aan boord gebruik willen maken maar moeten wachten op die vreemde kerel die de wc al tien minuten bezet houdt. Dát zijn de scènes waar we wat mee kunnen. Eastwood en debuterend scenarioschrijfster Dorothy Blyskal, die zich voor het verhaal baseerde op het boek ‘The 15:17 to Paris: The True Story of a Terrorist, a Train, and Three American Heroes’ van Jeffrey E. Stern, hadden zich beter minder op de backstory van Stone, Skarlatos en Sadler kunnen richten en meer op de dag van de aanslag. Dat had absoluut een betere, spannendere en overtuigendere film opgeleverd.

Patricia Smagge

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 19 april 2018
DVD- en blu-ray-release: 8 augustus 2018