The Addams Family (1991)
Regie: Barry Sonnenfeld | 99 minuten | drama, komedie, fantasie | Acteurs: Anjelica Huston, Raul Julia, Christopher Lloyd, Elizabeth Wilson, Christina Ricci, Judith Malina, Dan Hedaya, Carel Struycken, Paul Benedict, Christopher Hart, Dana Ivey, Jimmy Workman, John Franklin, Tony Azito, Douglas Brian Martin, Steven M. Martin, Allegra Kent, Richard Korthaze, Ryan Holihan, Maureen Sue Levin, Darlene Levin, Kate McGregor-Stewart, Lela Ivey, Whit Hertford, Patty Maloney, Victoria Hall, Jimmy Ross, Ryan Anderson, Daniel Pikus, Michael Hittesdorf, Lauren Walker, Valeri Walker, Mercedes McNab, Joe Zimmerman, Steve Welles, Eugene Jackson, Richard Tanner, Marc Shaiman, Jonathan Wee, Owen Morse, Sally Jessy Raphael, Diane Burt, Barry Sonnenfeld, Benny Wills
Met bijzonder veel genoegen en sarcasme gemaakte zwarte komedie, die het meer van snedige one-liners en energieke vertolkingen dan van een goed doortimmerd verhaal moet hebben. Maar ‘The Addams Family’ is een vermakelijk stek excentriekelingen waar je je geheid geen seconde bij zal vervelen.
Gomez Addams (Raul Julia) is de pater familias van de bizarre Addams clan en heeft een passionele relatie met zijn vrouw Morticia (Angelica Huston). Ze hebben twee kinderen, de ijskoningin-in-wording Wednesday (Christina Ricci) en haar dommige broertje Pugsley (Jimmy Workman). Ook oma (Judith Malina) en butler Lurch (Nederlander Carel Struycken) wonen in het gothic landhuis van de familie. En niet te vergeten, Thing (Christopher Hart), het behendige hulpje van het gezin.
Als Gomez tegenover zijn advocaat Tully Alford (Dan Hedaya) verzucht dat hij zijn broer Fester al 25 jaar niet meer gezien heeft vanwege een ruzie, ruikt Alford een kans om het grote fortuin van de familie in te pikken. Hiervoor roept hij de hulp in van een woekeraarster (Elizabeth Wilson) en haar zoon Gordon (Christopher Lloyd), die zich voor respectievelijk een psychiater en Fester uitgeven. Iedereen is aanvankelijk dolblij, maar als Gomez ontdekt dat Fester cruciale herinneringen niet meer bezit, wordt hij achterdochtig. En intussen wordt Gordon erg nerveus van de onderzoekende blikken van Wednesday.
Het verhaal is vaak niet meer dan een kapstok om de grappen en fratsen van de familie aan op te hangen en verschillende plotpunten lijken naar zo’n grap toegeschreven te zijn. Maar waar dat in de meeste andere films tot ergernis zou leiden, gaan dergelijk onvolkomenheden totaal op in de manische energie die de film uitstraalt. Dit niet in de laatste plaats dankzij regisseur Barry Sonnenfeld, die tijdens het filmen twee cameramannen versleet en uiteindelijk zelf de cinematografie verzorgde. Gelukkig had hij tijdens zijn eerdere carrière al een uitstekende staat van dienst als cinematograaf had opgebouwd en hier laat hij nog maar eens zien waarom hij de man van duizelingwekkende shots en onconventionele camerastandpunten is. Ook de cast heeft overduidelijk lol met hun rollen: Julia speelt met veel verve en warmte mafkees Gomez met zijn gekke hobby’s en zijn chemie met zijn filmechtgenote Huston is duidelijk zichtbaar. Ook Ricci en Workman gaan volledig op in hun rollen als Wednesday en Pugsley en hun levensgevaarlijke spelletjes.
Het hoogtepunt van de film is echter het grote feest dat wordt gegeven voor Festers terugkeer, als de overige leden van de clan hun groteske opwachting maken, van gebochelde neef Lumpy en de harige neef Itt tot de vervaarlijke Siamese tweeling Flora en Fauna – en de wervelende dans de “Mamushka” wordt uitgevoerd. In dit segment komen alle pluspunten samen: het acteerwerk, de humor, de muziek, de kostuums en de schitterende aankleding. Op dat moment is de wereld van de Addams-clan ook echt geloofwaardig.
De film is afgeleid van de televisieserie ‘The Addams Family’ (1964), die op zijn beurt weer gebaseerd was op de cartoons van Charles Addams in het tijdschrift ‘The New Yorker’. De film ligt dichterbij de visuele stijl en de humor van de oorspronkelijke tekeningen van Addams. In een aantal opzichten wijkt de film ook af van de tv-serie. Uncle Fester is niet langer Morticia’s oom, maar de broer van Gomez. Ook oma is van familiezijde gewisseld: ze is nu de moeder van Morticia, in plaats van die van Gomez. Ach, een kniesoor die daarop let, als iedereen het zo naar zijn zin heeft. Hoewel de film als geheel wellicht niet zal beklijven en het moeilijk is om een tijdje na afloop het plot te reconstrueren, zijn er genoeg individuele momentjes die in de herinnering blijven voortleven.
De film was dermate succesvol dat er twee jaar later een vervolg uitkwam, ‘Addams Family Values’ met dezelfde cast en crew.
Hans Geurts
Waardering: 4
Bioscooprelease: 20 december 1991
Speciale vertoning: Imagine Fantastic Film Festival 2022