The Air I Breathe (2007)
Regie: Jieho Lee | 100 minuten | drama, thriller, romantiek, misdaad | Acteurs: Kevin Bacon, Julie Delpy, Brendan Fraser, Andy Garcia, Sarah Michelle Gellar, Clark Gregg, Emile Hirsch, Forest Whitaker, Kelly Hu, Evan Parke, Taylor Nichols, Victor Rivers, Cecilia Suárez, Todd Stashwick, Jon Bernthal, William Maier, Eduardo Victoria Salvador Garcia, John Cho, Jason Dolley, Sasha Pieterse, Alex Terminel, Fervio Castillo, Kari Wuhrer, Josh Flaum, Norma Angelica, Lenny Zundel, Jake Koenig, George Belanger, Tomas Goros, Joan Seudra Morales, Joan Seuora Morales, Alejandro de la Peña, Diana Garcia, Claudia Cervantes, Andrew Deichman, Tania Himelfarb, Sherry Ham-Bernard, Lisa Owen, Emilio Savinni, Rodrigo Santacruz, Catherine Papile, Daniel Delevin, Penelope Kaufer, Caryn Ruby
‘Happiness, pleasure, sorrow and love are the four cornerstones of life’, aldus een oud Chinees spreekwoord. De Aziatisch-Amerikaanse filmmaker Jieho Lee nam het gezegde als uitgangspunt voor zijn eerste langspeelfilm, ‘The Air I Breathe’ (2007). Voor deze ensemblefilm wist hij een imposante lijst aan populaire acteurs om zich heen te verzamelen, met onder anderen Oscarwinnaar Forest Whitaker, Andy Garcia, Kevin Bacon, Sarah Michelle Gellar, Julie Delpy en Brendan Fraser. Het duurde zes jaar voor Lee en zijn coscenarist Bob DeRosa hun film afgerond hadden. ‘The Air I Breathe’ belooft via een ambitieuze en ingenieuze vertelstructuur de kijker een wijze les over het leven te leren. In werkelijkheid pakt het allemaal net even wat anders uit. Waar een dergelijke melodramatische aanpak bij bijvoorbeeld Alejandro González Iñarritú’s ’21 Grams’ (2003) wél werkt, gaat Lee’s debuut jammerlijk ten onder aan zijn eigen pretenties.
Het verhaal van ‘The Air I Breathe’ is in vier delen geknipt en elk deel draait om een bepaald personage dat een emotie vertegenwoordigd. Forest Whitaker leren we bijvoorbeeld alleen kennen als ‘Happiness’, een uitgebluste bankmedewerker die op het punt staat depressief te raken. Per ongeluk vangt hij informatie op over een paardenrace waar hij geheid geld mee kan winnen. Maar het loopt allemaal anders en Happiness moet een flinke som geld terugbetalen aan gangsterbaas Fingers (Andy Garcia). Omdat hij dat geld niet heeft, neemt hij het wanhopige besluit een bank te overvallen. ‘Pleasure’ (Brendan Fraser) is een van de zware jongens van Fingers. Hij bezit de bijzondere gave om in de toekomst te kijken. Wanneer zijn baas hem vraagt op zijn onuitstaanbare neefje (Emile Hirsch) te passen, ontdekt hij dat zijn gave hem in de steek laat. Voor Pleasure valt er een grote last van zijn schouders; hij voelt zich bevrijd. Hij kan zelfs verliefd worden. De jongedame in kwestie vormt het centrale karakter in ‘Sorrow’. Ze is een jonge, populaire popzangeres (gespeeld door Sarah Michelle Gellar) die zonder dat ze dat wil in de klauwen van Fingers valt, die haar contract in handen krijgt. Tenslotte duikt Kevin Bacon op als ‘Love’, een arts die tot het uiterste gedreven wordt om het leven van zijn grote liefde Gina (Julie Delphy) te redden.
Elk kwart van de film richt zich op de ondergang van een personage, met de bedoeling de kijker een belangrijke levensles te leren. Jammer genoeg gaat de film gebukt onder een matig script en nauwelijks uitgediepte personages. Het is aan de acteurs te danken dat we toch nog een beetje met ze kunnen meeleven. Van de figuur die Forest Whitaker neerzet weten we bijvoorbeeld nauwelijks iets. Maar dankzij zijn integere performance – dat kleine beetje dat erin zit weet hij er tenminste nog uit te halen – vind je hem toch sympathiek. Bij de personages van Brendan Fraser (te eenzijdig) en Sarah Michelle Gellar (te weinig integriteit) is dat al een stuk minder het geval. En in een ensemblefilm als deze is de druk op de schouders van de acteurs groot; met hen staat of valt de film. Andere films waarin getroebleerde personages die elkaar niet kennen toevalligerwijs met elkaar in aanraking komen en hun levens zien veranderen, hebben over het algemeen heel wat meer diepgang dan ‘The Air I Breathe’. Vergelijk deze film maar eens met het werk van Robert Altman en de eerder genoemde Iñarittú en je komt tot de conclusie: leuk geprobeerd, volgende keer beter.
Het script van Lee en DeRosa slaat al gauw – na twintig minuten – door in pretentieus, semi-poëtisch gewauwel en melodramatische plotwendingen die de schijn van goedkoop effectbejag tegen hebben. De acteurs kunnen dan hun beste beentje voorzetten, ze kunnen niet voorkomen dat ‘The Air I Breathe’ steeds verder afglijdt. Lee gooit zijn visuele trukendoos dan ook nog open en maakt veelvuldig gebruik van allerlei agressieve HD-effecten. Met muziek en beeld wordt getracht een beklemmende, sombere sfeer neer te zetten. Dit lukt enigszins, maar de overtuiging ontbreekt waardoor het allemaal geforceerd overkomt. Is ‘The Air I Breathe’ dan een complete mislukking? Nee, dat niet. Het scheelt dat de film maar 100 minuten duurt, daardoor is hij namelijk prima af te kijken. Een aantal van de acteurs probeert de boel nog te redden – met name Whitaker en Bacon – en met hen is het niet moeilijk mee te leven. En voor debuterend regisseur Lee geldt; alle begin is moeilijk. Als hij lering trekt uit de fouten die hij hier maakt, dan kan zijn volgende film best wat moois opleveren!
Patricia Smagge