The Aroma of Tea (2006)

Regie: Michael Dudok de Wit | 3 minuten | animatie, korte film

Michael Dudok de Wit is een van Neerlands meest gelauwerde animatiefilmers. Al in 1994 gooide hij hoge ogen met zijn korte film ‘The Monk and the Fish’, één van zijn eerste films die hem meteen diverse accolades opleverde (waaronder een Oscarnominatie). Zijn korte film ‘Father and Daughter’ (2000) leverde hem de ultieme erkenning op in de vorm van een Oscar voor beste korte animatiefilm, een prijs die deuren opende voor de inmiddels in Engeland woonachtige Nederlander. Zo is hij de eerste niet-Japanse regisseur die met de befaamde Studio Ghibli een film mocht maken, ‘The Red Turtle’ (2016). Ook die film kon op veel waardering rekenen, in alle windstreken van de wereld. Dudoks films kenmerken zich door hun eenvoud; met weinig tot geen woorden weet hij universele verhalen te vertellen en werelden te creëren die bij velen tot de verbeelding spreken. Dat Dudok een man van weinig woorden is, bleek wel toen hij 2001 zijn Oscar voor ‘Father and Daughter’ ophaalde en een zeer beknopt dankwoord uitsprak. Als dank voor die korte speech, kreeg de nuchtere Hollander een HD-televisie cadeau van The Academy of Motion Picture of Arts and Sciences. Dudok schonk het apparaat aan een goed doel.

Een prachtig voorbeeld van Dudoks creativiteit en zijn kwaliteit om met heel weinig middelen veel resultaat te boeken, is het drie minuten durende experimentele animatiefilmpje ‘The Aroma of Tea’ uit 2006. De titel verwijst naar het materiaal dat Dudok gebruikte om zijn filmpje te creëren: thee. In licht- en donkerbruine tinten schilderde hij een organische, tweedimensionale wereld waar we een klein stipje volgen, dat zich ritmisch en doelbewust beweegt door kronkelige smalle gangen, via spiralen en lijnen, langs allerhande vormen en vegen, onderwijl gelijksoortige stippen ‘ontmoetend’. Op de klanken van een klassieke sonate van Arcangelo Corelli beweegt dit stipje zich richting een witte ruimte, waarin het langzaam verdwijnt. Abstracter kun je het bijna niet krijgen, eenvoudiger evenmin. Desondanks weet Dudok met minimale middelen onze aandacht te vatten. De betekenis en interpretatie van het filmpje laat hij aan zijn kijkers zelf over. Een voor de hand liggende uitleg is dat ‘The Aroma of Tea’ in zekere zin een metafoor is voor het leven: we worden geboren, we storten ons in de reis van ons leven, om uiteindelijk te verdwijnen in de oneindigheid van de dood.

Maar iedereen kan er weer wat anders in zien. Dat is de grote kracht van dit filmpje. Daarnaast blijft het wonderbaarlijk hoe Dudok onze aandacht weet te vatten met zulke beperkte middelen; we ontwikkelen nota bene een soort medeleven voor dat stipje. Hoewel ‘The Aroma of Tea’ vanwege zijn experimentele karakter niet zo’n universele aantrekkingskracht heeft als bijvoorbeeld ‘Father and Daughter’, is het een prachtig voorbeeld van hoe geniaal Dudoks werk is in al zijn eenvoud.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

DVD- en blu-ray-release: 30 november 2016 (als extra op ‘The Red Turtle’)