The Beast – La bête (2023)

Regie: Bertrand Bonello | 146 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Léa Seydoux, George MacKay, Guslagie Malanda, Dasha Nekrasova, Martin Scali, Elina Löwensohn, Marta Hoskins, Julia Faure, Kester Lovelace, Felicien Pinot, Laurent Lacotte, Pierre-François Garel

Bertrand Bonello, een Franse regisseur bekend van zijn eerdere werken zoals ‘House of Tolerance’ (2011) en ‘Nocturama’ (2016), keert terug met een magisch-realistische film over diepe verlangens en ongrijpbare liefde. Zijn film ‘The Beast’ bestaat uit drie verschillende verhalen die met elkaar verbonden zijn door middel van de twee hoofdrolspelers (Léa Seydoux en George MacKay). De film is losjes gebaseerd op de roman van Henry James en komt simultaan uit met een andere verfilming van het boek, ‘The Beast in the Jungle’ van regisseur Patric Chiha. De versie van Bonello is een gepolijste en kille genre-mix die qua sfeer en toon nog het meest als een Stanley Kubrick-film door de ogen van David Lynch doet denken.

De film begint meer dan honderd jaar geleden in hartje Parijs, gedurende de grote vloed van 1910. We volgen Gabrielle (Seydoux), een jonge pianiste wier huwelijk op de proef wordt gesteld wanneer ze op een dag een man uit haar verleden tegen het lijf loopt, Louis (MacKay). Er lijkt iets op te bloeien tussen de twee, maar de massale overstromingen in de stad brengen hun flirt tot een halt. Vervolgens springt de film naar Los Angeles, in het jaar 2014. We volgen wederom Gabrielle, maar ditmaal in een ander leven waarin zij werkzaam is als een beginnend freelance-fotomodel. Louis is ditmaal een depressieve jongeman die het gevoel heeft dat hij structureel door vrouwen wordt genegeerd, en die uit onmacht heeft besloten om Gabrielle te stalken. En tenslotte, in het jaar 2044, volgen we Gabrielle als een overtollige werker in een wereld waar AI de macht heeft gegrepen en mensen vrijwel nutteloos zijn geworden. In een kliniek waar menselijke emoties en herinneringen worden verwijderd (denk aan een extreme variant van de kliniek uit ‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind’, 2004), ontmoet ze wederom Louis, die op het punt staat hetzelfde proces te ondergaan. In het gezicht van potentiële liefde beginnen de twee plotseling te twijfelen over hun ingreep.

Hoe vertel je een verhaal dat bijna honderdtwintig jaar omspant? En hoe krijg je het voor elkaar om totaal verschillende genres (kostuumdrama, thriller en sciencefiction) hand in hand te laten gaan? Er zijn zoveel dingen die mis hadden kunnen gaan met ‘The Beast’ – niet in de laatste plaats wanneer de regisseur zijn tweeënhalfuur durende film van een uiterst bedaard en contemplatief karakter voorziet. Het is niet verwonderlijk dat de film (net zoals veel andere Bonello-titels) tot op heden verdeelde kritieken heeft ontvangen. Maar het is de sterke visuele kracht, de bedwelmende soundtrack en het fijne acteerspel (met name door de altijd uitstekende Seydoux) die ‘The Beast’ zeker het kijken waard maakt.

Het eerste halfuur van de film is een lange zit. Bonello legt niet meteen al zijn kaarten op tafel en houdt je als kijker aan een lijntje. Echter, de andere twee uur gaan erg snel voorbij. Er worden allerlei ideeën op je afgevuurd. Terwijl sommige ideeën blijven hangen, verdwijnen andere in het luchtledige. Maar de film weet altijd te boeien. Bonello springt van het ene tijdperk naar het andere, vertelt tegelijkertijd meerdere verhaallijnen en brengt ze regelmatig samen op punten die elkaar thematisch overlappen. Ondertussen mis je allerlei verbanden en verwijzingen en krab je jezelf regelmatig achter de oren. Het lijdt geen twijfel dat dit verhaal over onmogelijke liefde strategisch is uitgekookt, maar je begrijpt nog niet helemaal hoe. Zoals zo vaak het geval is bij de films van Bonello, heeft ‘The Beast’ simpelweg tijd nodig om goed te bezinken.

Het plezier bij een film als ‘The Beast’ schuilt uiteindelijk vooral achter de stof van discussie die de prent zal aanwakkeren. Overal waar filmliefhebbers samenkomen, zal de titel uitvoerig besproken worden. De meningen zullen schromelijk verschillen. Er zullen vergelijkbare filmmakers worden aangehaald. ‘2001: A Space Odyssey’ (1968) zal meer dan eens de revue passeren. Iemand zal zeggen: “Dit slaat werkelijk nergens op.” Een ander zal boos weglopen. Uiteindelijk zal de film voor een tijdje uit het collectieve geheugen verdwijnen. De film wordt even aan de kant gezet, zodat hij op een later moment kan worden geherwaardeerd. Of de film tegen die tijd toegankelijker zal zijn geworden is maar nog net de vraag, maar één ding is zeker: Bonello heeft een film voor de eeuwen gemaakt.

Len Karstens

Waardering: 4

Bioscooprelease: 9 mei 2024
DVD- en blu-ray-release: 16 oktober 2024