The Blue Kite – Lan feng zhen (1993)

Regie: Tian Zhuangzhuang | 138 minuten | drama | Acteurs: Tian Yi, Wenyao Zhang, Xiaoman Chen, Lipung Lu, Quanxin Pu, Xuejian Li, Baochang Guo, Ping Zhong, Quanzhong Chu, Xiaoying Song, Hong Zhang, Yanjin Liu, Bin Li, Zhang Lu, Donglin Guo, Shumin Wu, Fengyi Zhang, Min Xu, Ju Zhang, Jiali Ding, Geng-chen Jiang, Jong Chen

In ‘The Blue Kite’ proberen een moeder en haar zoon de Grote Culturele Revolutie in China te overleven. Het politieke klimaat is in die tijd zeer labiel; wat het ene jaar correct is, is het jaar daarop niet toegestaan. Niets is zeker.

Het eerste deel van de film (“Vader”) begint met het huwelijk van Shujuan en Shaolong die net een kamer hebben gevonden in een appartementencomplex in Beijing. Hun familie en buren zijn aanwezig op het huwelijksfeest. Het is er gezellig en iedereen is vrolijk. Het is dan begin jaren vijftig. De invloed van de communistische partij is merkbaar aanwezig, maar nog niet alles overheersend. Het gematigde beleid van de partij is dan net overboord gezet.

Al gauw wordt hun zoon Tietou geboren. De omstandigheden zijn niet gemakkelijk, maar de band tussen het jonge gezin, hun familie en buren is hecht. Tietou is gelukkig. Zijn moeder Shujuan is lief en zorgzaam. Zijn vader Shaolong is zijn favoriete speelkameraad. De blauwe vlieger die hij voor Tietou maakt, is favoriet. Als de vlieger verstrikt raakt in de takken van een boom, maakt Shaolong een nieuwe vlieger voor Tietou.

Het noodlot slaat toe als Shaolong er door zijn collega’s van wordt beschuldigd een reactionair te zijn. Hij wordt naar een collectieve boerderij gestuurd om heropgevoed te worden. Vlak nadat hij zijn gezin heeft laten weten terug te mogen keren, verongelukt hij.

In het tweede deel van de film (“Oom”) trouwt Shujuan met Li, een vroegere collega van Shaolong. Het huwelijk is dit keer minder feestelijk. Alle mannen zijn gekleed in uniforme blauwe kleiding. De sfeer is inmiddels grimmiger en zorgelijker geworden. De “Campagne tegen rechtse elementen” is dan al gaande en de “Grote Sprong Voorwaarts” is op komst. Binnenshuis is het nog veilig, Li zorgt zo goed hij kan voor Tietou en zijn moeder. Dit is echter niet van lange duur. Li krijgt ernstige leverklachten door ondervoeding en na korte tijd overlijdt hij.

In het derde deel (“Stiefvader”) trouwt Shuajan voor de derde keer. Dit keer is er geen sprake meer van een huwelijksfeest. De familie van Shuajan is tegen haar huwelijk met de belangrijke partijfunctionaris, maar Shuajuan wil haar zoon niet langer in armoede en onzekere omstandigheden laten opgroeien. Net als Li en daarvoor Shaolong, probeert ook Tietou’s stiefvader zo goed mogelijk voor zijn vrouw en stiefzoon te zorgen en hoewel Tietou en zijn moeder niet echt gelukkig zijn, leiden ze een comfortabel leven. Ook aan dit leven komt echter al snel en abrupt een einde als Tietou’s stiefvader wordt opgepakt omdat hij verdacht wordt van reactionair gedachtegoed.

In de laatste shot zit de blauwe vlieger van Tietou opnieuw vast in een boom. Dit keer is er niemand meer over om hem een nieuwe vlieger te geven. Tietou hoopt er niet meer op.

De kracht van ‘The Blue Kite’ schuilt in de persoonlijke benadering van regisseur Zhuangzhuang. Juist in de intimiteit van het gezins- en familieleven van Tietou en zijn moeder worden de tragische gevolgen van de Culturele Revolutie zichtbaar. Hoe toeval en willekeur hun lot bepaalt, zonder dat iemand hun daartegen kan beschermen. Een mooie, trieste film.

Iris Schreurs

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 17 maart 1994