The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe (2005)

Regie: Andrew Adamson | 140 minuten | actie, drama, horror, animatie, avontuur, familie, fantasie | Acteurs: Georgie Henley, William Moseley, Skandar Keynes, Anna Popplewell, Tilda Swinton, Rupert Everett, Liam Neeson, Sophie Winkleman, Ray Winstone, Dawn French, James McAvoy, Shane Rangi, Patrick Kake, Elizabeth Hawthorne, Kiran Shah, James Cosmo, Judy McIntosh, Jim Broadbent, Shelly Edwards, Stephen Ure, Ben Barrington, Greg Cooper, Felicity Hamill, Rachael Henley, Noah Huntley, Richard King, Sandro Kopp, Sam La Hood, Alina Phelan, Russell Pickering, Allison Sarofim, Mark Wells, Charles Williams

‘The Chronicles of Narnia’ is een heerlijke fantasyfilm, die met schijnbare achteloosheid de kijker laat kennismaken met een bonte verzameling verbazingwekkende wezens, en de hoofdpersonages, de kinderen…, meteen in een opwindend en profetisch avontuur laat belanden wanneer ze in Narnia aankomen. Deze aspecten vormen, gek genoeg, zowel een kracht als een beperking van de film.

Enerzijds doen de korte, snelle ontmoetingen met al deze sprookjesachtige wezens de kijker namelijk continu in verbazing vallen, terwijl het onmiddellijke en aanhoudende avontuur in dit nieuwe land de vaart er goed in houdt, waardoor de aandacht van de kijker eigenlijk nimmer verslapt. Anderzijds worden er door deze methode slechts weinig van de personages uitgewerkt en vormen ze zelden een noemenswaardige band met de kinderen (of de kijker). Tegelijkertijd zorgt het rechtlijnige, voorspelbare verhaal, dat in feite één lange achtervolging is tot aan de climactische (veld)slag tussen Goed en Kwaad, ervoor dat de kijker weinig dramatische spanning ervaart. Het is meteen al duidelijk waar het allemaal naartoe gaat en er vinden weinig verrassingen plaats op de weg hierheen.

Echter, dit alles betekent niet dat de film saai is. Integendeel bijna. Ondanks de voorspelbaarheid en simpele personages is de film nog opmerkelijk goed te genieten in zijn individuele scènes en algemene sfeerzetting. Dit heeft vooral te maken met enkele goed gekozen acteurs en het prachtige uiterlijk van de film.

Georgie Henley, die de kleine Lucy Pevensie speelt en het emotionele anker vormt van de film, maakt hier haar acteerdebuut (met betrekking tot films) en is een ontdekking. Ze is intelligent, praat op keurige wijze, en heeft een betoverende glimlach waarmee ze de toeschouwers onmiddellijk voor zich weet te winnen. Wanneer ze de wereld van Narnia heeft ontdekt in de kast uit de titel, is ze voor haar broers en zus het kleine meisje met een te grote fantasie, maar in Narnia zelf is zíj de meest wijze van het gezelschap. De scène waarin ze Mr. Tumnus de faun (een uitstekend gecaste James McAvoy), een mens met bokkepoten, ontmoet, toont goed Lucy’s moed en volwassenheid. Zij en Mr. Tumnus schrikken allebei wanneer ze elkaar voor het eerst ontmoeten, maar het is Lucy die toenadering zoekt. Leuk is het moment dat ze hem een hand wil geven en Tumnus niet snapt wat hij moet doen. Als hij vraagt waarom hij haar hand moet schudden, zegt Lucy dat ze dat eigenlijk ook niet weet. Het is gewoon een gebruik. En tja, in Narnia kennen ze nu eenmaal andere gebruiken.

Lucy’s onzekere, door zijn oudere broer en zus wat ondergewaardeerde, broer Edmund komt ook aardig uit de verf zoals vorm gegeven door Skandar Keynes. Hij is het enige personage dat een noemenswaardige, interessante ontwikkeling doormaakt en hij weet de subtiliteiten goed over te brengen. Wanneer Edmund bij de Witte Koningin op haar slee zit en zien nadenken over de mogelijkheid machtiger dan zijn broer te worden, snappen we zijn dilemma en zijn overweging om met de Koningin in zee te gaan.

De Heks is de laatste voortreffelijke castingkeuze. Tilda Swinton speelt een passende ijzige en meedogenloze Koningin, die zwakke willen op een sluwe wijze weet te bespelen. Swinton, die we eerder zagen als de androgyne engel Gabriël in ‘Constantine’, zorgt ervoor dat de film bijna voortdurend interessant blijft; wanneer zij in beeld is, eist (of ijst?) ze de onverdeelde aandacht op van de kijker. Haar oorspronkelijke tegenstander in de film, de majestueuze leeuw Aslan, steekt uiteindelijk toch wat mat bij haar af. Hierbij moet wel bedacht worden dat het hier om een geanimeerde leeuw gaat, eentje die er in ieder geval indrukwekkend uitziet, overwicht uitstraalt en sympathie weet op te wekken. Heel veel meer kunnen we toch niet van het beest verwachten. Immers, niet elk geanimeerd wezen kan de de uitstraling en krachtige aanwezigheid van Peter Jacksons Kong bezitten.

Jammer genoeg zijn de twee oudere telgen van de Pevensie kinderen weinig overtuigend. Ze komen houterig en saai over, en vooral in het geval van Peter, die de opstand tegen de Witte Heks moet leiden, is dit best kwalijk. Een heel leger van mythische beesten moet hem volgen, maar Peter transformeert nergens tot een overtuigende aanvoerder. Het leger lijkt hem puur op basis van de profetie te volgen.

De visuele pracht van de film bepaalt voor een groot gedeelte zijn betoverende karakter. Hoewel niet alles even geslaagd is, is veel van wat we op het scherm zien een indrukwekkend staaltje tot leven gebrachte verbeeldingskracht. Mooie, sneeuw- en bosrijke omgevingen, prachtige sets, waaronder het ijskasteel van de Witte Heks, en vooral een indrukwekkend scala aan mythische, of de wat meer bekende, beesten, die allen kunnen praten. En als je de beroemde ILM effectenmaatschappij tot je beschikking hebt, en ook nog eens de visuele ontwerper Richard Taylor van Peter Jacksons eigen Weta Workshop, dan kun je op je vingers natellen dat de film er bijzonder uit komt te zien.

‘The Chronicles of Narnia’ is een opwindende belevenis in zijn eigen recht, al zal de herinnering aan de film waarschijnlijk niet lang beklijven. De film is luchtig, onpretentieus fantasyvoer, dat je gewoonweg een erg leuke tijd in de bioscoop bezorgt.

Bart Rietvink

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 21 december 2005