The Chronicles of Narnia: The Voyage of the Dawn Treader – De kronieken van Narnia: De reis van het drakenschip (2010)

Regie: Michael Apted | 115 minuten | avontuur, familie, fantasie | Acteurs: Ben Barnes, Skandar Keynes, Georgie Henley, Will Poulter, Laura Brent, Simon Pegg, Gary Sweet, Arthur Angel, Tony Nixon, Shane Rangi, Colin Moody, Terry Norris, David Vallon, Bruce Spence, Bille Brown, Liam Neeson, William Moseley, Anna Popplewell, Arabella Morton, Steven Rooke, Roy Billing, Neil Young, Zack Kibria, Mirko Grillini, Greg Poppleton, Ozzie Devrish, Michael M. Foster, Tilda Swinton

Het zijn spannende tijden voor de wereld van Narnia. Naast de voortdurende strijd tussen goed en kwaad die de magische wereld nu voor de derde keer in zijn greep houdt, dreigt er ditmaal een nog groter gevaar: het voortbestaan van de reeks films.

Het begon allemaal nog uitstekend: ‘The Lion, The Witch and the Wardrobe’, de verfilming van het eerste deel van C. S. Lewis’ beroemde reeks fantasyboeken, deed in 2005 de kassa’s ten overvloede rinkelen. Na ‘The Lord of the Rings’ en de Harry Potter-reeks, die al met veel succes verfilmd waren of werden, hadden grootschalige fantasyfilms het tij mee en werd de eerste Narnia-film mede dankzij een licht christelijke ondertoon een zeer succesvolle familiefilm. Bij het uitkomen van het tweede bedrijf, ‘Prince Caspian’, was het zelfvertrouwen zo groot dat het budget werd opgeschroefd en moest in de vorm van tienerjongens een nieuwe doelgroep worden aangesproken. Dat lukte eigenlijk maar matig: de families met jongere kinderen bleven weg en de film kon de torenhoge kosten maar ternauwernood terugverdienen. Vervolgens stapte Disney uit de productie van dit derde deel, ‘The Voyage of the Dawn Treader’, en waren de resterende producenten stukken minder zeker van hun zaak. Een nieuwe teleurstelling zou wel eens het einde van de reeks Narniafilms kunnen betekenen.

Het roer is omgegooid: het budget is omlaag gegaan en er is geprobeerd de families terug de bioscopen in te krijgen. Het verhaal leent zich goed voor deze aanpassingen. In ‘The Voyage of the Dawn Treader’ keren de jongste kinderen uit de eerste twee verhalen, Lucy en Edmund, samen met hun neefje Eustace Scrubb onverhoopt terug naar Narnia. Daar worden ze opgepikt door het schip de ‘Dawn Treader’, het schip van Caspian, de prins die in de tweede film koning werd. De kinderen helpen Caspian vervolgens bij het volbrengen van zijn eed, dat hij de zeven ‘Great Lords’ van Narnia zal lokaliseren. Daarvoor moet hij het hele rijk door en bevindt het gezelschap zich grote delen van de film op de ‘Dawn Treader’, met af en toe een uitstapje naar het vasteland. In de poging van de producenten om in de kosten te snijden komt dat zeker goed uit: de film speelt zich grotendeels op dat schip af, wat in groot contrast is met de enorme veldslagen uit de vorige twee films. Ook het feit dat de eerste noemenswaardige tegenstander van de hoofdrolspelers een wolk groene mist blijkt, komt wat dit betreft van pas.

Het valt daarnaast op dat de film behoorlijk luchtig gehouden wordt; ondanks het vertrek van Disney heeft deze editie juist meer een Disneysfeer dan de vorige film in de serie. Dit manifesteert zich met name in de rol van nieuweling Eustace, die geheel begrijpelijk geen idee heeft in welke wereld hij in verzeild is geraakt en hier in de eerste helft van de film veel misbaar over maakt. Deze komische noten worden verdubbeld door Reepicheep, een door computer gegenereerde muis die zich al pratend en sabelzwaaiend door de film beweegt. Dat deze kleine, donzige viervoeter op twee poten lopend zo uit een ‘Shrek’-film weggelopen lijkt te zijn, mag hierbij de pret niet drukken.

Dit alles wil niet zeggen dat de derde editie van ‘The Chronicles of Narnia’ voor een habbekrats in elkaar gezet is: het uiteindelijke budget doet amper onder voor dat van blockbusters als ‘Inception’ en ‘Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1′. De magische wereld is dan ook prachtig vormgegeven en biedt in de loop van de film genoeg met fraaie effecten ondersteund spektakel om een boeiende kijkervaring te zijn. Dit laatste zal er ook aan bijdragen dat de film niet alleen voor al te jonge tieners interessant is. Maar ondanks dat biedt ‘The Voyage’ toch niet een verhaal dat ook bij een volwassen publiek volledig beklijft. Daarvoor is het allemaal te vluchtig: het gezelschap hopt van plaats naar plaats, waarbij de ‘Great Lords’ steevast binnen een vloek en een zucht gevonden zijn – om daarna weer de volgende uit het spreekwoordelijke gras te gaan plukken.

Ook wordt er in de krappe twee uur die de film duurt maar weinig moeite gedaan om de karakters van de vier hoofdpersonen – Edmund, Lucy, Eustace en Caspian – echt diepte te geven. Behalve dat ze een jonge koning of het neefje van zijn, is er niets over deze karakters op te merken. Ze lopen vooral rond met al dan niet getrokken zwaard. Bij zulke bordkartonnen spilfiguren is het moeilijk om al te veel mee te voelen met deze vier, ondanks het gevaar en onderlinge conflict waarin ze verzeild raken en de innerlijke groei richting volwassenheid die ze doormaken. Een film als ‘Harry Potter and the Deathly Hallows’ biedt zijn drie jonge belangrijkste karakters wel de ruimte om uitgediept te worden, wat een veel meeslepender film tot gevolg heeft. Iets meer durf bij de makers van ‘The Voyage of the Dawn Treader’, door bijvoorbeeld weinig betekenende momenten uit het boek niet in de film te stoppen, of de belangrijkste karakters meer in te vullen in rustiger scènes zou waarschijnlijk een film hebben opgeleverd die voor een bredere doelgroep het bekijken waard is.

‘Waarschijnlijk’, en daar ligt het grootste pijnpunt van de derde Narniafilm. Waarschijnlijk is voor dit cruciale derde deel simpelweg niet genoeg: alleen een film die fors winst maakt is in dit geval genoeg om het voortbestaan van de filmreeks te verlengen. Je kunt het de makers, onder aanvoering van veteraan-regisseur Michael Apted, dan ook nauwelijks kwalijk nemen dat ze grotendeels op safe spelen. Ook in de reeks Harry Potter-films zitten edities die voor aardig wat verbetering vatbaar zijn. Of ‘The Voyage of the Dawn Treader’ genoeg in zich heeft om de serie te redden moet afgewacht worden, maar het is hoe dan ook een competente familiefilm die in de Kerstperiode zijn doelgroep voldoende moet kunnen aanspreken. Mocht er in de nabije toekomst nog een ‘Chronicles of Narnia’-verfilming komen, laat ze dan maar alle registers opengooien.

David van Marlen

Waardering: 3

Bioscooprelease: 9 december 2010