The Damned (2024)

Regie: Roberto Minervini | 88 minuten | drama | Acteurs: Duncan Vezain, Jeremiah Knupp, René W. Solomon, Cuyler Ballenger, Noah Carlson, Timothy Carlson, Chris Hoffert

Er is een gezegde dat stelt dat wanneer we een roodborstje horen, alles in orde komt. We wachten allemaal op die dag, wanneer alles uiteindelijk goed zal zijn. De dag waarop vriendschap en vrede zegevieren. De dag waarop het geweld, de onzekerheid en het wantrouwen ten opzichte van alles en iedereen stopt. In ‘The Damned’ klampen de blauwbloezen zich vast aan deze hoop terwijl ze patrouilleren langs de westelijke grenzen van Amerika, te midden van de burgeroorlog in 1862.

Een compagnie van vrijwillige soldaten wordt uitgezonden naar de onherbergzame wildernis om onbekend gebied te bewaken. Sommigen van hen zijn nauwelijks zestien. Hun dagen zijn koud, traag en stil, gevuld met een eentonig ritme van kampen opzetten, koken en wachtdiensten draaien. Ze wachten op een vijand die ze niet kennen – en die zich zelden laat zien. Om de verveling te verdrijven, filosoferen de soldaten over het leven, hun dromen en hun overtuigingen. Maar waar geloof en zingeving hen verdeelt, vinden ze uiteindelijk een gedeelde waarheid: in oorlog is er geen sprake meer van goed of kwaad. Er blijft slechts één realiteit over, namelijk doden of gedood worden.

Met ‘The Damned’ werpt regisseur Roberto Minervini een scherpe blik op de diepgewortelde wapencultuur in Amerika. In deze troosteloze wereld is het geweer meer dan een wapen. Het is een metgezel, een houvast en een religie op zich. De jonge soldaten, amper ouder dan jongens, koesteren hun vuurwapens alsof hun leven ervan afhangt – en dat doet het ook. Hun situatie wordt zo rauw en onverbiddelijk dat hun idealen vervagen en uiteindelijk worden overgenomen door één enkele wet: zorg voor je wapen, en het zal voor jou zorgen. Maar Minervini weigert de oorlog te verheerlijken. ‘The Damned’ is een verstilde blik op een conflict zonder heroïek, zonder glorie. Hier is geen spektakel, alleen pijn, verlies en eindeloze leegte. De soldaten, ooit gedreven door trots en illusies van heldhaftigheid, dwalen door de bevroren bossen, als opgejaagd wild. Ze weten niet meer voor wie ze vechten, of er überhaupt nog een vijand is, of waarom ze hun geweer blijven vastklemmen.

De keuze om op deze missie te gaan leek vrijwillig, maar hoe vrij was die keuze echt? In de greep van trots, de droom van roem, en de leugen over het nut van oorlog, marcheerden ze een lot tegemoet dat onvermijdelijk bleek. En zo worden ze verdoemden, verloren zielen zonder toekomst, gevangen in een oorlog die hen geen uitweg biedt. ‘The Damned’ is ten slotte een staaltje slow cinema van hoog niveau. Hoewel het zich afspeelt tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog van 1862, reikt Minervini’s film ver voorbij zijn historische setting. De echo van deze hel klinkt door tot vandaag. Want ook nu wachten we nog steeds op die ene dag waarop alles eindelijk in orde zal zijn. De dag waarop we weer aardig voor elkaar kunnen zijn. Maar de roodborstjes laten zich niet horen. Ze schuilen, verborgen voor de chaos, en wachten in stilte.

Stef Roefs

Waardering: 4

Speciale vertoning: Movies That Matter 2025
Bioscooprelease: 3 april 2025