The Dark Knight Rises (2012)

Regie: Christopher Nolan | 164 minuten | actie, misdaad, drama, thriller | Acteurs: Christian Bale, Tom Hardy, Liam Neeson, Anne Hathaway, Joseph Gordon-Levitt, Marion Cotillard, Gary Oldman, Aidan Gillen, Morgan Freeman, Michael Caine, Juno Temple, Daniel Sunjata, Josh Stewart, Matthew Modine, Joey King, Aramis Knight, Christopher Judge, Ben Mendelsohn, Josh Pence, Nestor Carbonell, Reggie Lee, Brett Cullen, Burn Gorman, Tomas Arana, Tom Conti, Ian Bohen, Jillian Armenante, Michael Papajohn, Chris Ellis

Batman is gerehabiliteerd. En daar mogen we de Britse filmmaker Christopher Nolan verantwoordelijk voor achten. Zijn filmtrilogie rond de vleermuisman mag zonder meer tot de beste filmheldenspektakels worden gerekend die ooit op het witte doek vertoond zijn. Nolan heeft met ‘Batman Begins’ (2005), ‘The Dark Knight’ (2008) en het daverende slotakkoord ‘The Dark Knight Rises’ (2012) het imago van de gemaskerde held in ere hersteld. En dat was broodnodig ook, want Joel Schumacher had diens reputatie met de nauwelijks serieus te nemen films ‘Batman Forever’ (1995) en ‘Batman and Robin’ (1997) ernstig beschadigd. De Batman uit Nolans films is gelaagder, intenser en menselijker dan de Batman die we kennen uit eerdere verfilmingen en series. Het is een man die met zichzelf in het reine moet zien te komen, die veerkracht moet tonen. In deze trilogie draait het niet om heldendom maar om de wederopstanding van een gebroken man.

In ‘Batman Begins’ zagen hoe hij gevormd werd, in ‘The Dark Knight’ komt hij volledig tot bloei in zijn rol als Batman, maar zien we ook de eerste tekenen van aftakeling, als Batman de schuld op zich neemt van de dood van Harvey ‘Two-Face’ Dent, de hoge pief bij justitie van wie maar weinig mensen wisten dat hij heulde met de georganiseerde misdaad. Als gevolg daarvan is de anti-misdaadwet Dent Act aangenomen en sindsdien is Gotham City vrij van criminaliteit. Batman/Bruce Wayne (Christian Bale) is dus eigenlijk overbodig geworden en leeft al acht jaar als een kluizenaar in zijn villa, waar hij met niemand contact heeft, behalve met zijn trouwe butler Alfred (Michael Caine). Maar er zijn veranderingen op komst en deze worden aangekondigd door de vingervlugge dievegge Selina Kyle (geweldige rol van Anne Hathaway), die Bruce met een bezoekje komt vereren en tegelijk een dure parelketting van zijn moeder meeneemt. Vrijwel tegelijkertijd treedt de monsterlijk sterke, met een ijzeren masker getooide schurk Bane (Tom Hardy) ten tonele, die een brute overval op Wall Street pleegt. Commissaris Jim Gordon (Gary Oldman) zit hem op de hielen, maar redt het niet zonder de hulp van zijn gemaskerde vriend Batman.

Veel oude bekenden dus in deze derde ‘Batman’-film uit de koker van Christopher Nolan (ook Morgan Freeman als gadgetman Lucius Fox is weer van de partij), maar ook een hoop nieuwe gezichten. Joseph Gordon-Levitt speelt een innemende rol als John Blake, een jonge, idealistische en ambitieuze politieman die zich opwerkt tot rechterhand van commissaris Gordon. Marion Cotillard is Miranda Tate, de nieuwe love interest van Bruce Wayne. Ze is een steenrijke erfgename die een groene-energieproject financiert en daarbij een samenwerking aangaat met Wayne Enterprises. Haar bijdrage blijkt uiteindelijk toch van groter belang dan aanvankelijk gedacht. Toch zijn het vooral Hathaway en Gordon-Levitt die de meeste indruk maken in hun nieuwe rollen. Hardy heeft de ondankbare taak de onnavolgbare Joker van Heath Ledger te doen vergeten. Een oneerlijke strijd die hij natuurlijk nooit kan winnen, zeker omdat zijn metalen masker maar weinig mogelijkheid biedt tot expressie (en die was bij Ledger juist zo fenomenaal). Toch maakt hij indruk, vooral met zijn fysieke gestalte; voor het eerst krijgt Batman – zelf ernstig verzwakt – een tegenstander die sterker is dan hij. Waar hij oogt als een dommekracht, blijkt hij ook nog eens intelligent te zijn. Hoe dit slotakkoord afloopt blijft dan ook, in tegenstelling tot vele andere superheldenfilms, tot het einde onduidelijk.

‘The Dark Knight Rises’ is een meer dan waardige afsluiter van een ijzersterke trilogie. Ga er maar eens goed voor zitten in de bios (ga als het even kan naar een IMAX-theater), want er komt een hoop op je af: 164 minuten lang zinderend en overdonderend spektakel. De toon is direct gezet door de openingsscène waarin we direct kennismaken met de meedogenloze Bane, in een adembenemend geschoten kidnapping op zeven kilometer hoogte. En zo zijn er meer van dit soort kunststukjes. Het knappe van Nolan is dat hij actiespektakel weet te voorzien van een emotionele onderlaag en deze er ook uit naar voren kan laten komen, zonder dat het geforceerd aanvoelt. De pijn die Bruce Wayne voelt, de schuldgevoelens van Jim Gordon, de bezorgdheid van Alfred; het zijn emoties die ook de kijker ervaart. Mede door die extra laag weet de Batman-trilogie van Nolan mijlenver boven de gemiddelde superhelden uit te stijgen en vormen ze haast een genre op zich. ‘The Dark Knight Rises’ is de ultieme zomerblockbuster. Gaat dat zien!

Patricia Smagge

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 20 juli 2012
DVD- en blu-ray-release: 28 november 2012