The Dark Tower (2017)

Recensie The Dark Tower CinemagazineRegie: Nikolaj Arcel | 95 minuten | actie, avontuur | Acteurs: Matthew McConaughey, Idris Elba, Tom Taylor, Dennis Haysbert, Ben Gavin, Claudia Kim, Jackie Earle Haley, Fran Kranz, Abbey Lee, Katheryn Winnick, Nicholas Pauling, Michael Barbieri, José Zúñiga, Nicholas Hamilton, Eva Kaminsky, Robbie McLean, Mark Elderkin, Matthew Thomson

Stephen King schreef sinds zijn debuut ‘Carrie’ vele boeken; in een gesprek met collega-auteur George R.R. Martin in 2016 zei hij dat hij zichzelf ertoe verplicht om elke dag minstens zes pagina’s te schrijven. En ook al schrijft hij lang niet zo veel meer als in de jaren zeventig, tachtig en negentig, hij kan het niet laten. Veel van zijn werk werd verfilmd – denk aan ‘Carrie’ (1976), ‘The Shining’ (1980), ‘Christine’ (1983), ‘It’ (als serie in 1990 en als film in 2017), ‘Misery’ (1990), ‘The Shawshank Redemption’ (1994) en ga zo maar door. Veel van zijn werk is op zichzelf staand, maar daarnaast heeft hij ook een achtdelige reeks op zijn naam staan: ‘The Dark Tower’, geschreven tussen 1982 en 2002. Deze serie boeken wordt beschouwd als Kings magnum opus, mede doordat hij allerlei elementen uit zijn andere boeken erin laat terugkomen. ‘The Dark Tower’ bestaat in zijn geheel uit meer dan vierduizend pagina’s aan samengesmolten elementen uit horror, sciencefiction, fantasy en western die de parallelle werelden uit diverse King-boeken met elkaar verbindt. Al een jaar of tien zijn er plannen voor een verfilming van deze reeks, en gezien de omvang is één film niet afdoende om de complexiteit van het verhaal recht te doen. J.J. Abrams was oorspronkelijk in beeld als regisseur, en nadat hij zich terugtrok was er sprake van dat Ron Howard de regie op zich zou nemen. Het werd echter de Deense scenarioschrijver en regisseur Nikojai Arcel (‘A Royal Affair’, 2012) die er met de rechten voor de verfilming voor zowel een film als een tv-serie vandoor ging.

‘The Dark Tower’ (2017) tracht in 95 minuten het complete verhaal van Kings achtdelige reeks uit de doeken te doen. Op voorhand zeg je dat dat onmogelijk is, en deze verfilming bewijst helaas niet het tegendeel. Bijzonder vlot wordt de situatie geschetst: de elfjarige Jake Chambers (Tom Taylor) is een buitenbeentje op school, zeker sinds zijn vader, die brandweerman was, omkwam bij een reddingsactie. Hij heeft visioenen en levensechte nachtmerries over een universum dat tegen het kwaad wordt beschermd door een reusachtige donkere toren. Een mysterieuze ‘man in het zwart’ (Matthew McConaughey) doet er alles aan om de toren neer te halen, zodat demonen de boel kunnen overnemen. En dan is er nog de eenzame strijder, scherpschutter Roland Deschain (Idris Elba), die de zwarte magiër tracht te bestrijden met geesteskracht en zijn sneller dan zijn schaduw schietende revolver. Jakes moeder (Katheryn Winnick) denkt dat haar zoon gek is geworden en wil hem laten opnemen in een kliniek, maar zodra Jake naden ziet in de nekken van de mensen die hem komen ophalen, vlucht hij weg. Hij is ervan overtuigd dat hij uitverkoren is om Roland te helpen. Dankzij zijn vindingrijkheid en doorzettingsvermogen vindt hij zelfs de plek die hem de toegangspoort biedt tot het alternatieve universum. Maar de ‘man in het zwart’ zit hem op de hielen.

Arcel werkte met maar liefst drie anderen aan het scenario, onder wie zijn landgenoot Anders Thomas Jensen, die we onder meer kennen van ‘Adam’s Apples’ (2005) en ‘Brothers’ (2009) en Akiva Goldsman (Oscarwinnaar voor ‘A Beautiful Mind’, 2001). Zo veel verschillende ‘handschriften’ leveren vaak een rommelig script op en dat is hier ook weer het geval. Het is al onmogelijk om ruim vierduizend pagina’s aan bronmateriaal in amper anderhalf uur te proppen, maar hier wordt het wel heel bont gemaakt. In het begin is het nog wel aardig te volgen, maar zodra Jake de alternatieve werkelijkheid binnenstapt, wordt zo veel cruciale informatie weggelaten en worden de ontwikkelingen er zo snel doorheen gejast dat de film een nogal onsamenhangend allegaartje wordt. Bepaalde dialogen verwijzen nog wel naar elementen uit het bronmateriaal (bijvoorbeeld in de scène waarin Roland een uitstapje maakt naar Jakes wereld en een reclame met pratende wasbeertjes ziet vraagt hij: ‘Praten de dieren hier nog?’- dit is een verwijzing naar Oy, een pratend dier uit de boekenreeks waar verder nergens naar verwezen wordt). Doordat zo veel (achtergrond)informatie is weggelaten, terloops wordt aangestipt of op minimale wijze wordt samengevat, slaat de dialoog vaak nergens op als je de boeken niet kent. Naar verluidt wordt die achtergrondinfo wél in de op handen zijnde televisieserie verwerkt, wat de verwachting schept dat de serie meer recht zal doen aan Kings boekenreeks dan de film.

Blijft over het visuele spektakel en vooral de acteurs. McConaughey en Elba doen hun uiterste best er nog iets van te maken en slagen daar redelijk in. Vooral Elba is op papier geknipt voor de rol van laatste der ‘Gunslingers’, en heeft precies de juiste uitstraling voor een ultracoole actieheld (niet voor niets is Elba al gecontracteerd voor de serie). Hij zorgt zelfs hier en daar voor – al dan niet zo bedoelde – komische scènes. Elba, McConaughey en de jonge Taylor houden een film die zichzelf in alle jachtigheid voorbij loopt nog een klein beetje overeind.

Patricia Smagge

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 24 augustus 2017
DVD- en blu-ray-release: 22 december 2017