The Day After Tomorrow (2004)
Regie: Roland Emmerich | 130 minuten | actie, avontuur, science fiction, thriller | Acteurs: Dennis Quaid, Jake Gyllenhaal, Sela Ward, Emmy Rossum, Dash Mihok, Jay O. Sanders, Ian Holm, Perry King, Austin Nichols, Arjay Smith, Tamlyn Tomita, Sasha Roiz, Nassim Saharara
Experts hebben de toevoeging van CO2 in de atmosfeer wel omschreven als ‘het grootste oncontroleerbare experiment in de geschiedenis’. De balans die daardoor is verstoord wil de natuur herstellen. Dat gegeven wordt in de film verwerkt in een versneld tempo. Ongekende stormen, overstromingen en sneeuwval kondigen zich aan. Maar als de eerste tornado Los Angeles verwoest wil de president nóg niet horen van een evacuatie. Pas als het te laat is voor het evacueren van het gedeelte boven de grens over de breedtegraad van New York, geeft hij toe. Het verwijt van Peter Hall naar de president dat hij niet wilde luisteren heeft betrekking op twee dingen: Allereerst op de ontruiming die hij te laat in gang heeft gezet. Maar ook op het feit dat hij heeft toegestaan dat het milieu zo werd geschaad. Hij vond de economie belangrijker. Het is een verwijt naar de machthebbers van onze wereld en werkelijkheid.
‘The Day After Tomorrow’ is een moralistische rampenfilm waar verschillende lijnen doorheen lopen. Vanuit het ruimtestation van astronauten laat Emmerich ons zien hoe het klimaat op de aarde verandert. De beelden van meteorologische foto’s zijn indrukwekkend en wellicht dat we het weerbericht na deze film met andere ogen zien. Het menselijke aspect speelt ondanks de voortdurende actie ook een belangrijke rol. Het onuitgesproken conflict tussen vader Jack en zijn zoon Sam, en de opbloeiende liefde tussen Sam en zijn aantrekkelijke studiegenoot Laura onderbreken de special effects, maar verbreken niet de spanning, integendeel. ‘The Day After Tomorrow’ gaat ook over helden. De moeder van Sam besluit haar leven te riskeren om bij haar zieke jonge patiënt te blijven en terwijl de massale evacuaties naar het Zuiden beginnen, vertrekt Jack naar het Noorden om Sam te redden. Sam schuilt intussen samen met zijn vrienden in de Manhattan Public Library.
Enkele humoristische clichés en luchtige scènes maken het voor de kijkers makkelijker om afstand te doen van de ernst van het verhaal. Rijke joodse Amerikanen, ‘koele’ Schotse wetenschappers, en een slimme zwerver doorkruisen indringende beelden. Ironie en hilariteit druipen van de ‘illegale’ migratie náár Mexico. De betrekkelijkheid van bepaalde tekenen van macht en veiligheid is wel heel zichtbaar als zelfs het vrijheidssymbool bedolven wordt onder sneeuw en ijs. Maar uiteindelijk blijft één ding je bezighouden; de vraag die de makers van ‘The Day After Tomorrow’ heeft gedreven bij deze film. Wat als we aan de vooravond van een nieuwe IJstijd zijn?
In juli 2002, tijdens de voorbereidingen op de productie, vielen er tijdens een hagelstorm in centraal China hagelstenen ter grootte van eieren. De maand daarop werden delen van Europa verwoest door bijna drie weken durende regenhozen. In november, drie dagen na de belangrijkste fotografie, troffen 75 tornado’s op één dag verschillende gebieden in de Verenigde Staten. In alle gevallen waren er tientallen dodelijke slachtoffers. In maart 2002, een paar weken nádat regisseur Roland Emmerich en schrijver Jeffrey Nachmanoff een scène hadden geschreven waarin de Larsen B ijsschijf van Antarctica afbrak, gebeurde dit ook werkelijk. Degene die schreef dat natuur kunst nooit blijvend zal evenaren kon er in dit geval niet veel verder naast zitten.
Marieke Hoks
Waardering: 4
Bioscooprelease: 27 mei 2004