The Debt Collector (1999)

Regie: Anthony Neilson | 109 minuten | drama, thriller, misdaad | Acteurs: Billy Connolly, Ken Stott, Francesca Annis, Iain Robertson, Annette Crosbie, Alastair Galbraith, Shauna Macdonald, Sandy Neilson, Julie Wilson Nimmo, Alan Francis, James Thomson, Stephen Duguid, Matt Costello, Stuart Sinclair Blyth, Gordon Orr

Het is geen geheim dat veel komieken ook drama goed aan kunnen. De scheidslijn tussen humor en ernst is soms verdomd dun. Zo was Jack Lemmon fantastisch in het drama ‘Glengarry Glen Ross’, zette Jim Carrey een geweldige rol neer in ‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind’ en was Danny De Vito briljant als de Penguin in ‘Batman Returns’. Ook komiek Billy Connolly kan meer dan lollig doen. De Schot zet namelijk een krachtige rol neer in het gitzwarte drama ‘The Debt Collector’.

Connolly speelt Nickie Dryden, een zware crimineel die zijn verleden achter zich heeft gelaten en nu een geliefd mediafiguur is geworden. Mensen smullen van zijn boek en zijn beminnelijke karakter. De man die Dryden achttien jaar geleden in de cel stopte, gelooft niet in een tweede kans en ergert zich aan alle heisa rond de ex-crimineel. Agent Keltie (vertolkt door Stott) stalkt hem en doet er alles aan om Dryden op een misstap te betrappen. Of die misstap uitgelokt moet worden, doet niet ter zake. Keltie is bereid om de ‘herboren’ boef flink te laten struikelen. De botsingen tussen de twee aartsvijanden levert vuurwerk op. Er ontstaat een kat- en muisspel dat onmogelijk goed af kan lopen. Een zijplot verhaalt over een jonge crimineel die idolaat is van Dryden en zijn verleden fascinerend vindt. Een verleden dat Dryden juist af wil zweren, maar waar hij niet aan kan ontsnappen.

‘The Debt Collector’ gaat over boete, zingeving en obsessies. Het gaat over de dunne scheidslijn tussen goed en kwaad, want wat is goed en wat is kwaad? Bestaat er zoiets als een tweede kans en kan een mens die slechte daden op zijn geweten heeft zijn wel leven beteren? Regisseur Neilson speelt op een geweldige manier met deze begrippen. Zo wordt de ex-crimineel afgeschilderd als een sympathiek mens, terwijl de politieman wordt neergezet als een wraakzuchtig figuur. De sterke cast is één van de redenen om deze film te gaan zien. Connolly is perfect gecast als de charmante Dryden. Het gegeven dat deze man een zwaar en gewelddadig verleden heeft gehad, vergeet je bijna als je de man in actie ziet. Dryden is vriendelijk, welbespraakt en goed voor zijn vrouw. Keltie daarentegen is een verbitterd man met slechts één levensdoel: het ruineren van de man die hij in de cel heeft gestopt. Stott zet zijn personage neer als een obsessief en bijna gewetenloos mens die alles op alles zet om zijn (on)gelijk te halen.

Het is een zware zit, deze film. Maar het gaat hier wel om een film die meer dan de moeite waard is. De loodzware sfeer, het ongemakkelijke gevoel dat je krijgt van de machtsstrijd en het intense spel van Connolly en Stott maken dit tot een film die de liefhebber van het betere drama zeker moet zien. Urgent, intens en meeslepend.

Frank v.d. Ven