The Deep – Djúpið (2012)

Regie: Baltasar Kormákur | 95 minuten | drama | Acteurs: Ólafur Darri Ólafsson, Jóhann G. Jóhannsson, Þorbjörg Helga Þorgilsdóttir, Theodór Júlíusson, María Sigurðardóttir, Björn Thors, Þröstur Leó Gunnarsson, Guðjón Pedersen, Walter Grímsson, Stefán Hallur Stefánsson, Bjarni Gautur, Terry Gunnell, Rúnar Guðbrandsson, Bjartur Guðmundsson, Kristján Franklin Magnúss, Halldór Fannar Sigurgeirsson, Þrúður Vilhjálmsdóttir

‘The Deep’ is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal uit 1984. De film volgt Gulli (Ólafur Darri Ólafsson), een eenvoudig bemanningslid op een IJslandse vistrawler. Op een nacht vaart de boot uit, maar eenmaal op zee komt het net vast te zitten, kapseist de boot en verdwijnt vrijwel geheel onder water.

Enkele bemanningsleden verdrinken al direct, Gulli klampt zich met nog twee overlevenden vast aan de wrakstukken. Het water is ijskoud en zijn beide medeoverlevenden houden het niet lang vol en moeten loslaten. Gulli beseft het hopeloze van de situatie en waagt, kalm en vastberaden, een bovenmenselijke daad. Hij zal vele kilometers door het ijzige water moeten zwemmen om de kust te bereiken.

Een urenlange zwemtocht door een ijzingwekkende hel volgt. Normaliter is een mens binnen een beperkt aantal minuten zo onderkoeld geraakt dat hij buiten bewustzijn raakt. Gulli blijkt het koude zeewater te kunnen doorstaan en weet met behulp van ‘aanwijzingen’ van een meeuw zijn tocht te volbrengen. Onderweg ‘overdenkt’ hij zijn leven. Als hij na vele uren de kust nadert, zijn zijn beproevingen nog lang niet voorbij. De ruwe zee smijt hem tegen een steile en hoge rotswand en het is voor de geheel uitgeputte Gulli onmogelijk die te beklimmen. Uiteindelijk volgt in een snijdende winterse kou een tocht op blote voeten over een ruwe rotspartij van lavastenen.

Als na zijn terugkeer het mirakel van zijn tocht tot de buitenwereld doordringt, wacht hem een wereld vol wetenschappelijk ongeloof. Hoe kan iemand een urenlange zwemtocht in het ijskoude water hebben overleefd? Bezit hij uitzonderlijke gaven, is het een mirakel of is er een heel andere – meer wetenschappelijke – verklaring? Journalisten en wetenschappers storten zich op hem. Gulli, de eenvoudige visser  – wars van pretenties en meer het type van de anti-held – wordt een nationale held. Zelf worstelt hij vooral met het verlies van zijn vrienden en collega’s en met de vraag hoe hij zijn leven in deze kleine gemeenschap verder moet inrichten.

De gebeurtenissen in ‘The Deep’ bieden de kans tot een dramatisch verhaal. Regisseur Baltasar Kormákur is er slechts gedeeltelijk in geslaagd dit vorm en inhoud te geven. Het verhaal komt wat langzaam op gang en zakt na de miraculeuze redding ook weer enigszins weg. De diverse personages zijn beperkt uitgewerkt. Hierdoor komt de verhaallijn weinig verder dan een soort feitelijke opsomming van het gebeurde.  De winterse en donkere beelden van het vissersdorpje (gezien vanuit zee) en zijn zwemtocht zijn daarentegen fraai verfilmd. Die krachtige beeldtaal (vooral de momenten waarop de boot vergaat en de scènes waarin Gulli uitgeput tegen de rotsen wordt gesmeten) zijn cinematografisch indrukwekkend, om maar niet te spreken over zijn barre verdere voettocht naar het dorpje.

De gebeurtenissen na zijn terugkeer voegen daarentegen weinig toe. Dat maakt dat ‘The Deep’ wat voortkabbelt waarbij de spanningsboog afneemt. De op zich pakkende beelden kunnen die mindere uitwerking van de verhaallijn dan niet helemaal meer redden.

Bij de aftiteling volgen nog beelden van een interview uit 1984 met de echte Gulli, waarbij de gelijkenis van de hoofdrolspeler met de echte Gulli opvallend is.

Rob Veerman

Waardering: 3

Bioscooprelease: 25 april 2013