The Fan (1996)
Regie: Tony Scott | 116 minuten | drama, thriller, sport | Acteurs: Robert De Niro, Wesley Snipes, Ellen Barkin, John Leguizamo, Benicio Del Toro, Patti D’Arbanville, Chris Mulkey, Andrew J. Ferchland, Brandon Hammond, Charles Hallahan, Dan Butler, Kurt Fuller, Michael Jace, Frank Medrano, Don S. Davis, John Kruk, Drew Snyder, Edith Diaz, Walter Addison, Wayne Duvall, Joe Pichler, James MacDonald, Tuesday Knight, Marla Sucharetza, Nikki Lee, Thomas F. Duffy, Don Fischer, Chanté Moore, John Carroll Lynch
Psychopaatje spelen, daar draait Robert De Niro doorgaans zijn hand niet voor om. Zijn meest befaamde creatie is ongetwijfeld Travis Bickle, de verknipte centrale figuur uit ‘Taxi Driver’ (1976). Maar ook in films als ‘The King of Comedy’ (1982), ‘Cape Fear’ (1991) en ‘This Boy’s Life’ (1993) mocht hij zich uitleven. Inmiddels heeft De Niro een aardig arsenaal aan psycho’s in zijn portfolio. En hoewel de meeste van deze karakters uniek zijn, hebben ze toch een overeenkomst; stuk voor stuk zijn het driedimensionale personages. Types die bedrieglijk dichtbij komen, aangezien ze zo bij je in de straat zouden kunnen wonen. De overtuigingskracht van deze figuren hebben niet alleen te maken met De Niro’s eigen capaciteiten, maar ook met de schrijvers en regisseurs van bovenstaande films. Dat het ook wel eens mis kan lopen, bewijst ‘The Fan’ (1996) van Tony Scott.
In deze thriller speelt De Niro messenverkoper (!) Gil Renard, met wie het de laatste tijd steeds verder bergafwaarts is gegaan. Zijn vrouw is bij hem weg, hij heeft geen idee hoe hij met zijn kind om moet gaan en staat bovendien op het punt zijn baan te verliezen. Niet zo gek als je hem zijn klanten hoort afbekken. Gil is bovendien geobsedeerd door de honkbalclub San Francisco Giants. Zijn favoriete speler is Bobby Rayburn (Wesley Snipes), een golden boy die voor veertig miljoen dollar is overgekomen van een concurrerende ploeg en van wie veel wordt verwacht. Het blijkt echter niet eenvoudig die verwachtingen waar te maken en wanneer Rayburn door zijn rivaal Juan Primo (Benicio Del Toro) voorbij wordt gestreefd is dat voor Gil maar moeilijk te verkroppen. Het duurt niet lang of hij verandert van fanatieke liefhebber in een angstaanjagende stalker die werkelijk nergens voor terugdeinst. Hij is zelfs bereid een moord te plegen als dat zijn ‘vriend’ Rayburn weer in het zadel helpt…
Tony Scott kende halverwege de jaren negentig een succesvolle periode. Na films als ‘True Romance’ (1993) en ‘Crimson Tide’ (1995) waren de verwachtingen voor ‘The Fan’ dan ook hooggespannen. Niet geheel onterecht, gezien de populariteit (ja, op dat moment was ook Snipes bij veel mensen erg geliefd) van de twee hoofdrolspelers. Maar ‘The Fan’ stelt eigenlijk behoorlijk teleur. Het probleem begint eigenlijk al bij het script van Phoef Sutton (naar een boek van Peter Abrahams), dat vol slecht uitgewerkte personages en belabberde dialogen zit. De Niro mag dan de gestoorde gek zijn, Wesley Snipes zet honkbalheld Rayburn neer als een onuitstaanbaar arrogante rotzak. De karakters in de belangrijkste bijrollen (gespeeld door Del Toro, John Leguizamo en Ellen Barkin) zijn al even egocentrisch en onsympathiek, waardoor het je eigenlijk geen bal uitmaakt wat er met ze gebeurt. Erger is misschien nog wel dat van sommige personages helemaal niet duidelijk is wat hun rol in het verhaal is. Meest stuitende voorbeeld is Barkins sportjournaliste Jewel Stern, wiens bijdrage aan de film totaal overbodig is. Ook de rommelige montage en nauwelijks toepasselijke soundtrack doen afbreuk aan de intenties van de makers.
Gelukkig heeft ‘The Fan’ ook zijn pluspunten. De acteurs weten, ondanks hun dramatisch uitgewerkte personages, er veelal toch het beste van te maken. De Niro en Snipes leveren redelijk overtuigend werk af, al is het van beide heren zeker niet het beste dat we van ze gezien hebben (zeker niet van De Niro!). Dankzij hun performances is deze film toch heel vermakelijk, ook voor wie niet van honkbal houdt. Voorspelbaar is het allemaal overigens wel. De spanningsboog staat niet altijd even strak gespannen en aan het einde slaat de film compleet door, maar echt vervelend wordt het gelukkig nooit. Tony Scott verstaat zijn vak té goed om het compleet uit de hand te laten lopen. Je verwacht alleen meer van een film met hem aan het roer en De Niro als centrale figuur. Vermakelijk is het uiteindelijk wel, maar er had veel meer ingezeten.
Patricia Smagge
Waardering: 2.5
Bioscooprelease: 7 november 1996