The Father (2020)
Regie: Florian Zeller | 97 minuten | drama | Acteurs: Olivia Colman, Anthony Hopkins, Mark Gatiss, Olivia Willliams, Imogen Poots, Rufus Sewell, Ayesha Dharker, Roman Zeller
Florian Zeller is in 2016 door The Guardian tot een van de meest fascinerende toneelschrijvers van deze tijd benoemd. In 2004 won hij de Franse literatuurprijs voor zijn boek ‘The Fascination of Evil’. Zijn regiedebuut, ‘The Father’, die hij al in 2012 als toneelstuk schreef (La Père), won in 2021 twee Oscars voor beste acteur (Anthony Hopkins) en beste bewerkte scenario. Het script dat Florian met scenarist Christopher Hampton schreef, is geïnspireerd door Florians oma en is een pijnlijke realiteit die we allemaal hopen te vermijden, ondanks we daar geen controle over hebben.
We nemen lineair denken voor lief. Oorzaak en gevolg zijn netjes geordend en de wereld is een begrijpelijk geheel. Maar wat als deze orde wordt verstoord? Wat als de dagelijks zaken, de triviale vanzelfsprekendheden ineens vreemd worden? Je zoekt naar een anker, een vast punt, in een wereld die de logica kwijt is. Coherentie is kwijt en momenten zijn als losse zandkorrels. De tijd is de houvast in een wereld die langzaam uit elkaar valt. Wat moest gebeuren is al gebeurd. Dit weet je. En toch hoor je het voor het eerst. Realiteiten smelten samen en metamorfoseren naar andere onherkenbare vormen. Vreemden doen zich voor als bekenden, of is het omgekeerd? Omgevingen komen zo bekend voor, en toch zijn ze net niet dezelfde als voorheen.
‘The Father’ is een film over dit proces. Anthony (Anthony Hopkins) leeft in een flat in London. Zijn dochter, Anne (Olivia Colman), bezoekt hem regelmatig maar ze maakt zich steeds meer zorgen over hem. Ze wil haar eigen leven weer op de rit krijgen maar dat gaat moeilijk met een vader die haar een schuldgevoel aanpraat. Echter, zelf ziet ze ook dat het niet goed met hem gaat. Harde beslissingen moeten genomen worden. Ook is de omgeving niet even begripvol als verwacht zou worden. Soms maakt deze er zelfs misbruik van. Afhankelijk van wie gevraagd wordt.
Voor Florian Zeller was er maar een persoon die de vertolking van Anthony waard was: Anthony Hopkins. Dat de protagonist Anthony heet is geen toeval. Hij was daarom extreem blij toen Anthony Hopkins toestemde om de rol te vertolken. En dit doet hij voortreffelijk. Hij sleurt de kijker mee met soms alleen maar de ogen, de gezichtsuitdrukkingen en de stiltes. Met een trilling van de kin, een vernauwende blik of een welgeplaatste zucht communiceert hij een wereld aan informatie die ons raakt. Olivia Colman doet niet onder voor het genie van Anthony Hopkins terwijl ze de onzekere wateren van hun interactie navigeert en de perfecte inademing is van Anthony’s uitademing. Alhoewel de rollen van Mark Gatiss (‘The Favourite’, ‘Sherlock’), Olivia Williams (‘Victoria and Abdul’), Imogen Poots (‘Green Room’) en Rufus Sewell (‘Dark City’, ‘The Illusionist’) meer zijn bedoeld als klankborden van de hoofdrolspelers, zijn ze geenszins overbodig. Ze vormen ze een gebalanceerd geheel dat de kernboodschap van de film als een messteek overbrengt.
Met ‘The Father’ hebben Florian Zeller en Christopher Hampton een meesterwerk neergezet door de kijker in een facet van het leven mee te nemen die voor velen onbekend is. Anthony Hopkins en Olivia Colman zijn zoals Virgilius die Dante een tour van de hel geeft waardoor de kijker een blik kan werpen in de donkere grotten van het menselijk bestaan. Voor velen is de film een spiegel en een voorbode van dingen die misschien staan te komen en aanzet tot nadenken over het eigen leven. Over wie wij nu zijn en hoe relatief alles eigenlijk is.
Gerold Kort
Waardering: 4.5
Bioscooprelease: 26 augustus 2021
DVD-release: 10 december 2021