The Fighter (2010)

Regie: David O. Russell | 114 minuten | biografie, drama, sport | Acteurs: Christian Bale, Mark Wahlberg, Amy Adams, Melissa Leo, Robert Wahlberg, Jack McGee, Dendrie Taylor, Jenna Lamia, Bianca Hunter, Chanty Sok, Erica McDermott, Sean Patrick Doherty, Caitlin Dwyer, Salvatore Santone, Jackson Nicoll, Anthony Molinari, Sue Costello, Hunter Wilichoski

Boksen als metafoor voor het leven; we zagen het al eerder in ‘Rocky’ (1976). Een jongen uit een kansarm milieu die de American Dream nastreeft, die de moed heeft om de ring in te stappen om te doen wat hij het beste kan: boksen. Hij durft klappen te incasseren, in feite doet hij zijn hele leven niet anders. ‘The Fighter’ (2010) van regisseur David O. Russell borduurt voort op dit thema. De film is gebaseerd op het waargebeurde levensverhaal van bokskampioen ‘Irish’ Micky Ward (Mark Wahlberg), die zijn hele leven al op heeft moeten boksen (niet zo zeer letterlijk maar vooral figuurlijk) tegen zijn oudere halfbroer Dicky Eklund (Christian Bale), die zelf een redelijk succesvolle carrière als bokser had en in hun thuisstad Lowell, Massachussets, nog altijd wordt geroemd om die ene keer dat hij de grote Sugar Ray Leonard onderuit haalde. Dat Leonard waarschijnlijk zelf struikelde en viel weet Dicky diep van binnen ook wel, maar hij geniet te veel van het respect dat hij krijgt om die mythe onderuit te halen.

‘The Fighter’ speelt zich af aan het begin van de jaren negentig. Dicky’s hoogtijdagen liggen inmiddels ver achter hem. Hij is bijna veertig en slijt zijn dagen als trainer en coach van zijn jongere broer en het roken van crack. Een cameraploeg van HBO volgt hem op de voet voor een documentaire over sporters die na hun actieve loopbaan aan lager wal zijn geraakt. Dicky vertelt iedereen echter dat er een film wordt gemaakt over zijn – al jaren – op handen zijnde comeback in de ring. Net wanneer je denkt dat Dicky het centrale personage is in ‘The Fighter’, verschuift de focus naar zijn jongere broer Micky. Hij zit ingeklemd tussen zijn gestoorde en verslaafde broer, met wie hij ongewild altijd wordt vergeleken, en zijn autoritaire moeder Alice (Melissa Leo), die als zijn manager optreedt. Zij stuurt hem de ring in om zich tot pulp te laten slaan, puur om de premie op te kunnen strijken. Een ontmoeting met de kranige barmeid Charlene (Amy Adams) schudt hem wakker: waarom laat hij zo met zich sollen? Aangemoedigd door zijn nieuwe vriendin probeert Micky zich los te weken van zijn familie. Hij neemt een andere coach en een andere manager aan en probeert het op eigen houtje te redden in de bokswereld. Dicky, zijn zeven (!) halfzussen en Alice laten zich echter niet zomaar opzij zetten.

Het levensverhaal van Micky Ward speelt zich af aan de zelfkant van de samenleving. Het onooglijke stadje Lowell barst van de achterstandwijken, waar armoede, verslaving en onrust heerst. Geen wonder dat de zoons van Alice Ward zich via de sport proberen op te werken in de maatschappij. Het smoezelige, grauwe wereldje waarin zij leven wordt vakkundig in beeld gebracht door de Nederlandse cinematograaf Hoyte van Hoytema (‘Let the Right One In’, 2008). Boksscènes zijn eigenlijk onmisbaar in films als deze, maar in ‘The Fighter’ zijn ze minder prominent dan in pak ‘m beet ‘Rocky’. De gevechten worden zeker overtuigend gebracht, maar lijken van ondergeschikt belang. Het drama in de familierelaties staat hier centraal. Dat maakt de film gelaagder dan veel andere boksfilms. Dat de voorspelbaarheid naar het einde toe wat toeneemt (wat wil je ook met een waargebeurd verhaal?), doet niets af aan het feit dat ‘The Fighter’ een meeslepend geheel vormt. De heroïek die van het laatste kwartier afdruipt hoort net zo zeer bij het boksen als de tragiek waar we eerder naar hebben kunnen kijken.

‘The Fighter’ leunt zwaar op de acteerprestaties en die zijn dan ook bijzonder indrukwekkend. Christian Bale steelt de show met zijn intense vertolking van de extraverte, nerveuze Dicky. Na eerder al een transformatie te hebben ondergaan voor zijn rollen in ‘The Machinist’ (2004) en ‘Rescue Dawn’ (2006), is hij opnieuw diep gegaan om zijn rol zo overtuigend mogelijk te brengen. Hij viel kilo’s af en liet zelfs zijn haar uitdunnen om op de echte Dicky Eklund te lijken. In de schaduw van de tour de force van de voor een Oscar genomineerde Bale, lijkt Mark Wahlberg er wat schril bij af te steken. Wie echter goed kijkt zal zien dat ook hij een dijk van een performance neerzet. Meer ingetogen, introvert en subtieler dan Bale, maar minstens zo overtuigend vormt hij het hart en de ziel van de film. Beter zagen we Wahlberg – zelf afkomstig uit een soortgelijk milieu als Ward – nooit. Hij had er best een Oscarnominatie voor verdiend. Die eer vielen Amy Adams en Melisse Leo wel ten deel. Zeker die voor de ervaren Leo is meer dan terecht, maar ook Adams laat zien waartoe ze in staat is. Ze lijkt haar Disney-imago nu definitief van zich af te hebben geschud.

Rond David O. Russell (‘Three Kings’, 1999) , was sinds ‘I Heart Huckabees’ uit 2004 stil. Wisten wij veel dat hij al die tijd aan de tot nu toe beste film uit zijn loopbaan bezig was. ‘The Fighter’ volgt weliswaar het bekende patroon van de sportfilm en werkt toe naar een heroïsch hoogtepunt, maar de weg daar naartoe is krachtig en meeslepend. Dankzij het uitmuntende acteerwerk, dat terecht al de nodige lof kreeg toegezwaaid, kan ‘The Fighter’ zich qua intensiteit meten met genretoppers als ‘Raging Bull’ (1980) en ‘Million Dollar Baby’ (2004).

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 24 maart 2011