The Firm (1993)

Regie: Sydney Pollack | 154 minuten | drama, thriller | Acteurs: Tom Cruise, Jeanne Tripplehorn, Gene Hackman, Hal Holbrook, Terry Kinney, Wilford Brimley, Ed Harris, Holly Hunter, David Strathairn, Gary Busey, Steven Hill, Tobin Bell, Barbara Garrick, Jerry Hardin, Paul Calderon, Jerry Weintraub, Sullivan Walker, Margo Martindale, John Beal, Dean Norris, Lou Walker

Van alle John Grishamverfilmingen is ‘The Firm’ van Sydney Pollack de meest succesvolle geweest. Als het gaat om opbrengsten in elk geval. Of het ook de beste verfilming is, is een andere vraag. Een vraag die overigens niet zo ontzettend relevant is, omdat Grisham nou niet direct de meest inventieve verhalen schrijft. Het belangrijkste bij een film gebaseerd op een van zijn boeken is of er een goed ritme in zit. Geloofwaardigheid en diepgaandheid zijn vaak ver te zoeken, dus het gaat vooral om de atmosfeer. En wat dat betreft is ‘The Firm’ redelijk geslaagd.

Begeleid door een heerlijke pianogestuurde soundtrack wordt in het eerste kwartier in korte scènes een beeld geschetst van hoofdpersoon Mitch McDeere (Tom Cruise). Een fanatieke en briljante rechtenstudent, voor wie de interessante aanbiedingen voor het oprapen liggen. Mitch kiest uiteindelijk voor het grote geld en gaat in zee met een klein advocatenkantoor in Memphis, dat hem naast een stevig salaris een huis en een stevige auto schenkt. Zijn vrouw Abby (Jeanne Tripplehorn) heeft aanvankelijk haar twijfels, maar laat zich door Mitch’ enthousiasme overtuigen. Al vrij snel blijkt een ander echter niet helemaal pluis in de firma.

Zo scherp als in die eerste minuten, blijft de film helaas niet. Met nog ruim 130 minuten te gaan, kakt de boel al snel wat in. Mitch wil zich niet laten corrumperen en bestrijdt als rechtgeaarde Hollywoodheld het onrecht dat zijn werkgever hem probeert aan te doen. Wat dat betreft is Cruise overigens uitstekend gecast – hij straalt het fanatisme en de integriteit uit die men voor zijn karakter bedacht heeft. (Een integriteit overigens, die de Mitch uit het boek enigszins moet ontberen.) Gene Hackman als zijn ondoorzichtige collega Avery Tolar biedt een aardig tegenwicht. Maar het is allemaal nogal rechttoe, rechtaan en nergens wil het echt beklemmend worden.

Het is te danken aan een keur van interessante acteurs (m/v), dat er toch genoeg te beleven valt. Ed Harris bijvoorbeeld als de meedogenloze FBI-agent die Mitch voor zijn karretje wil spannen om het advocatenkantoor juridisch de das om te doen. Of Gary Busey als privé-detective met ADHD en Holly Hunter als zijn goedgebekte assistente. En een prachtig ingetogen David Strathairn als de broer van Mitch, die langzaam wegteert in de gevangenis, maar voor Mitch de schijn probeert op te houden dat hij het wel redt. Stuk voor stuk interessante performances, die helaas niet kunnen verhullen dat het verhaaltje zelf maar weinig om het lijf heeft.

Wie daar niet om maalt heeft aan ‘The Firm’ echter een prima tijdsbesteding. De film is gezien het materiaal met tweeënhalf uur wat aan de lange kant, maar het scheelt dat het laatste halfuur nog het nodige spektakel en een enkele plottwist weet te brengen. Verder is het vooral de soundtrack van Dave Grusin die het ritme van de film bepaalt en die is om je vingers bij af te likken. Geen grandiositeit dus, maar heel veel degelijkheid, met een enkele positieve uitschieter. En daar is op zich niks mis mee.

Wouter de Boer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 14 oktober 1993