The Fisher King (1991)

Regie: Terry Gilliam | 137 minuten | komedie, drama | Acteurs: Jeff Bridges, Robin Williams, Mercedes Ruehl, Amanda Plummer, David Hyde Pierce, Adam Bryant, Paul J. Lombardi, Ted Ross, Lara Harris, Warren Olney, Frazer Smith, Kathy Najimy, Harry Shearer, Melinda Culea, James Remini, Mark Bowden, John Ottavino, Brian Michaels, Jayce Bartok, Dan Futterman, Bradley Gregg, William Jay Marshall, William Preston, Al Fann, Stephen Bridgewater, John Heffernan, Chris Howell, Michael Jeter, Richard LaGravenese, Anita Dangler, Mark Bringleson, Johnny Paganelli, Diane Robin, John Benjamin Red, Lisa Blades, Christian Clemenson, Carlos Carrasco, Joe Jamrog, John de Lancie, Lou Hancock, Caroline Cromelin, Kathleen Bridget Kelly, Pat Fraley, Mel Bourne, Kevin Fennessy, Tom Waits

Dit is een verhaal dat rauw en schitterend tegelijk is. Een magische vertelling over schuld, boete, vergeving. Bijna Bijbels, ook vanwege die Heilige Graal. Een verhaal over mensen die diep in de blubber zitten en elkaar nodig hebben om er weer uit te komen. Over hoe het ’toeval’ je op het juiste pad brengt. Over een geluk bij een ongeluk. Over je ware zelf vinden. Een beetje stichtelijk zou je zeggen. Maar verteld met warmte én relativering tegelijk. Een komedie, naar men zegt. Eigenlijk is het meer een psychologisch drama met een suikerrandje en een ondertoon van spiritualiteit. Of is dat ook een vies woord? Een Amerikaanse recensent noemde het Heartbreaking hysterical Dramady, misschien wel de beste benaming. Het script van Richard LaGravenese is werkelijk geniaal, met psychologische diepgang, humor en fantasie in een uitgebalanceerde mix. Het werd terecht genomineerd voor een Oscar en een BAFTA award, de Engelse Oscar, het mag een wonder heten dat hij ze niet kreeg. The Writers Guild of America vond hem gelukkig wel het beste dat jaar. Wie wel, zeer terecht, een Oscar en nog vier andere prijzen ontving als actress in a supporting role was Mercedes Ruehl, een actrice waarvan na deze rol niet heel veel meer is gehoord, op enkele tv-films na.

In ‘The Fisher King’ steelt ze in ieder geval de show in een outfit waar Rachel Hazes nog een puntje aan kan zuigen. Haar rol is hilarisch en tragisch tegelijk. Een sleutelrol van een vrouw die in al haar onnozele kwetsbaarheid uiteindelijk het sterkst blijkt. Terry Gilliam, de eigenwijze regisseur, viel ook in de prijzen, onder andere op het Toronto filmfestival. De man achter ‘12 Monkeys’, ‘Baron von Münchausen’ en ‘Brazil’, voorheen lid van het legendarische Monty Python (hij tekende de beroemde animaties die de sketches aan elkaar lijmen), is gespecialiseerd in gekte. Met ‘The Fisher King’ levert hij absoluut zijn beste film af, omdat deze, meer dan zijn andere films, heel ver onder de oppervlakte duikt, zonder lichtheid en humor te verliezen. Een grootse prestatie.

Het zal niemand verbazen dat zelfs de casting director met deze film in de prijzen viel. Want ook Jeff Bridges (Golden Globe nominatie) is hier uitstekend gecast als de man die als een superarrogante botterik in het diepste gat denkbaar kukelt en op zoek moet naar zijn menselijke waardigheid. Vooralsnog zinkt hij alleen maar dieper, totdat hij die mafketel Parry (Robin Williams, Gloden Globe) op straat tegenkomt die op zoek is naar de Heilige Graal en angstaanjagende visioenen heeft van vuurspuwende paarden. Én die verliefd is op het meest verlegen meisje van de stad, uitstekend vertolkt door Amanda Plummer (BAFTA Award), u weet wel, dat meisje uit die beginscène van ‘Pulp Fiction’: “Nobody moves or I’ll kill every motherfuckin’ lot of you!” ‘The Fisher King’ is een modern sprookje over de strijd met je donkerste demonen. Een must see voor iedereen die begaan is met film én met mensen.

Arjen Dijkstra

Waardering: 5

Bioscooprelease: 15 november 1991