The Five People You Meet in Heaven (2004)

Regie: Lloyd Kramer | 180 minuten | drama, oorlog, romantiek, fantasie | Acteurs: Jon Voight, Steven Grayhm, Emy Aneke, Jeff Daniels, Michael Imperioli, Dagmara Dominczyk, Ellen Burstyn, Callum Keith Rennie

‘The Five People You Meet in Heaven’ is een bewerking van een roman van Mitch Albom, die zelf het scenario voor de film heeft bewerkt. Hoofdpersoon is Eddie, een oude man die eigenlijk teleurgesteld is in zichzelf en in het leven dat hij heeft geleid. Zijn hele leven lang is hij al de onderhoudsman van kermispark Ruby Pier, en hoewel hij geliefd is bij collega’s en vooral kleine kinderen, heeft hij zelf het gevoel dat hij meer uit zijn leven had moeten halen.
De enige keer dat hij in het buitenland kwam, was het met een geweer in zijn hand. Zijn belevenissen gedurende de Tweede Wereldoorlog zijn letterlijk en figuurlijk een breekpunt in zijn leven: hij raakt gewond aan zijn been, waardoor hij kreupel wordt, en het gevoel heeft dat hij vast zit in zijn kermisleven. Ook wordt duidelijk dat zijn slechte relatie met zijn vader (Callum Keith Rennie) zijn leven in negatieve zin gevormd heeft. Eddie heeft hem als jonge man noodgedwongen moeten opvolgen, en dat heeft hij z’n vader eigenlijk nooit vergeven. Bovendien eindigt zijn gelukkige, maar kinderloze huwelijk met Marguerite (Dagmara Dominczyk) te vroeg door haar voortijdige dood.

Kortom, een zwaar leven heeft Eddie achter de rug, en je kan begrijpen dat hij een nogal verbitterd man geworden is. Hoewel… Na een tijdje begin je je toch ook af te vragen waarom hij nooit eens de stap gezet heeft om ergens anders een nieuw leven te beginnen. Al de bovenstaande redenen zijn eigenlijk vooral een excuus om het avontuur niet aan te gaan. En dat is nou net ook de boodschap van de vijf personen die Eddie ontmoet in het hiernamaals. Elk persoon neemt hem mee terug naar een andere fase uit zijn leven, en al snel wordt duidelijk dat Eddie’s leven, en het leven in het algemeen, niet is wat het lijkt. Ieders leven wordt beïnvloed door andermans leven, enzovoort, enzovoort. Vaak zelfs zonder dat we het door hebben.

Een ietwat magere boodschap voor zo’n groots en pretentieus opgezette film, zo blijkt. ‘The Five People…’ is vooral met veel aandacht voor beeld gemaakt, en de fotografie en de kleuren spelen een belangrijke rol in de toonzetting en de sfeer van de film. Op zich mooi om te zien dat daar zo bewust mee omgegaan is, maar al snel krijgen scènes juist een overdreven en sentimentele indruk. Soms werkt het erg goed, en wint de scène aan intensiteit, maar meestal lijkt het nut van de beeld- en kleureffecten niet aanwezig, of brengt het de scène zelfs een Disney-achtig, oppervlakkig in beeld.

Wat ook niet echt helpt bij de ontwikkeling van het verhaal zijn de vaak nogal zwakke en clichématige dialogen. Wil je een grote thema’s als ‘het leven’, ‘opoffering’ en ‘vergeving’ aansnijden, dan is er meer nodig dan een op zich leuk idee dat het filmverhaal begint waar iemands leven eindigt. Vooral in het tweede gedeelte raakt de film in de versukkeling met veel te lange en trage scènes waarin sentimentaliteit en truttigheid vrij spel krijgen. Hele aardige rollen van vooral Dagmara Dominczyk en ook van Steven Grayhm, die de jonge Eddie speelt, kunnen ook niet voorkomen dat ‘The Five People…’ geen geslaagde film is.

Het is lastig om een aangrijpende en evenwichtige film te maken over de grote thema’s van het leven. Al snel worden er te grote lijnen uitgezet, en is het dagelijkse leven niet meer herkenbaar. We zien in ‘The Five People…’ wel een persoon met echte relaties en problemen, maar die relaties en problemen blijven te oppervlakkig. Waarom was zijn vader altijd zo hard tegenover Eddie? Hoe geloofwaardig is zo’n smetteloos huwelijk als dat van Eddie en Marguerite? Alles blijft, ook juist door de soms opvallende beeldbewerkingen, steriel en rimpelloos. Daar helpt zelfs geen dikke laag make up-rimpels tegen.

Daniël Brandsema