The Forbidden Room (2015)

Regie: Guy Maddin, Evan Johnson | 129 minuten | komedie | Acteurs: Roy Dupuis, Clara Furey, Louis Negin, Udo Kier, Gregory Hlady, Mathieu Amalric, Noel Burton, Geraldine Chaplin, Paul Ahmarani, Caroline Dhavernas, Jacques Nolot, Slimane Dazi, Maria de Medeiros, Charlotte Rampling, Victor Andres Turgeon-Trelles, Andreas Apergis, Sophie Desmarais, Ariane Labed, Karine Vanasse, Romano Orzari, Alex Bisping, Kent McQuaid, Neil Napier, Kyle Gatehouse, André Wilms, Christophe Paou, Adèle Haenel, Céline Bonnier, Lewis Furey, Victoria Diamond, Mistaya Hemingway, Cynthia Ekoe, Sienna Mazzone, Vasco Bailly-Gentaud, Éric Robidoux, Amira Casar, Jean-François Stévenin, Graham Ashmore, Darcy Fehr, Kathia Rock, Luce Vigo, Judith Baribeau, Kim Morgan, Marie Brassard, Angela La Muse Senyshyn, Kimmi Melnychuk, Melissa Trainor, Pamela Iveta, Catherine Treskow, John Churchill, Matthew Comeau, Alexandre Skeret, Sherpa Macilu, Miguel Eduardo Cueva, Arthur Holden, Marie-Sophie Roy, Anthony Lemke, Victoire Du Bois, Elina Löwensohn, Russell Mael

De ouderwetse openingcredits van ‘The Forbidden Room’ zijn meteen een geweldig voorproefje van wat in het restant van de film komen gaat. Het haperende filmbeeld, de matte kleuren en het gebrek aan focus. Het oogt als iets van voor de tijd van het geluid. Alsof de film door een oude projector tot leven komt. De kleuren lijken technicolor, met veel donkere tinten en beeldvlekken. De montage is quasislordig, alsof het ouderwets plak- en knipwerk is met het fysieke filmmateriaal. De beeldopmaak is al even archaïsch, met interessante kaders, tussentitels en scherpteverleggingen. De klassiek, schelle filmmuziek maakt het plaatje af. Coherent is het allemaal niet. Elke aankondiging is stilistisch verschillend. Daardoor doen die eerste shots paradoxaal zeer postmodern aan. Dat belooft wat voor de rest van de film.

De mengelmoes aan oude stijlen blijft intact, waardoor je als toeschouwer aldoor verwonderend blijft kijken, hoe vaag uiteenlopend de film ook lijkt. Want wat het verhaal betreft is het aanvankelijk zoeken. Dat komt niet alleen door de hypnotiserende manier van werken, maar ook doordat de film ogenschijnlijk meerdere verhaallijnen heeft. Zo gaat het in de ene scène over de kunst van het badderen en gaat het in de daaropvolgende over een bemanning van een onderzeeër. En dat gaat zo de gehele film door.

Maar na enkele van zulke scènes wordt er een soort van rode draad zichtbaar. “Wie ben ik”, vraagt een van de personages zich op een gegeven moment af. De vraag naar het zijn heeft ook in de andere verhalen relevantie. Of dat nu komt door amnesie van het ene personage of de ontevredenheid over zijn bestaan van de ander. Allen zijn ze zoekende. Naar zichzelf. Met dat soort vragen, is ‘The Forbidden Room’ opeens verrassend hedendaags. De mens is vergeten wie het is. Doordat we geen oog hebben voor het onderbewuste. Of omdat we in onze queeste naar maakbaarheid de basis uit het oog zijn verloren.

Door zo van het ene naar het andere personage te springen, wordt er als het ware geschakeld tussen de verschillende menselijke hersenkamers. Kamers van destructie, waanzin en gevaar. Maar ook vol humor, plezier en dromen van lust. Daardoor lijkt het alsof er allemaal verschillende werkelijkheden ontstaan, waar het moeilijk is om controle over te hebben. Al die verschillende beelden zorgen voor een opzettelijke ruis die het belet de echte ik te kunnen zien. Is er te ontsnappen aan die chaotische gektes? Het antwoord op die vraag schuilt in ons zelf, zolang we de sleutel van onze verboden kamer gevonden hebben. Die sleutel, die ligt verstopt in onze dromen, fantasieën en ambities. Daar kan geen hulpboek tegenop!

De associatieve en hoogst interpretabele beeldenstorm, die uiteindelijk het midden houdt tussen Sovjetmontage, Duits expressionisme en videoclips uit de jaren 80 zijn dus zo lukraak nog niet. In zekere zin zijn het allen metaforische beelden, die op een of andere manier iets kunnen vertellen over onszelf. De uitdagende, surrealistische wijze waarop regisseurs Guy Maddin en Evan Johnson dat bewerkstelligen, zorgt voor een prikkelende spanning. Filmpoëzie.

Wouter Los

Waardering: 4

Bioscooprelease: 4 augustus 2016