The Gentlemen (2019)
Regie: Guy Ritchie | 113 minuten | actie, misdaad | Acteurs: Matthew McConaughey, Charlie Hunnam, Michelle Dockery, Jeremy Strong, Lyne Renee, Colin Farrell, Henry Golding, Tom Wu, Chidi Ajufo, Hugh Grant, Simon R. Barker, Eddie Marsan, Jason Wong, John Dagleish, Jordan Long, Lily Frazer, Gershwyn Eustache Jnr, Samuel West, Geraldine Somerville, Eliot Sumner, Franz Drameh, Christopher Evangelou, James Warren
Lang voordat Guy Ritchie bekend werd als ‘de echtgenoot van’, zette hij zichzelf op de kaart als regisseur van ‘cockney crime capers’ als ‘Lock, Stock and Two Smoking Barrels’ (1998) en ‘Snatch’ (2000). Met zijn bonte mix van uitvergrote personages, razendsnelle montage, zwarte humor en hilarisch complexe misdaadverhaaltjes die ook nog eens vanuit verschillende perspectieven verteld werden, zorgde de filmmaker er mede voor dat er een frisse wind waaide door de Britse filmindustrie. Dat het kan verkeren merkte Ritchie in 2002, toen zijn romantische komedie ‘Swept Away’ (2002), met zijn toenmalige echtgenote Madonna in de hoofdrol, werd neergesabeld door zowel pers als publiek en maar liefst vijf ‘Razzies’ kreeg toebedeeld, waaronder die voor slechtste film, slechtste regisseur en slechtste actrice. Opvolgers ‘Revolver’ (2005) en ‘RocknRolla’ (2008) deden het ook al niet zo best. Maar Ritchie liet zich niet uit het veld slaan en zijn eigentijdse variant op de aloude en oer-Britse speurneus ‘Sherlock Holmes’, met Robert Downey Jr. in de titelrol en Jude Law als zijn trouwe metgezel Dr. Watson, zorgde voor eerherstel. De films die volgden, waaronder de reboot van ‘The Man from U.N.C.L.E.’ (2015), ‘King Arthur: Legend of the Sword’ (2016) en de live action-versie van ‘Aladdin’ (2019) – projecten met enorme budgetten en dus veel belangen – leverden wisselende kritieken op en brachten niet het succes waar Ritchie op gehoopt had. ‘Misschien moet ik maar weer terug naar het oude, vertrouwde recept van de Britse gangsterkomedie’, zou hij zomaar eens gedacht kunnen hebben. ‘The Gentlemen’ is inderdaad Ritchie zoals we hem kennen van twintig jaar geleden. Heeft de Britse filmmaker zichzelf opnieuw uitgevonden? Dat helaas niet, want ‘The Gentlemen’ mist iets fris en nieuws en blijft voornamelijk overeind dankzij de heerlijke cast. Ritchie speelt ‘op safe’ en blijft op vertrouwd terrein in een film die hij twintig jaar terug ook gemaakt had kunnen hebben.
Mickey Pearson (Matthew McConaughey) is een Amerikaan die na zijn studententijd aan Oxford University is blijven plakken in Groot-Brittannië – met name vanwege zijn allesoverheersende liefde voor zijn vrouw Rosalind (Michelle Dockery uit ‘Downton Abbey’) – en daar een bijzonder lucratieve marihuana-imperium heeft opgebouwd. Hij maakt daarbij handig gebruik van de Britse aristocratische klasse, die hem met plezier tegen betaling de gigantische schuilkelders onder hun landhuizen laat gebruiken voor de teelt van honderdduizenden wietplantjes. Nu hij met de handel in wiet schatrijk is geworden, wil Mickey zijn zaak overdragen aan de hoogste bieder; zo kan hij zich volledig toeleggen op zijn liefde voor Rosalind. Net wanneer Mickey zijn keuze lijkt te hebben gemaakt voor de ongrijpbare Joodse investeerder Matthew Berger (Jeremy Strong), duikt een andere gegadigde op: een ambitieuze Chinese gangster die zichzelf Dry Eye (Henry Golding) noemt en zich graag profileert als de ‘Chinese James Bond’. Dry Eye is niet van plan zomaar akkoord te gaan met de keuze van Mickey. Op bizarre wijze raakt ook Ierse bokscoach Coach (Colin Farrell), die probleemjongeren van de straat probeert te houden, bij de zaak betrokken. Hij moet eigenlijk niks van criminaliteit hebben, maar zijn bokscapaciteiten blijken verdomd handig te zijn. Intussen brengt de louche privédetective Fletcher (Hugh Grant, met gekleurde brillenglazen en ongemakkelijk zittend roodbruin leren jasje), in opdracht van de zo mogelijk nóg louchere krantenmagnaat Big Dave (Eddie Marsan), een bezoek aan Raymond (Charlie Hunnam), de rechterhand van Mickey die de lastige klusjes voor hem opknapt. Hij beweert belastende informatie over Mickey te hebben en probeert hem via Raymond te chanteren. Fletcher heeft voor het gemak (of alleen voor de show, wie zal het zeggen?) de gebeurtenissen verwerkt in een filmscript dat hij ‘Bush’ heeft gedoopt en terwijl hij het verhaal uit de doeken doet, ontpopt hij zich als een onbetrouwbare verteller. Zo verfraait, verdoezelt en vervormt hij wat af en tast Ray, net als de kijker, in het duister over wat waar is en wat niet.
Met ‘The Gentlemen’ keert Guy Ritchie terug in het genre waar hij goed in is: vlot vertelde, complexe misdaadkolder met een all-star cast die zich uit mag leven met accenten, kleding en accessoires en er zelfs ongegeneerd op los mag schmieren als de scène daarom vraagt. Grote budgetten heeft hij helemaal niet nodig; de kracht ligt bij Ritchie op z’n best in het script, de kleurrijke personages en de cast. Wat dat betreft kon er met ‘The Gentlemen’, in elk geval op papier, weinig misgaan. De complexiteit in de vertelstructuur zit hem met name in het feit dat het verhaal verteld wordt door Fletcher, een man die niet bepaald betrouwbaarheid uitstraalt. Hugh Grant lijkt met de jaren steeds beter te worden, juist door andere rollen te kiezen dan die we van hem gewend zijn. Grant speelt geen gladde romantic leads meer, maar mannen met een kartelrandje waarvan je niet zeker weet of je met ze in zee moet gaan. Grant beleeft zichtbaar plezier aan zijn rol (check zijn genotszuchtige blik bij de aanblik van Rays barbecue die de benen verwarmt terwijl het vlees gebraden wordt!) en is een feest om naar te kijken, ook al weet zijn personage het briljante ‘The Conversation’ (1974) van Francis Ford Coppola niet op waarde te schatten (!). Ook McConaughey, Farrell, Hunnam, Marsan en Golding zijn op dreef. Met name Farrell steelt de show als bokscoach in geruit trainingspak die overkomt alsof hij geen idee heeft waar hij in terechtgekomen is, maar als het moet iedereen naar de grond slaat. Dockery heeft maar weinig scènes maar weet Ros daarin wel degelijk neer te zetten als een staalhard gangsterliefje. Door het plezier dat de acteurs hebben en de bij vlagen geniale oneliners en dialogen (‘In France, it’s illegal to call a pig Napoleon, but try and stop me’) vergeef je Ritchie het gebrek aan diepgang in het script, de losse flodders in het verhaal (wat is bijvoorbeeld de toegevoegde waarde van het subplotje rond de miljonairsdochter?) en de niet altijd even politiek correcte stereotyperingen waarmee de film doorspekt is. We hebben het twintig jaar geleden allemaal al eens eerder gezien; toen was het nieuw, spectaculair, fris en gewaagd. De brille mag er dan inmiddels al lang en breed van afzijn, vermakelijk is deze formule gelukkig nog wel.
Patricia Smagge
Waardering: 3
Bioscooprelease: 20 februari 2020
VOD-release: 10 juni 2020 (Premium VOD van 10 april tot 31 mei 2020)
DVD- ren blu-ray-release: 10 juni 2020