The Girl (2012)

Regie: Julian Jarrold | 91 minuten | biografie, drama | Acteurs: Sienna Miller, Toby Jones, Imelda Staunton, Conrad Kemp, Penelope Wilton, Angelina Ingpen, Candice D’Arcy, Carl Beukes, Kate Tilley, Aubrey Shelton, Leon Clingman, Patrick Lyster, Jay-Jay Botha, Adrian Galley, Louis Joubert, Sean Cameron Michael, Carel Nel

‘Don’t worry, it’s only a movie’. Deze inmiddels legendarische woorden sprak Alfred Hitchcock een niet nader bij naam genoemde acteur, die er bijna doorheen zat tijdens de opnames, bemoedigend toe. Het kleine zinnetje is tevens van toepassing op de Britse televisiefilm ‘The Girl’ uit 2012, die zich focust op de stroeve relatie tussen Hitch en actrice Tippi Hedren. De film deed nogal wat stof opwaaien, omdat er een vrij negatief beeld wordt geschetst van de legendarische regisseur. Hij zou de relatief onbekende Hedren, het blonde fotomodel dat schitterde in zijn films ‘The Birds’ (1963) en ‘Marnie’ (1964), op zo’n obsessieve en opdringerige manier hebben bejegend, dat het haar uiteindelijk haar carrière kostte. De film is gebaseerd op Hedrens onthullingen in Donald Spoto’s biografische boeken ‘The Dark Side of Genius’ uit 1983 en vooral ‘Spellbound by Beauty: Alfred Hitchcock and His Leading Ladies’ uit 2009. Hitchcock zou Hedren hebben willen kneden tot ‘de perfecte vrouw’ en had plannen om er met haar vandoor te gaan. Toen zij zijn avances afwees, botvierde hij zijn frustraties door Hedren tijdens het filmen van ‘The Birds’ te trakteren op een reeks traumatische gebeurtenissen. De negatieve manier waarop de door velen geliefde filmmaker in ‘The Girl’ wordt neergezet, zorgde voor de nodige controverse. Andere befaamde leading ladies als Kim Novak en Eve Marie Saint en andere mensen die de regisseur van dichtbij hebben meegemaakt, gaven aan hele andere ervaringen te hebben gehad met Hitchcock en wezen de film resoluut af.

De film begint in 1961, als Alfred Hitchcock (Toby Jones) en zijn vrouw en vertrouweling Alma (Imelda Staunton) Tippi Hedren (Sienna Miller) voor het eerst zien in een commercial voor een frisdrankmerk. De regisseur ziet in haar de nieuwe Grace Kelly – zijn vorige muze, die door haar huwelijk met Prins Rainier van Monaco Hollywood moest verlaten – en cast haar voor de hoofdrol in zijn nieuwe film ‘The Birds’. In tegenstelling tot de actrices waar hij eerder mee werkte, is Tippi een onbeschreven blad. Hitch heeft een duidelijk beeld van hoe ze eruit moet zien en wat ze moet dragen en de jonge Hedren ondergaat al die bemoeienissen gelaten. Het duurt niet lang of de regisseur raakt geobsedeerd door de ranke blondine en hij steekt zijn bewondering voor haar niet onder stoelen of banken. Als hij seksuele avances maakt, wijst ze hem af. Om haar daarvoor te ‘straffen’, maakt hij de opnamen van ‘The Birds’ tot een ware hel. Aanvankelijk blijft het bij pesterijtjes (Hitch stond bekend om zijn schunnige limericks die de preutse Hedren in verlegenheid brachten), maar al snel start hij een psychologische oorlog tegen zijn hoofdrolspeelster. Zo zijn mechanische vogels plots vervangen voor echte vogels die Hedren de stuipen op het lijf jagen, en de scène moet meerdere keren opnieuw geschoten worden tot hij tevreden is met authentieke reactie van zijn hoofdrolspeelster. Ook de opnamen in een telefooncel zal de actrice nog lang bijblijven. Alsof ze nog niet genoeg getraumatiseerd is, wordt Hedren in de volgende film, ‘Marnie’, opnieuw onderworpen aan heftige scènes (waaronder een verkrachting) en de samenwerking wringt haar mentaal en emotioneel helemaal uit. Hitch is op zijn beurt zo gefrustreerd met wat hij ziet als de kille en afzijdige houding van Hedren, dat zijn eisen steeds belachelijker worden: als ze wil dat haar carrière langer duurt dan twee films, dient ze zichzelf seksueel beschikbaar te stellen voor hem. Zo niet, dan zorgt hij er eigenhandig voor dat ze nergens anders aan de bak komt….

Hitchcock als seksueel gefrustreerde tiran, het is voor velen even wennen. ‘The Girl’ werd geregisseerd door Julian Jarrold – onder meer bekend van ‘Becoming Jane’ (2007) en de filmversie van ‘Brideshead Revisited’ (2008) – en neergepend door Gwyneth Hughes. Spoto voorzag haar van het nodige advies bij het schrijven van het scenario. Uiteraard zijn vooral de meest smeuïge details uit zijn boek overeind gebleven; er is amper tijd gereserveerd voor een positieve noot. Want ondanks alles heeft Hedren toegegeven dat er ook positieve kanten zaten aan haar (werk)relatie met Hitchcock. Bovendien horen, of zien we in dit geval, slechts één kant van het verhaal. Hoe ver Hitchcocks obsessie voor Hedren in werkelijkheid ging, zullen we nooit weten. Daarom benaderen we deze film maar als een op de werkelijkheid gebaseerd fictieverhaal, die ondanks zijn kritische blik ook een ode wil brengen aan de illustere filmmaker. Dat is onder meer te zien aan de vele knipogen naar de oude meester in onder meer art direction (geïnspireerd door Saul Bass!), muziekgebruik (afgekeken van Bernard Hermann!) en het camerawerk. Inhoudelijk en stilistisch gezien is het in ‘The Girl’ allemaal wat magertjes; de obsessie van Hitch wordt amper uitgeplozen, de zwarte humor die zijn werk typeert is amper aanwezig en ook de suspense is ver te zoeken. Slechts in een enkele scène, zoals die waarin een dronken Hitch tegenover zijn regieassistent Jim Brown (Carl Beukes) onthult impotent te zijn, nooit een andere vrouw dan Alma te hebben gehad en er dolgraag aantrekkelijker had willen uitzien, lijkt de film iets meer de diepte in te willen gaan. Toby Jones lijkt qua uiterlijk niet echt op Hitchcock, maar overtuigt toch dankzij zijn perfecte stembeheersing; Miller als Hedren wordt beter naarmate haar personage zich meer opgejaagd gaat voelen. Het is jammer dat de rollen van Staunton als de scherpzinnige observant Alma Reville (een fascinerende vrouw die sowieso een eigen film verdient!) en Penelope Wilton als Hitchcocks trouwe medewerkster Peggy Robertson zo beperkt zijn, want zij brengen wat leven in de brouwerij.

‘The Girl’ is voor liefhebbers van Hitchcock de moeite waard, al was het alleen al vanwege de vele knipogen naar het werk van meester. De film probeert ons een andere, duisterdere kant van Hitchcock te laten zien, maar omdat het allemaal nogal aan de oppervlakte blijft, krijg je soms het gevoel dat er nodeloos een reputatie op het hakblok gelegd wordt. Niet voor niets zijn vele acteurs opgestaan om Hitchcock te verdedigen; wellicht waren eerdere muzen van Hitchcock, zoals Ingrid Bergman, Grace Kelly en Kim Novak meer door de wol geverfd en zelfverzekerder dan Hedren, waardoor ze beter hun mannetje stonden ten opzichte van de regisseur. Alma zegt letterlijk in de film: ‘Wat maakt haar nou zo speciaal?’, en dat is precies wat je als kijker denkt.

Voor een completer beeld van wie Hitchcock was, is ‘Hitchcock’ (2012) van Sascha Gervasi, met Anthony Hopkins in de hoofdrol en Helen Mirren in de rol van Alma Reville, op zijn minst een aanvulling op ‘The Girl’. Al was het alleen maar omdat de rol van Alma in die film prominenter is, zoals dat in het echte leven ook zo was. IJzige blondines waren er in overvloed, maar er was maar één Alma; Hitch was nergens zonder zijn steun en toeverlaat. ‘The Girl’ kijkt lekker weg, maar geeft een te beperkt beeld van de werkelijkheid.

Patricia Smagge

Waardering: 3