The Great Global Warming Swindle (2007)

Regie: Martin Durkin | 107 minuten | documentaire | Met: Tim Ball, Nir Shaviv, Ian Clark, Piers Corbyn, John Christy, Philip Stott, Paul Reiter, Richard Lindzen, Patrick Moore, Roy Spencer, Patrick Michaels, Syun-Ichi Akasofu, Frederick Singer, Eigil Friis-Christensen, Nigel Calder, Nigel Lawson, Paul Driessen, Ann Mugela, James Shikwati

Interessante documentaire die een heel ander licht laat schijnen op de discussie over de klimaatverandering. Het licht van de zon voornamelijk. In tegenstelling tot de veel bekendere documentaire van voormalig vice-president Al Gore ‘An Inconvenient Truth’, wordt hier stelling genomen tegen de conceptie dat de mens verantwoordelijk is voor klimaatverandering. De makers laten wetenschappers aan het woord die een tegendraads geluid laten horen bij de dominante theorie dat de industriële uitstoot van met name CO2 ervoor zorgt dat de Aarde warmer wordt. En dat doet deze documentaire in krasse bewoordingen: het Engelse woord “swindle” laat zich naar het Nederlands vertalen als “zwendel”.

Dat is nogal wat. Het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, heeft immers een aantal zwaarwichtige rapporten uitgebracht om te waarschuwen, waarin de noodklok wordt geluid en aanbevelingen worden gedaan om de klimaatverandering tegen te gaan. Wereldwijd hebben regeringen en non-gouvermentele organisaties maatregelen aangekondigd en wordt er bij het maken van nieuw beleid rekening gehouden met de invloed van de mens op klimaatverandering. Als dat, zoals in deze film wordt beweerd, op leugens en bedrog is gebaseerd, betekent dat er over de hele wereld vele miljoenen worden uitgegeven aan een niet-bestaand probleem.

Bij het uitbrengen van ‘The Great Global Warming Swindle’ ontstonden er meteen massale protesten tegen de gebruikte wetenschappelijke data en de interpretaties die de “talking heads” in de film daaraan geven. Wat volgens de makers op hun beurt, weer ingegeven werd door het vele geld dat er inmiddels in deze industrie omgaat. Een aantal in de documentaire opgevoerde sprekers spreekt zelfs van een nieuwe religie of zegt dat teleurgestelde linkse activisten na de val van het communisme een nieuwe stok hebben gevonden om de kapitalistische westerse wereld mee te slaan.

‘The Great Global Warming Swindle’ fungeert (wat je verder ook van de inhoud vindt) momenteel enkel als aanjager van polemiek. Hopelijk zal dit ook leiden tot een inhoudelijke discussie over de klimaatverandering. Heeft Al Gore gelijk, met zijn o zo Amerikaans gelikte documentaire, waarvoor hij een Oscar en de Nobelprijs voor de Vrede won? En waar overigens ook, totaal irrelevant voor het onderwerp, vooral ook het persoonlijke levensverhaal van Gore voor het voetlicht werd gebracht. De documentaire haalt, meestal echter niet rechtstreeks, de stellingen die Gore poneert, onderuit door heel andere verklaringen aan te voeren. Intrigerend gebracht en verwoord door charismatische mannen die wel raad weten met een rake quote, biedt deze documentaire een tegenwicht dat serieus genomen verdiend te worden. Sommige punten worden net iets te vaak herhaald, maar over het algemeen is het een boeiende documentaire, die recht voor zijn raap is.

In diverse extra’s die op de dvd zijn toegevoegd, komen de wetenschappers in korte segmenten van een paar minuten nog eens aan het woord over specifieke deelonderwerpen. Tenslotte is op de dvd ook de KRO Reporter Special toegevoegd. In een paneldiscussie nemen Nederlandse deskundigen en PvdA-kamerlid Samson het tegen elkaar op. Als kijker word je ook hier weer wat wijzer van. Conclusie van dat debat is eigenlijk wel, dat niemand het helemaal zeker weet en dat de wetenschap eigenlijk niet zo ver is om zich definitief aan één theorie te verbinden. Zoals zo vaak, lijkt de waarheid volgens het panel in het midden te liggen. Gore en de “Swindle” hebben geen van beiden helemaal gelijk, beiden presenteren misleidende informatie en eigenlijk ligt de klimaatdiscussie genuanceerder dan je uit politieke uitspraken en de media zou af kunnen afleiden. Daarom zou zowel ‘An Inconvenient Truth’ als ‘The Great Global Warming Swindle’ eigenlijk verplichte kost moeten zijn. De moderne, mondige burger moet dan maar zijn eigen conclusies trekken.

Hans Geurts