The Guernsey Literary Society – The Guernsey Literary and Potato Peel Pie Society (2018)
Regie: Mike Newell | 123 minuten | drama, geschiedenis | Acteurs: Michiel Huisman, Lily James, Matthew Goode, Jessica Brown Findlay, Penelope Wilton, Katherine Parkinson, Tom Courtenay, Clive Merrison, Glen Powell, Bernice Stegers, Kit Connor, Bronagh Gallagher, Florence Keen, Gregory Mann, Andy Gathergood, Nicolo Pasetti
De Amerikaanse schrijfster Mary Ann Shaffer schreef met ‘The Guernsey Literary and Potato Peel Pie Society’ niet alleen een roman met een naam die niet al te gemakkelijk over de tong rolt, maar ook niet het verhaal dat ze graag had willen schrijven. Met de bedoeling een biografie te maken over beeldhouwster Kathleen Scott – de eerste vrouw van de Britse ontdekkingsreiziger Robert Falcon Scott die in 1912 tijdens een poolexpeditie om het leven kwam – reisde ze af naar Cambridge. Omdat de papieren die ze wilde gebruiken voor haar research onbruikbaar waren, reisde ze bij wijze van vakantie af naar het Kanaaleiland Guernsey. Vanwege dichte mist werd het plaatselijke vliegveld tijdelijk afgesloten waardoor Shaffer gedwongen was haar bezoek aan het eiland te beperken tot het boekwinkeltje op de luchthaven. Hier kwam ze echter alles te weten over de Duitse bezetting van Guernsey ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Twintig jaar zou het nog duren voordat ze besloot die informatie te verwerken in een roman. Maar de tragedie sloeg toe: net toen ze een uitgever had gevonden om haar verhaal uit te brengen, liet haar gezondheid haar in de steek. Na haar overlijden op 16 februari 2008 zette haar nicht Annie Burrows, een gerespecteerd kinderboekenschrijfster, de puntjes op de i, zodat Shaffer postuum toch nog haar debuut als romanschrijfster kon maken.
De schrijfster had niet kunnen bevroeden dat tien jaar na het verschijnen van haar boek er ook een verfilming zou komen van ‘The Guernsey Literary and Potato Peel Society’ – voor het gemak werd de titel ingekort tot ‘The Guernsey Literary Society’ (2018), wat natuurlijk ook al een mond vol is. Het verhaal speelt zich af in 1946. Centraal staat schrijfster Juliet Ashton (Lily James), die tijdens de oorlog haar beide ouders verloor bij een bombardement. Haar verdriet verwerkte ze tot een komisch verhaal dat enorm aanslaat onder de Londense bevolking, die hun uiterste best doet om de verschrikkingen van de oorlog van zich af te schudden. Er wordt zelfs weer gefeest, al voelt Juliet zich daar niet prettig bij. Ze ontmoet op een van die gelegenheden weliswaar de knappe maar gladde Amerikaanse militair Mark (Glen Powell), die haar vervolgens het hof probeert te maken door haar te overstelpen met bossen bloemen en een kanjer van een verlovingsring. Juliet zegt dan wel dat ze met hem wil trouwen, maar met haar gedachten is ze ergens anders.
Ze heeft namelijk een brief ontvangen van een varkensboer op Guernsey, die haar naam en adres toevallig in een oud boek heeft zien staan. Hij schrijft namens de Guernsey Literary and Potato Peel Pie Society, een boekenclub die tijdens de oorlog als dekmantel is ontstaan om de avondklok te kunnen ontlopen, en vraagt haar om een bepaald boek voor hem op te sporen. Juliet is direct gefascineerd door de brief dat ze besluit om naar Guernsey te gaan om de leden van de boekenclub op te sporen, zodat ze een verhaal over hen kan schrijven. Op het eiland komt ze al snel met hen in contact: postkantoorbediende Eben (Tom Courtenay), kruidenvrouwtje Isola (Katherine Parkinson), de verbitterde Amelia (Penelope Wilton) en de varkensboer Dawsey (Michiel Huisman, die nodig aan zijn accent moet werken). Ze dragen een groot geheim met zich mee dat draait om het laatste lid van de boekenclub, en de initiatiefneemster, Elizabeth (Jessica Brown Findlay), die werd gearresteerd door de Duitsers en niet meer is teruggekeerd. Juliet duikt als een ware Miss Marple in het mysterie en neemt zich voor pas los te laten wanneer duidelijk is wat er met Elizabeth gebeurd is.
‘The Guernsey Literary Society’ werd geregisseerd door Mike Newell, de Brit die ooit bekend werd met de moderne klassieker ‘Four Weddings and a Funeral’ (1994) en zich de laatste jaren vooral richt op romantisch drama à la ‘Mona Lisa Smile’ (2003), ‘Love in the Time of Cholera’ (2007) en ‘Great Expectations’ (2012); stuk voor stuk vermakelijke films maar weinig opzienbarend. In dat rijtje past ook ‘The Guernsey Literary Society’. De film brengt niets nieuws, kleurt braafjes tussen de lijntjes en oogt oerdegelijk maar daar is zeker niks mis mee. De cast zet zonder uitzondering een prima prestatie neer en hoewel we mijlenver zien aankomen wat er met Elizabeth gebeurd is en dat Juliet de charmes van de meest sexy varkensboer ooit natuurlijk nooit kan weerstaan, weet Newell onze aandacht zonder enige moeite vast te houden. Aan de hand van flashbacks laten alle leden van The Guernsey Literary Society’ beetje bij beetje iets los van de gebeurtenissen die aan hun collectieve oorlogstrauma ten grondslag liggen. Het is allemaal niet te ingewikkeld, maar wordt met genoeg overtuiging en charme gebracht dat we niet zullen klagen en we de film zelfs zijn voorspelbaarheid willen vergeven.
Dat komt niet alleen door de uitstekende acteurs – Michiel Huismans wisselvallige accent zien we voor nu even door de vingers – maar ook door de prachtige setting. De woeste natuur van het eiland heeft iets rustgevends, de eenvoud van het leven daar opent de stadse Juliet onmiddellijk de ogen. Waar de mensen in Londen de oorlog het liefst zo snel mogelijk vergeten, valt er op Guernsey niet aan te ontkomen. Juliet heeft die confrontatie nodig om haar eigen leed en verdriet onder ogen te kunnen zien. ‘The Guernsey Literary Society’ heeft die warme nostalgische vibe die bijvoorbeeld ‘Their Finest’ (2016) ook heeft en weet verschillende genres – oorlogsdrama, mysterie en romantiek – met weinig moeite aaneen te rijgen tot een meer dan onderhoudende ode aan de kracht van het geschreven woord.
Patricia Smagge
Waardering: 3
Bioscooprelease: 26 april 2018
Digital Download: 29 augustus 2018
VOD-release: 12 september 2018 (o.a. Pathé Thuis)