The Howling (1981)

Regie: Joe Dante | 91 minuten | horror, thriller | Acteurs: Dee Wallace-Stone, Patrick Macnee, Dennis Dugan, Christopher Stone, Belinda Balaski, Kevin McCarthy, John Carradine, Slim Pickens, Elisabeth Brooks, Robert Picardo, Margie Impert, Noble Willingham, James Murtaugh, Jim McKrell, Kenneth Tobey

De titel van deze film zal met name de horrorfan al doen vermoeden welke kant de inhoud van deze film opgaat en dat blijkt inderdaad te kloppen. Het verhaal van ‘The Howling’ speelt zich af in ‘the colony’, een experimentele leefgemeenschap. De inwoners ervan blijken echter weerwolven te zijn die zich daar met kwade bedoelingen voorbereiden op hun ‘terugkeer’ in de menselijke samenleving.

Om de weerwolven langere tijd ongestoord hun gang te kunnen laten gaan, is de omgeving goed gekozen en vormgegeven. Een afgelegen streek, met een groot en her en der dichtbegroeid bos waar tussen de woudreuzen bijna tastbare dikke mistnevels hangen waarin, met begeleidend wolvengehuil op de achtergrond, de weerwolven zich bijna onzichtbaar maar overduidelijk in de schaduwen ophouden en voortbewegen. Het op deze manier de aanwezigheid van de weerwolven suggereren en regelmatig slechts een glimp van ze in beeld te brengen, zorgt naast de creatie van een juiste atmosfeer, voor een geslaagde spanningsopbouw waarbinnen de dreiging van de weerwolven langzamerhand steeds meer voelbaar wordt. Ook de snode plannen van de weerwolven dragen bij aan de totstandkoming van een onheilspellende sfeer waarin Karen en Bill steeds meer gevangenen lijken te worden van de Colony-inwoners. Dit temeer daar de Colony-inwoners hun weerwolvenaard niet als een vloek ervaren, maar het als een gave verwelkomen en overduidelijk genoegen scheppen in de spelletjes die ze in mensengedaante met hun toekomstige slachtoffers spelen.

Ook in wolvengedaante zijn de wolven goed gelukt en komen ze dreigend en angstaanjagend genoeg over. De transformaties die deze en gene Community-inwoner ondergaan dragen hier niet in het minst aan toe bij. De speciale effecten worden hierbij breeduit en minutenlang in beeld gebracht en doen denken aan de transformatiescènes in ‘An American Werewolf in London’ die niet lang na deze film uitkwam. Hoewel de speciale effecten inmiddels wat gedateerd overkomen, zijn ze voor die tijd goed gelukt en nog steeds het bekijken meer dan waard.

Veelbelovende uitgangspunten dus, maar jammer genoeg schiet de uitbouw van ‘The Howling’ op meerdere punten tekort. De twee snel elkaar opvolgende confrontaties van Karen’s vriendin Terry met een weerwolf zijn qua effectieve horror weliswaar van gedenkwaardige aard, maar het niveau ervan wordt in latere scènes niet meer bereikt. De overige scènes waarin de weerwolven op de proppen komen, kenmerken zich vooral door het ontbreken van confrontaties van fysieke aard. Daarentegen lijken de diverse transformatiescènes zelf een (te) groot deel van de horror in deze film voor hun rekening te moeten nemen. Hoewel de transformaties van de weerwolven goed zijn geslaagd, zullen deze scènes voor de meeste kijkers toch vooral een kwestie zijn van het kijken naar ‘leuke’ en interessante speciale effecten. Daarnaast is er ook sprake van diverse geslaagde schrikeffecten en verscheidene narrow-escapes, maar vooral voor de liefhebber waren wat meer confrontaties met weerwolven met daarmee gepaard gaande ranzige gevolgen welkom geweest en zou daardoor het effectief horrorgehalte van deze film aanzienlijk opgeschroefd zijn. Met name de slotconfrontatie met de weerwolven en Karens weerwolfoptreden in de televisiestudio komen over als gemiste kansen. Wel wordt erdoor duidelijk dat door het ongeloof van de mensheid in weerwolverij de deur naar een of meer vervolgen op deze film wagenwijd wordt opengezet…

Wat verder opvalt zijn niet alleen de vele tekenen die wijzen op de nodige komende weerwolftaferelen, maar ook de vele verwijzingen naar weerwolf- en horrorfilms. De namen van diverse personages komen overeen met die van verschillende horrorfilmregisseurs en daarnaast passeren meerdere acteurs de revue die hun sporen in het horrorgenre in meer of mindere mate verdiend hebben. Ook diverse opmerkingen van verschillende personages kunnen opgevat worden alsof ze een dubbele betekenis hebben. Hiermee lijkt de film dan ook mede een soort eerbetoon aan het weerwolf- en horrorgenre en met name bij de kenner van het weerwolfgenre zullen de vele verwijzingen dan ook de nodige muntjes doen vallen. Dit kan voor de liefhebber weliswaar een feest van herkenning zijn, maar met name voor de horrorfan is het de vraag of het de aandacht niet teveel van het verhaal zal doen afleiden en daarmee de spanning en het potentieel griezelgehalte van deze film zal verminderen. Niettemin heeft ‘The Howling’ naast de tekortkomingen genoeg pluspunten om het voor de horror- en weerwolfliefhebber, alsmede voor de liefhebber van speciale effecten tot een aanrader te maken voor een geslaagde portie griezel en vermaak.

Frans Buitendijk