The Iceman Cometh – Ji dong ji xia (1989)
Regie: Clarence Fok Yiu-Leung | 109 minuten | actie, komedie, avontuur, fantasie | Acteurs: Biao Yuen, Maggie Cheung, Wah Yuen, Sarah Lee, Alvina Kong, Jing Chen, Elvis Tsui, Po Tai, Shui-Fan Fung, Wai Hung Liu, Lap-Man Sin, Jing Wong, Corey Yuen
‘The Iceman Cometh’ is een wat ongemakkelijke mengvorm van een romantische (actie)komedie en een martial artsfilm, met een sf/fantasytwist. Het is geenszins een beroerde film, maar de kans is groot dat de gemiddelde kijker wat onverschillig blijft bij het kijken van deze film. Het is moeilijk te zeggen wie deze film het meest zal aanspreken. Voor de martial artsliefhebber zitten er te weinig virtuoze vechtscènes in, en voor de komedie-liefhebber is de premisse waarschijnlijk te weinig opzienbarend om lang te kunnen boeien. Echter, de authenticiteit van de hoofdrolspelers en de verschillende op zichzelf geslaagde scènes zorgen er gelukkig voor dat deze wat vormeloze film toch nog redelijk lang interessant blijft.
Het verhaalaspect van de twee zwaardvechters uit het verleden die het in verschillende tijden tegen elkaar op blijven nemen, doet, mede door de enorme grootte van de zwaarden, denken aan de “Highlander” films en serie, maar eigenlijk lijkt ‘Iceman Cometh’ nog het meest op het Stallone-vehikel ‘Demolition Man’. In die film gaat het ook om een totaal immorele crimineel en de op hem jagende ordehandhaver die ingevroren raken en vervolgens de strijd voortzetten in de toekomst, terwijl eenieder zich op z’n eigen manier aanpast aan de nieuwe tijd. En ook in die film was er een “love interest”, die samen met de held voor de nodige humor en romantiek zorgde.
In ‘The Iceman Cometh’ neemt Maggie Cheung de Sandra Bullock-rol voor haar rekening. Cheung, die de meeste bioscoopbezoekers vooral kennen uit Zhang Yimou’s visueel overdonderende martial arts-film ‘Hero’ en Wong Kar Wai’s minstens zo indrukwekkende drama ‘In the Mood for Love’, vertolkt hier een wat luchtiger rol. Ze speelt de wat ondankbare rol van enerzijds de vrouw-in-nood en anderzijds de zeurderige, dominante regeltante. Toch kwijt ze zich nog aardig van haar taak, en zijn de potentieel irritante scènes eigenlijk zelden vervelend. En wanneer ze laat in de film wat zwaardere, of serieuzere emoties moet tonen, is te zien dat er werkelijk een competente actrice in haar verscholen zit.
De reden dat de film de toeschouwer meestal aan zich gebonden weet te houden is het feit dat Cheung en Biao hun rollen oprecht, en zonder knipoog spelen. Ze geloven in hun personages en dat maakt dat wij dat ook doen. (Inmiddels) afgezaagde scènes wanneer Biao voor het eerst kennis maakt met moderne apparaten en omgevingen, zijn aardig te pruimen door het spontane spel van het tweetal. En de momenten dat Biao net is aangekomen in zijn traditionele gewaad, en voor het eerst auto’s ziet, en in gevecht raakt met een stel onverlaten zijn gewoon leuk, zowel wat humor en actie betreft. Hij zegt letterlijk dat hij denkt in de hel te zijn aanbeland.
Hij snapt helemáál niets van de veranderde verhoudingen tussen man en vrouw, en komt in een moreel conflict met zichzelf en zijn oude waarden wanneer hij Cheung als gelijkwaardig aan een man moet beschouwen. Cheung op haar beurt leert weer dat ze niet iedereen kan commanderen en naar haar pijpen kan laten dansen. Wederzijds respect dient het uitgangspunt te zijn. Deze sociale, maatschappijkritische laag geeft, hoewel niet diepgravend, de film net dat waardevolle extra aandachtpuntje dat de film nog redelijk interessant houdt.
Jammer is het dat de martial arts actie niet voldoende vertegenwoordigd is in de film. De confrontaties tussen de twee rivalen zijn mooi om te zien, vooral die in het begin, in de sneeuw met de traditionele kostuums aan, en aan het eind van de film, in een lange veschtscène in een loods, maar er zitten vrij veel gedeeltes in de film waarin weinig spectaculairs plaatsvindt. En de humor waar de film zich dan vaak op richt is te simpel om echt vermakelijk te zijn. Wat in de vechtmomenten dan weer storend is, is dat schurk Yuen Wah zijn “bad guy”-rol soms wel wat erg dik aanzet door erg overdreven te lachen. Gecombineerd met enkele (tegenwoordig) lachwekkende special effects zorgt dit op een sommige momenten voor een wat té hoog Power Rangers-gehalte.
Toch is de film nog best te genieten. Als je geen martial arts festijn verwacht maar gewoon een (licht) vermakelijke actiekomedie met enkele interessante acteurs en een handvol geslaagde vechtscènes, dan kun je best een leuke tijd beleven. Niet zonder meer een aanrader, dus, maar voor de liefhebber is ‘The Iceman Cometh’ best nog wel het uitproberen waard.
Bart Rietvink