The Idol – Ya Tayr El Tayer (2015)
Regie: Hany Abu-Assad | 100 minuten | biografie, drama, komedie, muziek | Acteurs: Tawfeek Barhorn, Ahmed Al Rokh, Hiba Attalah, Kais Attalah, Abdel Kareem Barakeh, Eyad Hourani, Nadine Labaki, Ahmad Qasem, Saber Shreim
De beelden van de verwonderlijke winst van een Palestijnse deelnemer aan de Arabische versie van Idols gingen in 2013 de hele wereld over. De winnaar, Mohammed Assaf, baarde niet alleen opzien met zijn zangtalenten, maar vooral met de moeilijke weg die hij moest begaan om in de schijnwerpers te komen. De door oorlog geteisterde Gazastrook maakte het vrijwel onmogelijk een zangcarrière na te volgen. Dat het Assaf evenwel lukte, zorgde ervoor dat de Palestijnse landstreek positiever dan normaal in het nieuws kon komen. De inwoners zelf waren in staat, al was het maar voor even, hun zorgen vergeten. Bovendien wist de zanger met zijn oude volksliederen de omliggende landen te verenigen. De oorlog was voor het gehele Midden Oosten een ogenblik lang ver weg.
Een sprookje dus. Een verfilming kon niet lang uitblijven. Daar schuilen echter enkele grote valkuilen in. Een dergelijk waargebeurd verhaal vraagt er bijkans om oversentimenteel te worden. Bovendien is het de vraag hoe lang de aandacht kan worden vastgehouden in een verhaal waarvan de afloop al bekend is. Met de Nederlands-Palestijnse regisseur Hany Abu-Assad aan het roer lijkt er genoeg ervaring in huis (twee Oscarnominaties) om die voetangels te ontlopen.
Abu-Assad begint sterk met een weergave van Gaza-stad in 2005 zoals die in het Westen niet bekend zal zijn. Een stad vol levenslust, bedrijvigheid en wilskracht. Hoewel Gaza immer in een staat van opbouw is, kijken de mensen niet achteruit. De toekomst is alles wat telt. Dat geldt ook voor de jonge Assaf, die samen met zijn zusje en twee vriendjes een muziekbandje bestiert. Met hun bijeen gespaarde instrumenten hebben ze klein succes op bruiloften. Maar stiekem dromen ze van meer. De wereld veroveren met hun muziek, dat is het einddoel.
De jongeren staan symbool voor een modernere soort Palestijn. Ze laten zich niet beknotten door nationaliteit, religieuze regelgeverij of starre man-vrouwpatronen. Grenzeloosheid is waar ze voor streven. Niet bang voor autoriteiten, of dat nu ouders of politie zijn, beleven ze in de jacht naar betere instrumenten en plaatselijke roem de wildste avonturen. Op vakkundige wijze leidt Abu-Assad de toeschouwer hier door Gaza heen. We zien de verwoesting, maar vooral ook het leven.
Toch komt daar enigszins de klad in wanneer het levensverhaal van zanger Assaf verder op de voorgrond komt te staan. Drama neemt het over van het avontuur, zonder dat daar veel diepgang voor in de plaats komt. Feelgoodfilm ‘The Idol’ blijft hangen in sympathiek simplisme. Het moet allemaal niet te moeilijk worden. De oorlog en de politiek zijn over het algemeen ver weg. De dialogen blijven op een kinderlijk niveau steken, ook als de film een grote tijdsprong maakt naar het jaar van de Idols-deelname en Assaf inmiddels volwassen geworden is. Het sentiment heeft op dat punt ook zijn intrede gedaan. Dan is de film nochtans de helft lang gepasseerd. Ondanks dat Abu-Assad de eerder genoemde valkuilen niet ontwijken kan, heeft hij er goed aan gedaan ze zo lang mogelijk uit te stellen.
Wouter Los
Waardering: 3
Bioscooprelease: 2 juni 2016
VOD-release: 6 oktober 2016
DVD-release: 6 oktober 2016