The Inevitable Defeat of Mister & Pete (2013)
Regie: George Tillman Jr. | 108 minuten | drama | Acteurs: Skylan Brooks, Ethan Dizon, Jennifer Hudson, Adewale Akinnuoye-Agbaje, Jordin Sparks, Julito McCullum, Anthony Mackie, Jeffrey Wright, Kenneth Maharaj, Nikkieli DeMone, Joseph Adams, Kate Buddeke, Joey Auzenne, Adriane Lenox, Kate Geller, Michael Chmiel
De titel ‘The Inevitable Defeat of Mister & Pete’ geeft eigenlijk precies aan om wat voor soort film het gaat. Uiteindelijk zullen Mister & Pete ‘verslagen’ worden (door het leven?) en moet de kijker zich dus voorbereiden op een niet bepaald vrolijke vertelling, vol met ongeluk en tegenslagen. Tegelijkertijd is het gevoel bij het ritme van de rijmende titel – spreek hem maar eens hardop uit – er één van licht enthousiasme (terwijl Nederlanders daarbij mogelijk ook nog eens de fonetische associatie hebben met de hit ‘Mystery Repeats’, van Pete Philly & Perquisite, met dat aanstekelijke celloloopje). Dit blijkt ook inhoudelijk te kloppen. Ondanks de vele dramatische ontwikkelingen, lijkt er toch wel hoop te gloren aan de horizon. Wat op zich helemaal niet erg is, natuurlijk, maar het maakt de film niet in alles even effectief.
‘Mister & Pete’ valt en staat met de acteerkunsten van jonge acteur Skylan Brooks, die de magere, vaak droevig kijkende maar stoer en bijdehand optredende Mister speelt. Hij weet de film met zijn innemende spel effectief op zijn schouders te dragen, de kleine Ethan Dizon – een wat minder groot acteerlicht maar als het droge, weinig pratende personage Pete, een mooi contrast met Mister – in zijn kielzog meenemend. Mister is ook een interessant personage om het verhaal mee te beleven. De jongen kijkt goed om zich heen, probeert creatief met nieuwe situaties om te gaan, en is niet te trots om zijn ongelijk toe te geven of door het stof te gaan indien nodig. Erg sterk zijn de pittige woordenwisselingen met zijn straatarme, heroïne spuitende, zich prostituerende moeder (met gevoel en subtiliteit neergezet door Jennifer Hudson). Hij raakt zo teleurgesteld in zijn moeder dat hij haar, in een aangrijpende scène, zelfs dood wenst. Als Pete hem later vraagt, nadat duidelijk wordt dat hij (ook) niet altijd goed behandeld is door zijn moeder, of het ok is om niet van je moeder te houden, zegt hij, na lang nadenken: “Je kunt niet anders dan van je moeder houden. Maar je hoeft haar niet aardig te vinden.” Mister heeft, kortom, genoeg redenen om er zelf zo over te denken.
Als Misters moeder wordt opgepakt, en hij zelf, samen met Pete, uit handen van de politie en kinderbescherming weet te blijven, gaat het échte verhaal eigenlijk pas van start: het verhaal over de pogingen van de twee knaapjes om, tegen alle verwachtingen in, te overleven. Zonder dat ze geld of voedsel hebben, en zonder (of met nauwelijks) hulp van anderen. Ze moeten inventief zijn, en hier hoort op den duur ook het overtreden van de wet bij. Want als alle voorraden op zijn – je kunt nog even op crackers met ketchup teren, en halve kommetjes met cornflakes, op een gegeven moment is de spreekwoordelijke koek op – moeten ze wel gaan stelen en bedriegen om aan geld of voedsel te komen. Dit doen ze weliswaar niet lang, maar het is wel even nodig.
Frustrerend is het om te zien dat er vaak na een kortstondig succes weer iets mis gaat. Er wordt iemand ziek, een helpende hand komt niet opdagen… Extra sneu is het wanneer iets belangrijks misloopt terwijl ze het zelf hadden kunnen voorkomen. Zoals wanneer ze een heuse kalkoen hebben weten te bemachtigen om hun lege magen te kunnen vullen, maar deze vervolgens laten aanbranden in de oven omdat ze allebei in slaap vallen. Maar gelukkig gebeurt er ook wel eens iets positiefs en blijkt niet alles en iedereen zo slecht voor (de toekomst van) Mister en Pete te zijn als (door hen) gedacht.
Een aardig aspect van de film is dat er zowel wordt geknipoogd als zelf gebruik gemaakt wordt van (romantische) Hollywoodverhalen, door van Mister een acteer- en filmfanaat te maken, die zijn hoop heeft gevestigd op een aanstaande acteerauditie in Beverly Hills. Hiervoor oefent hij af en toe wat monologen, bijvoorbeeld uit ‘Trading Places’, ‘Men in Black’, en, vooral, ‘Fargo’. Deze zijn vermakelijk en aandoenlijk. Lichtelijk pijnlijk is het moment waarop hij, in bijzijn van Pete, zijn eigen moeder imiteert, die zich net volgespoten heeft en laveloos onderuitgezakt Mister toespreekt. Het is in ieder geval interessant om te zien hoe regisseur George Tillman, Jr. hier speelt met de verwachtingen die bij dit soort filmelementen horen. Zo is ook het uiteindelijke verloop van – of de weg naar – de auditie tamelijk onverwacht.
De nederlaag van Mister en Pete is volgens de titel onvermijdelijk, maar is dit ook echt het geval? En zo ja, betekent deze nederlaag alleen maar kommer en kwel of stemt deze toch ook hoopvol? De vraag stellen is hem beantwoorden. De soep wordt hier niet zo heet gegeten als ze wordt opgediend. Dit is voor een deel prettig, aangezien je niet met een gigantische kater achterblijft (zoals bij een film als ‘Precious’), maar de wat veilige benadering zorgt er ook voor dat de gebeurtenissen en situaties geen echte consequenties lijken te hebben, wat de sociale aanklacht – of oproep tot aandacht voor dit soort kansarme jongeren – natuurlijk minder sterk maakt. De balans valt gelukkig positief uit, onder andere door goede vertolkingen en de ‘To Kill a Mockingbird’-achtige vertelperspectief; vanuit het oogpunt van de kinderen dus. Dit laatste bevrijdt de film op tamelijk slimme wijze van de behoefte aan een ultrarealistische, grimmige beschouwing en maakt van de film een persoonlijke odyssee: een ontdekken van de wereld en een, zij het schrijnend, ‘coming of age’-verhaal.
Bart Rietvink
‘The Inevitable Defeat of Mister & Pete’ verschijnt dinsdag 20 januari 2015 op DVD.