The Jewel of the Nile (1985)

Regie: Lewis Teague | 106 minuten | actie, avontuur | Acteurs: Kathleen Turner, Michael Douglas, Danny DeVito, Spiros Focás, Avner Eisenberg, Paul David Magid, Howard Jay Patterson, Randall Edwin Nelson, Samuel Ross Williams, Timothy Daniel Furst, Hamid Fillali, Holland Taylor, Guy Cuevas, Peter DePalma, Mark Daly Richards, Sadeke Colobanane

Na het verrassende succes van de romantische avonturenfilm ‘Romancing the Stone’ (1984) wilde filmstudio 20th Century Fox, dat er op dat moment niet al te best voorstond, zo snel mogelijk een sequel maken. Erg veel tijd gunde men zichzelf niet, want voor het einde van 1985 moest ‘The Jewel of the Nile’ in de zalen draaien. En dus werd er in rap tempo een script uit de grond gestampt. Diane Thomas, de schrijvende serveerster die bij toeval door producent en hoofdrolspeler Michael Douglas ontdekt werd, had ‘Romancing the Stone’ geschreven, maar werkte op dat moment met Steven Spielberg aan een nieuw project en had geen tijd om aan de sequel te werken. En dus werden Mark Rosenthal en Lawrence Konner ingevlogen om in rap tempo een script in elkaar te draaien. Regisseur Robert Zemeckis was inmiddels ook afgehaakt omdat hij al zijn aandacht nodig had voor ‘Back to the Future’ (1985). In zijn plaats kwam Lewis Teague (‘Cujo’, 1983). 20th Century Fox had de sterren uit ‘Romancing the Stone’ – naast Douglas ook Kathleen Turner en Danny DeVito – net op tijd een contract laten tekenen dat hen verplichtte in een eventuele sequel acte de présence te geven, maar met name Turner had daar eigenlijk geen zin in. Pas toen Fox dreigde de actrice voor de rechtbank te slepen wegens contractbreuk, gaf de eigengereide Turner toe. Door de vervelende sfeer die daardoor ontstond, zou ook Douglas naar verluidt geen trek meer hebben gehad om te komen opdagen voor ‘The Jewel of the Nile’ – hij was immers ook druk met ‘A Chorus Line’ (1985) – en als producent had hij de macht om de stekker uit het geheel te trekken. In dat licht bezien is het een wonder dat ‘The Jewel of the Nile’ überhaupt ooit gemaakt is…

Het verhaal begint ongeveer een half jaar nadat ‘Romancing the Stone’ eindigde. Romanschrijfster Joan Wilder (Kathleen Turner) en avonturier Jack T. Colton (Michael Douglas) hebben de wereld rondgereisd op een zeilboot en van een onbekommerd leven kunnen genieten. Maar dan steekt de sleur ineens de kop op. Joan wil terug naar New York, terwijl Jack het liefst nog jaren avontuurlijk rond blijft dobberen op hun boot, de ‘Angelina’. Er is bovendien nóg een probleem: er moet weer een boek geschreven worden, maar Joan kampt met een ernstig geval van ‘writer’s block’. Als ze het aanbod krijgt om voor een aantal weken naar het Midden-Oosten te vertrekken, om daar het levensverhaal van de charmante oliesjeik Omar (Spiros Focas) te schrijven, hoeft ze niet lang na te denken. Ondanks de protesten van Jack, gaat ze met Omar mee. Dan loopt Jack ineens Ralph (Danny DeVito), de crimineel die hem in Colombia al eens probeerde een hak te zetten, tegen het lijf. Hij eist dat Jack de edelsteen die ze in Zuid-Amerika vonden, terug geeft. Ze ontdekken dat Joan in gevaar is en besluiten samen naar het Midden-Oosten af te reizen om haar te redden – al gaat dat samenwerken niet van harte.

Waar ‘Romancing the Stone’ een bescheiden klassiekerstatus heeft gekregen in de loop der jaren, is ‘The Jewel of the Nile’ eigenlijk vooral bekend vanwege dat hitje van Billy Ocean – ‘When the Going Gets Tough, the Tough Get Going’, een zin die meerdere malen voorbijkomt in de film – en de bijbehorende videoclip waarin Douglas, Turner en DeVito als achtergrondkoortje opduiken. Het verhaal is nog meer een niemendalletje dan dat van zijn voorganger; rommelig en bij elkaar geraapt. De manier waarop de Arabieren geportretteerd worden, zijn bovendien behoorlijk achterhaald en aanstootgevend. En het is dat DeVito contractueel verplicht was voor deze sequel op te duiken, want anders is zijn aanwezigheid hier niet te verklaren. Tijdens de opnamen, die grotendeels in Marokko plaatsvonden, zat het de cast en crew flink tegen. Het was er ontzettend heet, de douane moest worden omgekocht om de benodigde apparatuur het land binnen te krijgen en de enorm korte termijn waarbinnen een en ander gefilmd moest worden bleek haast onhaalbaar. Het noodlot sloeg liefst driemaal toe binnen de crew: slechts enkele weken voor de opnamen zouden beginnen, kwamen production designer Richard Dawking en production manager Brian Coates om bij een vliegtuigongeluk, terwijl ze locaties aan het scouten waren. Een vliegtuig met Douglas en Turner erin moest een noodlanding maken. En Diane Thomas, die de personages gecreëerd had, kwam twee maanden voor de première van de film om bij een auto-ongeluk; de auto waarin ze zat was nota bene een cadeautje van Douglas.

Je zou bijna denken dat ‘The Jewel of the Nile’ nooit gemaakt had mogen worden, zoveel tegenspoed kende deze productie. Dit is duidelijk een haastklus geweest. Geen moment komt deze sequel in de buurt van het niveau van ‘Romancing the Stone’ (en daar viel ook al het nodige op aan te merken). De film is gedateerd, met name in de manier waarop andere culturen in beeld gebracht worden, en mist de humor die het eerste deel van een frisse touch voorzag. Net als ‘Romancing the Stone’ is de onderlinge chemie tussen Douglas en Turner de belangrijkste troef; het is dankzij hen dat je de film een kans wilt geven en uit kunt kijken. Puur op basis van hun ‘star power’ slepen ze ‘The Jewel of the Nile’ er, zij het aan de haren, doorheen. Het is maar goed dat er geen derde deel kwam (wat ooit wel geopperd werd), al zouden Douglas, Turner en DeVito wel nog een keer samen in een film te zien zijn (in de zwarte komedie ‘The War of the Roses’ uit 1989, wat eigenlijk de beste film van de drie is).

Patricia Smagge

Waardering: 2

Bioscooprelease: 24 april 1986