The Kitchen (2019)

Regie: Andrea Berloff | 102 minuten | actie, misdaad | Acteurs: Melissa McCarthy, Tiffany Haddish, Elisabeth Moss, Domhnall Gleeson, James Badge Dale, Brian d’Arcy James, Jeremy Bobb, Margo Martindale, Bill Camp, Common, E.J. Bonilla, Myk Watford, Wayne Duvall, Pamela Dunlap, John Sharian

Al een paar jaar woedt er een feministische golf door Hollywood. Actrices, regisseuses en scenarioschrijfsters laten steeds duidelijker hun stem horen en strijden voor gelijke rechten. Zo willen ze niet alleen evenveel betaald worden als hun mannelijke collega’s, maar ook de zelfde kansen krijgen. Nog altijd zijn er beduidend minder vrouwen dan mannen die films regisseren of schrijven, en een nóg kleiner deel daarvan ontvangt de erkenning die ze verdienen. Actrices ontvangen vaak minder salaris dan hun mannelijke tegenspelers en krijgen ook minder tekst; zelfs in Disneyfilms die draaien om een prinses, hebben de mannelijke figuren om haar heen vaak meer tekst. En dan is er nog de leeftijdsdiscriminatie die bij vrouwen veel sterker speelt dan bij mannen (terwijl er zo veel fantastische actrices van vijftig jaar of ouder zijn!). Mannen domineren de filmwereld. Geen wonder dat er een generatie vrouwen, al dan niet in de slipstream van de #MeToo beweging, is opgestaan die het heft in handen neemt. Ineens was daar ‘Ghostbusters’ (2016), een remake van de klassieker uit 1984 maar dan met vier vrouwen in de rollen van spokenjagers. Nog zo’n voorbeeld: ‘Ocean’s Eight’ (2018), met een parade aan vrouwelijke oplichters en linkmiegels die in de geest van Danny Ocean huishielden. Vrouwen in rollen die doorgaans alleen door mannen gespeeld worden: ‘The Kitchen’ (2019) past ook perfect in dat stramien. Drie echtgenotes van gangsters nemen de honneurs waar als hun mannen de gevangenis in moeten. Regisseur van dienst is ook een vrouw: Andrea Berloff, die furore maakte als scenarioschrijfster van ‘Straight Outta Compton’ (2015), daar zelfs een Oscarnominatie mee verdiende, maakt hier haar regiedebuut.

De New Yorkse wijk Hell’s Kitchen is in de jaren zeventig het domein van Ierse immigranten, eenvoudige arbeiders die met moeite de eindjes aan elkaar kunnen knopen. Criminelen maken de dienst uit. Kathy Brennan (Melissa McCarthy), Ruby O’Carroll (Tiffany Haddish) en Claire Walsh (Elisabeth Moss) zijn getrouwd met drie van die Ierse gangsters. Ze schikken zich in het feit dat hun mannen de dienst uitmaken: Kathy doet braaf wat haar gevraagd wordt, ze zorgt voor de kinderen en speelt de perfecte huisvrouw; Ruby mag dan getrouwd zijn met een van de meest prominente gangsters in The Kitchen, ze wordt nog altijd als een buitenstaander gezien. En Claire laat zich door haar echtgenoot dagelijks als boksbal gebruiken; door zijn agressie heeft ze zelfs haar ongeboren kind verloren. Op een avond worden de drie mannen bij een overval opgepakt door de FBI. Ze draaien voor langere tijd de bak in. Waar de vrouwen verwachten dat er door de misdaadorganisatie rond Little Jackie (Myk Watford) en Ruby’s schoonmoeder Helen O’Carroll (Margo Martindale) voor hen gezorgd wordt, blijken de eerste enveloppen bitter weinig inhoud te hebben. Dus besluiten de vrouwen om het heft in eigen hand te nemen: ze gaan samen met een paar zware jongens de ondernemers in The Kitchen langs om hen bescherming te bieden in ruil voor een financiële bijdrage. Wonderbaarlijk genoeg blijkt hun nieuwe rol de dames te passen als een handschoen en het duurt niet lang of ze nemen de leiding in de organisatie over van Little Jackie.

Ongeveer tegelijk met ‘The Kitchen’ verscheen ook ‘Widows’ (2019) van de Oscarwinnende regisseur Steve McQueen in de bioscoopzalen. En of je nou wil of niet, een vergelijking maken is onvermijdelijk. Hoewel de films een vergelijkbaar thema hebben – ook in ‘Widows’ neemt een groep echtgenotes de criminele activiteiten van hun gangstergeliefdes over – konden ze haast niet meer van elkaar verschillen in uitvoering. Waar de film van McQueen uitblinkt in gelaagde personages, een ingenieuze en spannende plot en een imponerend schets van het tumultueuze leven in de straten van Chicago, steekt het flinterdunne, episodische ‘The Kitchen’ er magertjes bij af. Het scenario, ook van Berloff, is gebaseerd op een stripreeks van DC Vertigo uit 2015, wat allicht het gebrek aan diepgang verklaard. Dat laat zich vooral voelen op de momenten waarop zaken worden aangehaald die die diepgang hadden kunnen (of misschien wel moeten) genereren: onderdrukking van vrouwen, mishandeling, racisme. Maar ‘The Kitchen’ scheert er slechts langs en doet verder niets met deze thematiek. Zonde! Ook zonde is het feit dat de drie getalenteerde hoofdrolspeelsters zo weinig te doen krijgen. Met name Moss heeft zo veel meer in haar mars: hier verandert ze in een mum van tijd van lamgeslagen muurbloem in een onbevreesde killer, die dankzij de teruggekeerde hitman Gabriel (Domhnall Gleeson) de fijne kneepjes van het in stukken snijden van een lijk onder de knie krijgt. De dweperige romance die tussen de twee ontstaat heeft tegelijkertijd iets komisch en iets misplaatst. McCarthy toonde met haar verbluffende spel in ‘Can You Ever Forgive Me?’ (2018) aan veel meer te zijn dan een comédienne en is hier degene voor wiens handelen we de meeste begrip kunnen opbrengen. Haddish overtuigt beter in komische rollen en komt hier en daar geforceerd over. Voor de andere acteurs, onder wie Bill Camp als maffiabaas Coretti, is er amper ruimte om te schitteren in hun bordkartonnen rollen. Kleine uitzondering is Martindale als de vileine, vuilbekkende matriarch die als enige vrouw wél gerespecteerd wordt in de door mannen gedomineerde de criminele organisatie.

Jammer van het scenario en de personages, maar ‘The Kitchen’ heeft een aantal zaken gelukkig wél aardig voor elkaar. Zo zien de jaren zeventig er in deze film er gelikt uit en mogen McCarthy, Haddish en Moss rond paraderen in fantastische kleding die perfect passen in het tijdsbeeld. Ook de muziek knalt eruit, met onder meer Etta James (‘It’s a Man’s World’, weinig subtiele boodschap direct aan het begin van de film, maar de toon is daarmee wel direct gezet), Heart, Fleetwood Mac en Kansas. Het is jammer dat de plot niet fijnzinniger is, de personages niet gelaagder en de actie niet spannender. Dat maakt ‘The Kitchen’ wat gemakzuchtig en kleurloos, al is dit regiedebuut van Berloff desondanks wel onderhoudend. Wil je echter een spannende, boeiende en imponerende film over vrouwen zien die in de voetsporen van hun criminele echtgenoten kruipen, een film die je nog een tijdje bijblijft, dan kun je beter ‘Widows’ kijken. Dat is pas écht een fraai staaltje girl power!

Patricia Smagge

Waardering: 2

Bioscooprelease: 26 september 2019
VOD-release: 15 januari 2020