The Little Comrade – Seltsimees laps (2018)

Regie: Moonika Siimets | 98 minuten | drama | Acteurs: Helena Maria Reisner, Tambet Tuisk, Yuliya Aug, Juhan Ulfsak, Maria Avdjushko, Argo Aadli, Indrek Taalmaa, Maarja Jakobson, Aarne Soro, Kadri Rämmeld, Tarmo Song, Anna Sergejeva, Hilje Murel, Carmen Mikiver, Sandra Uusberg

‘The Little Comrade’ is plattelandsdrama met glooiende graanvelden, platte petten, wassen met de hand, kinderen die teddybeertjes vastklemmen wanneer nodig, en harde achtergrondgeluiden, ook al zijn dat voetstappen of deuren. Een beetje subtieler had best gemogen. Effectbejag is niet noodzakelijk wanneer er verhaaltechnisch leed is. En dat leed is er, in de vorm van een ontwricht gezin: een moeder (Eva Koldits) die wordt afgevoerd naar de Goelag in Stalins Sovjetrijk van de jaren vijftig.

Deze film van de Estse dertiger Moonika Siimets, naar de autobiografische werken van landgenote Leelo Tungal, heeft een modern tempo, acteurs hebben een 21-ste eeuwse oogopslag, de tinten zijn mat en zacht; hier en daar klinkt harpgetokkel of een strijkje. Siimets trekt niet echt een heldere lijn naar verdieping of historiciteit. Ook qua plotontwikkeling gaat het stroef richting de juiste emoties. Die komen er wel, maar aan het uiterste einde, onder een visueel milde gloed.

Wat ook niet helpt is dat de kindactrice van dienst (Helena Marie Reisner) nogal geïnstrueerd oogt, waardoor het hart van de film moeilijk tot kloppen komt. En dat moet de bedoeling zijn. De zesjarige Leelo dissocieert als een kind, en het is haar verwonderde blik die ons door de volwassen gebeurtenissen voert – vaak vanachter een deur. Visueel onberispelijk en vanuit filmtradities te billijken, maar waar staan we eigenlijk na anderhalf uur?

Als kijker niet veel verder: Leelo maakt geen ontwikkeling door; Siimets trekt het verhaal weinig naar zich toe: ‘The Little Comrade’ is te vlak en te lief. Leuk meisje dat vaak naar de grond kijkt en tegen bomen praat – het is ook niet fijn om je moeder te missen; verder samenzang in de familiesfeer, dollen met vader (Tambet Tuisk), afgebladderde huizen, en padvinders die communistische strijdliederen zingen over groene weiden. Liever een goed non-fictiewerk om de wrede geschiedenis te duiden.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 11 juli 2019
VOD-release: 12 november 2019
DVD-release: 19 november 2019