The Matrix Resurrections (2021)

Regie: Lana Wachowski | 148 minuten | actie, science fiction | Acteurs: Keanu Reeves, Carrie-Anne Moss, Yahya Abdul-Mateen II, Jonathan Groff, Jessica Henwick, Neil Patrick Harris, Jada Pinkett Smith, Priyanka Chopra Jonas, Christina Ricci, Lambert Wilso, Andrew Lewis Caldwell, Toby Onwumere, Max Riemelt, Joshua Grothe, Brian J. Smith

De kracht van een film is de invloed die het op de maatschappij heeft. Nadat ‘The Matrix (1999)’ uitkwam, was de wereld niet meer hetzelfde. Er waren twee groepen: wie de film had gezien en wie de film niet had gezien. De tweede groep was klein en werd dagelijks kleiner. ‘The Matrix’, geschreven en geregisseerd door Lana & Lilly Wachowski, was niet gewoon een goede film. Het was baanbrekend, zowel op het gebied van filosofie als op gebied van actie en special effects. Het was nieuw. Het was fris. Innovatief. (R)evolutionair. Technologie en spiritualiteit, gedoemd tot vijandschap, gingen hier hand in hand. ‘The Matrix’ werd opgevolgd door ‘The Matrix Reloaded’ en ‘The Matrix Revolutions’ die beide in 2003 uitkwamen. Vanwege het extreme succes verschenen er stripverhalen, videogames en animated short films (‘Animatrix’) die de filosofie van The Matrix verder uitdiepten. Boeken waren gewijd aan de religieuze en filosofische ideeën van de film. Door de jaren heen waren er geruchten over een vierde deel. Warner Bros. benaderde de Wachowskis elk jaar voor een vierde film. Maar ze waren er helemaal klaar mee. Het verhaal was ook af. Zo stierf de hoop dat er ooit nog een vierde deel zou komen. Maar toen gebeurde er iets dat hier verandering in bracht: Ron en Lynne Wachowski, de ouders van de Wachowski’s, overleden in 2019. Lana Wachowski had het hier moeilijk mee en had moeite met slapen. Tiijdens een slapeloze nacht was het verhaal van ‘The Matrix Resurrections’ geboren, waarbij het terughalen van Neo en Trinity, haar troost boden. Warner Bros. stond met open armen te wachten en zo kwam, na achttien jaar, deel vier uit. De wereld hield de adem in.

Thomas Anderson (Keanu Reeves) werkt bij Deus Machina. Hij is een videospelontwikkelaar die wereldberoemd is geworden met The Matrix videospellen. Hij krijgt alleen soms aanvallen waarbij hij geen onderscheid kan maken tussen realiteit en dromen. Gelukkig heeft hij een therapeut die hem helpt. Ook krijgt hij pillen die deze aanvallen voorkomen, zodat hij een normaal leven kan leiden. Deus Machina wil de videogamefranchise uitbreiden met een vervolg, een stap waar Thomas niet achter staat. In een koffiebar waar hij bijna elke dag zit, ziet hij regelmatig een vrouw, Tiffany. Het bijzondere is: ze lijkt veel op Trinity, een karakter in zijn videospel. Hij raakt met haar aan de praat en ze voelen onbewust een diepere band, een ondergrondse rivier van emotie met een oorsprong in een intens verleden. Maar Tiffany is getrouwd en ze heeft kinderen.

Op een dag zit Thomas in zijn kantoor wanneer het brandalarm afgaat. Tegelijkertijd ontvangt hij een bericht op zijn telefoon van een anonieme zender. Hij moet ergens heen. Hij volgt de aanwijzingen en komt in een toilet terecht, waar een bekende op hem wacht. Alleen, het kan deze bekende niet zijn. Hij vraagt Thomas met hem mee te gaan. Maar Thomas denkt dat hij weer een aanval heeft en rent weg. Uiteindelijk komt hij deze bekende weer tegen. Maar nu luistert Thomas en gaat met hem mee. Hier begint hij aan zijn (her)ontdekkingsreis naar een verleden die hij intens kent. Hij ontmoet oude bekenden en nieuwe vreemden die hem alleen als legende kennen. De stabiliteit van The Matrix is in gevaar en alleen Thomas kan deze redden. Er is veel te verliezen maar ook veel te winnen. Thomas zou Thomas niet zijn als hij het niet tenminste zou proberen. En zo ontvouwt het spektakel zich voor de ogen van de kijker.

Soms fantaseren we hoe een verhaal na de credits verder gaat. Wat er na ‘The Matrix Revolutions’ zou gebeuren was een veelbesproken onderwerp op fora, toegewijd aan The Matrix-verse. Het was daarom een plezier om de karakters, waaraan we gehecht zijn, weer op het grote scherm te zien. Het is als het terugzien van een oude liefde. De filmplot verschilt niet veel met de vorige versies en dat is ook niet erg. De essentie van The Matrix is nou eenmaal een cyclus. Waarvoor gevochten wordt zal steeds weer hetzelfde blijven. Alhoewel het verhaal een sterk nostalgisch begin heeft, wordt het later zwak. Het is te duidelijk dat er naar een specifiek einde wordt toegewerkt. Dit voelt vaak geforceerd aan. Ook al zijn de special effects meesterlijk, als de cohesie van het verhaal als zand uit elkaar valt, heeft de rest alleen maar decoratieve waarde.

Alhoewel het verhaal afzwakt, zijn de acteerprestaties van Keanu Reeves (‘John Wick’, ‘47 Ronin’) en Jonathan Groff (‘Mindhunter’, ‘Hamilton’) sterk. Ondanks dat Keanu beduidend ouder is, is hij, (wellicht) vanwege zijn John Wick-carrière, goed in staat zijn gevechtsscènes overtuigend uit te voeren. Jonathan Groff maakt indruk met zijn gladde zelfverzekerde overkomen. Hij is zo dominant als een ijzeren hand in een satijnen handschoen. Carrie-Anne Moss (‘Memento’, ‘Unthinkable’) , ook een goede actrice, komt minder goed uit de verf. Dit ligt niet aan haar maar aan haar plek in het verhaal. Yahya Abdul-Mateen II (‘Candyman’, ‘The Trial of the Chicago 7’) is een plezierige en frisse aanwezigheid. Alleen mist hij het filosofisch gewicht en ernst van Laurence Fishburne. Fishburne is een leraar en guru. Abdul-Mateen II is dat niet.

Wat ‘The Matrix Resurrections’ ook minder goed doet, zijn de dialogen die de diepgang, die kenmerkend waren voor de trilogie, missen. The Matrix-verse en de wetten die deze onderleggen worden als bekend verondersteld. Dit maakt het verhaal ook iets meer standaard. Ook zijn sommige gevechtsscenes rommelig en niet zo gedetailleerd en precies uitgevoerd zoals in de trilogie.

‘The Matrix Resurrections’ heeft een sterk begin maar zwakt af naar een standaard actiefilm. De prestaties van Keanu Reeves en Jonathan Groff zijn opvallend goed en ze vullen elkaar goed aan. De actiescènes zien er soms chaotisch uit en minder strak gechoreografeerd dan in de voorgaande delen. De special effects zijn van hoge kwaliteit maar niet baanbrekend zoals in ‘The Matrix’, waarin effecten nieuw voor de wereld waren. Ook de dialogen zijn standaard en missen de filosofische diepgang zoals deze in de trilogie voorkomen. Er is aandacht besteed aan de kleding met gesynchroniseerde kleuren. Dit geeft de film een fris gevoel en het past goed bij de nieuwe geïnnoveerde generatie die de fakkel van de vorige Matrix-cyclus heeft overgenomen. Als ‘The Matrix Resurrections’ de eerste Matrix-film zou zijn geweest, had het zeker meer indruk gemaakt. Jammer genoeg moet deze het opnemen tegen een film die een cultstatus heeft. En dat is niet gemakkelijk. En omdat we in een relatieve wereld leven, waar het ene met het andere wordt vergeleken, moet deze film hier ook aan geloven. ‘The Matrix Resurrections’ moet je wel gezien hebben, al is het alleen maar om ze allemaal gezien te hebben.

Gerold Kort

Waardering: 3

Bioscooprelease: 27 januari 2022
PVOD-release: 8 maart 2022
Digital download-release: 8 maart 2022
VOD-release: 8 maart 2022 (HBO Max)
DVD-, blu-ray- en 4K UHD-release: 21 april 2022