The Milk of Sorrow – La teta asustada (2009)

Regie: Claudia Llosa | 100 minuten | drama | Acteurs: Magaly Solier, Susi Sánchez, Efraín Solís, Marino Ballón, Antolín Prieto

Het Lichtend Pad was een Peruaanse guerrillabeweging die zich afsplitste van de Peruaanse communistische partij en de Chinese culturele revolutie als voorbeeld aannam voor hun eigen land. Sinds de jaren tachtig van de twintigste eeuw voerde de beweging gewapende acties uit om dit doel te bereiken. Bomaanslagen maar ook moord en verkrachting behoorde tot de wandaden begaan door de guerrilla’s in hun strijd voor een Peruaanse heilstaat.

Dit is nog steeds een controversieel onderwerp in de Peruaanse geschiedenis. ‘La teta asustada’ is in metaforische zin een film die verhaalt over de wond die zulk een schrikbewind in een land teweeg kan brengen. In letterlijke zin vertelt zij het verhaal van Fausta, wiens moeder slachtoffer was van verkrachting en marteling door leden van de Lichtend Pad-beweging. Dat dit trauma niet alleen bij haar moeder maar ook bij haar zelf littekens achterlaat blijkt uit het feit dat haar moeder, volgens inheems bijgeloof in ieder geval, dit trauma of angst aan Fausta heeft doorgegeven via haar moedermelk.

We leren Fausta kennen als een schuchter en met haar gezondheid kwakkelend meisje dat zich uit alle macht tegen gevaren uit de boze buitenwereld probeert te beschermen, en in het bijzonder tegen de verkrachting waarvan ze de gevolgen bij haar moeder heeft gezien. Als haar moeder sterft staat ze er opeens helemaal alleen voor. Haar familie wil de problemen alleen maar vergeten en haar moeder zo snel mogelijk begraven. Fausta kan haar moeder en haar trauma echter niet zo maar opzij schuiven. De zaken raken in een stroomversnelling als ze als huishoudster gaat werken en moet proberen om het trauma achter zich te laten.

Llosa’s film is een aanklacht tegen de praktijken van de guerrillabeweging, maar meer nog is het een poëtische vertelling over verwerking van het trauma wat hierdoor ontstaan is. We komen weinig te weten over de historische context van het Lichtend Pad en haar gruwelpraktijken. Daarentegen krijg je wel een gevoel van urgentie bij het verhaal van Fausta als je bedenkt dat dit een allegorie is voor de collectieve, nationale verwerking van het trauma door de Peruaanse bevolking. ‘La teta asustada’ werd dan ook in Berlijn met een prijs bekroond vanwege de volgens de jury sterke balans tussen politiek statement en poëtische vorm. Llosa brengt dit alles op een prachtige manier in beeld. Beeld- en cameravoering en mise-en-scène zijn van een hoogstaand niveau. Magaly Solier speelt een sterke rol als de getormenteerde Fausta. Toegegeven, de poëtische vorm en inhoud van de film zullen voor een goed aantal kijkers de film een moeilijke zit maken. Maar liefhebbers van poëtische arthouse films met een spoor van politieke inhoud zullen hun hart echter kunnen ophalen.

Joost Hoedemaeckers

Waardering: 4

Bioscooprelease: 17 december 2009