The Movie Teller – La contadora de películas (2023)
Regie: Lone Scherfig | 116 minuten | drama | Acteurs: Bérénice Bejo, Daniel Brühl, Antonio de la Torre, Sara Becker, Alondra Valenzuela, Joaquín Guzmán, Santiago Urbina, Elian Ponce, Francisco Díaz, Beltrán Izquierdo, Alfred Borner, Simón Beltrán, Max Salgado, Pablo Schwarz, Kristina Mondaca, Monserrat Corvelleyn, Mario Horton, Luis Uribe, Luis Dubó
De Deense regisseur Lone Scherfig (1959) heeft met deze coming-of-age film weer een feel good movie aan haar repertoire toegevoegd. De veel gelauwerde Deense heeft reeds menig nominatie en prijs in de wacht gesleept sinds haar start in 1984. Na haar internationale doorbraak in 2000 (‘Italian for Beginners’) maakte ze nog verschillende internationale producties waarvan ‘An Education’ misschien wel de beste en in elk geval de meest gedurfde film was. Scherfig was een actief lid van de ‘Dogma 95’-beweging, gesticht door onder andere Lars van Trier. Deze beweging streefde ernaar om films te maken die puur natuur zijn. De film wordt op locatie geschoten, het geluid wordt ter plekke opgenomen, er wordt uit de hand gefilmd en zo zijn er nog meer ‘eisen’ die de Dogma95 beweging stelt aan een film. Special effects en high tech zijn uitgesloten.
Het zijn precies deze karakteristieken die één op één zijn terug te vinden in ‘The Movie Teller’. Het verhaal en de setting lenen zich bij uitstek voor deze benadering. De film speelt zich af in de Chileense woestijn bij de salpetermijnen in de jaren zestig. Het dorpje wordt uitsluitend bevolkt door werknemers van de salpetermijnen en alle huizen zijn in handen van de mijnbouwmaatschappij. Ook de vader van het gezin Medardo (Antonio de la Torre) werkt bij de mijn. Het gezin bestaat verder uit moeder Maria Magnolia (Bérénice Bejo), drie zoons en dochter Maria Margarita (als kind vertolkt door Alondra Valenzuela en als volwassene door Sara Becker). Het wekelijkse gezinsuitstapje gaat naar de lokale bioscoop. Als vader door een ongeluk aan het bed wordt gekluisterd drogen de financiën van het gezin snel op. Gelukkig weet moeder dankzij haar relatie met de directeur van de mijn toch nog aan wat geld te komen. In plaats van allemaal naar de bioscoop te gaan mag nu één kind gaan. Het beeldt dan thuis uit hoe de film was. Dochter Maria Margarita slaagt daar het beste in, en wel zo goed dat ook de buren bereid zijn te betalen om haar de verhalen over de film te horen vertellen. Moeder Maria Magnolia verlaat haar gezin dat kan overleven dankzij de inkomsten van ‘The Movie Teller’.
We volgen de hoofdpersoon, dochter Maria Margarita, vanaf kind zijn tot volwassen vrouw. We zien de veranderingen die de Chileense maatschappij ondergaat. De introductie van de televisie is er een van. Door de verspreiding hiervan komt ook een eind aan het verdienmodel van ‘The Movie Teller’. De tweede belangrijke verandering betreft de staatsgreep van Generaal Pinochet op 11 september 1973. De dictatuur die nu wordt gevestigd strekt ook zijn tentakels uit naar het kleine dorpje met de salpetermijnen. Een derde verandering betreft het wegvallen van de markt voor salpeter. We maken deze verandering, ook al geeft de film ze wat schetsmatig weer, mee door de ogen van Maria Margarita. Haar broers vliegen één voor één uit en Maria blijft tenslotte alleen achter in het dorp.
Het acteerwerk van de Chileense Sara Becker (2002) verdient een speciale vermelding. Als de volwassen Maria Margarita blinkt ze uit door haar vele subtiele gezichtsuitdrukkingen, gebaren en houdingen. Zij is het gezicht van ‘The Movie Teller’ en zij is het die het feelgoodkarakter aan de film geeft. Zij houdt het gezin bij elkaar en neemt de (soms gedurfde) initiatieven. Daaraan herkennen we ook een stuk karakterontwikkeling in dit personage.
‘The Movie Teller’ behoort tot een genre van films die over films gaan. Met een titel als The Movie Teller’ zijn we natuurlijk geïnteresseerd in de films waarover wordt verteld. De eerste en oudste film die in het dorp wordt vertoond is ‘The Man Who Shot Liberty Valance’ (1962, met John Wayne, Vera Miles en James Stewart). De meest recente is ‘Midnight Cowboy’ (1969, met Dustin Hoffman en Jon Voigt). Daartussen zitten nog vele andere films. Een echte rode draad is niet duidelijk zichtbaar.
Er zitten nog wel wat losse eindjes in de film. Zo is de rol van Hauser, de Duitse directeur van de mijn, op verschillende momenten in de film tamelijk cruciaal maar wordt dit niet echt uitgewerkt in zijn romantische relaties met de hoofdpersonen. Ook valt de film een beetje terug als het vertellen van de films afloopt door de introductie van de televisie. Al met al toch een prachtige film met veel sfeer en mooie beelden.
Ton IJlstra
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 13 juni 2024