The Polka King (2017)

Regie: Maya Forbes | 94 minuten | komedie | Acteurs: Jack Black, Jenny Slate, Jason Schwartzman, Jacki Weaver, J.B. Smoove, Robert Capron, Willie Garson, Vanessa Bayer, Robert Macaux, Mary Klug, Wallace Wolodarsky

Jack Black, de extravagante zanger van comedy-rockduo Tenacious D, is normaal gesproken niet iemand die je associeert met het genre van polkamuziek. In de film ‘The Polka King’ kruipt Black echter in de huid van de Amerikaanse-Poolse polka-ster Jan Lewan, die voornamelijk in de jaren 80 en 90 zijn grootste succes kende in de VS. Het leven van Jan Lewan, die overigens nog leeft en zelfs betrokken was bij de soundtrack van de film en als vocale coach van Jack Black, is al eerder onder de loep genomen in de documentaires ‘Mystery of the Polka King’ (2007) en ‘The Man Who Would Be Polka King’ (2009). Met de woorden “This really happened. In Pennsylvania” wordt aan het begin dan ook direct aan de kijker duidelijk gemaakt dat dit een waargebeurd verhaal betreft.

Door het gebruik van een zogeheten Ponzi scheme, waarbij men met een buitengewoon hoog rentepercentage investeert in iets of iemand om later veel winst te behalen, vergaart Jan Lewan veel kapitaal van zijn veelal oudere fans om zijn muzikale imperium en merk uit te kunnen breiden. Deze illegale oplichtingspraktijk leidt in eerste instantie tot veel succes, maar ook tot torenhoge schulden bij zijn investeerders. Die zou hij op een later moment nooit kunnen terugbetalen. Lewan wil koste wat kost zijn droom verwezenlijken. Met zijn gladde praatjes en showmanship lukt het hem om mensen te overtuigen om te investeren in hem als polka-sensatie. De film probeert hem echter niet in een kwaad daglicht te zetten, en zet hem eerder neer als een sympathieke goedzak die verkeerde keuzes maakt in zijn naïviteit. Lewan zegt hier dan ook het volgende over in zijn gebrekkige Engels: “I not liar, I believer.”

‘The Polka King’ voelt ondanks de verregaande oplichtingspraktijken vooral te veilig en te kleinschalig aan. Het is lastig om door middel van de film aan te kunnen tonen hoe groot de werkelijke bekendheid van Jan Lewan binnen de VS is. Dit komt vooral naar voren gedurende de credits aan het einde, waarbij er fragmenten getoond worden van de echte Jan Lewan, die te zien is met vele bekende mensen (bijvoorbeeld toenmalig president George H.W. Bush en Donald Trump), terwijl dit niet naar voren komt in de film (met uitzondering van een ontmoeting met de Poolse paus Johannes Paulus II). Ook zien we Lewan vooral optredens geven bij feesten in kleinere zalen, waarbij zeker niet de indruk gewekt wordt dat hij landelijk bekend staat als de ‘Polka King’. Hier is sprake van een matige vorm van world building, aangezien je niet goed kan inschatten hoe groot deze wereld precies.

Hoewel de rol van Jack Black hem qua komisch acteertalent en muzikaliteit op het lijf geschreven is, voelt het personage van Jan Lewan toch teveel aan als een karikatuur, vooral in de wat meer persoonlijke gesprekken tussen hem en zijn vrouw (Jenny Slate) en bandlid en beste vriend Mickey Pizzazz (Jason Schwartzman) die hij voert met zijn overdreven Oost-Europese accent. Met een korte duur van slechts 94 minuten wordt er maar weinig belicht van het echte leven van Jan Lewan, en heb je na het zien van de film niet echt het idee dat je het totale plaatje van de beste man kent. Er had bijvoorbeeld meer aandacht geschonken kunnen worden aan de backstory van Lewan, en de gevolgen van Lewans oplichtingspraktijken op de slachtoffers. Verder bestaat de soundtrack van de film vooral uit het al bestaande repertoire van de echte Jan Lewan, wiens muziek in een nieuw, Jack Black-achtig jasje niet echt opvalt. De muziek is uiteraard passend bij de film, maar is niet buitengewoon catchy gebleken buiten de context van de film.

Om te concluderen, ‘The Polka King’ is een vermakelijke comedy die makkelijk wegkijkt door een aantal grappige momenten en een leuke, maar eenvoudige performance van Jack Black. Door de korte duur en de matige world building komt het personage van Jan Lewan meer over als een karikatuur. Het beeld is hierdoor niet compleet, en dat is spijtig.

Jan Uitentuis

Waardering: 2.5

VOD-release: 12 januari 2018 (Netflix)