The Postcard Killings (2020)

Regie: Danis Tanovic | 100 minuten | misdaad, drama | Acteurs: Jeffrey Dean Morgan, Famke Janssen, Cush Jumbo, Joachim Król, Steven Mackintosh, Naomi Battrick, Ruairi O’Connor, Eva Röse, Lukas Loughran, Denis O’Hare, Dylan Devonald Smith, Sallie Harmsen, Pål Espen Kilstad, Orla O’Rourke, Christopher Pizzey

Hem kennen we onder meer van de verfilmde thrillers ‘Kiss the Girls’ (1997) en ‘Along Came a Spider’ (2001) – beide met in de hoofdrol Morgan Freeman als forensisch psycholoog Dr. Alex Cross – en zij is vooral bekend van haar boekenreeks rond de doortastende misdaadjournaliste Annika Bengtzon, waarvan twee speelfilms en een reeks tv-films werd gemaakt. Samen schreven de Amerikaanse thrillerauteur James Patterson en zijn Zweedse college Liza Marklund in 2010 de misdaadroman ‘The Postcard Killers’, in het Nederlands uitgebracht onder de titel ‘Partnerruil’. Het boek belandde binnen een maand nadat het in het Engels was uitgebracht al bovenaan The New York Times Bestseller List; Marklund was pas de tweede uit Zweden afkomstige auteur die dat voor elkaar kreeg. Wie haar voorging? Stieg ‘Millennium’ Larsson natuurlijk. Mede door die connectie met Larsson raakten volgens Patterson ook Hollywoodstudio’s geïnteresseerd in een verfilming van de thriller en namen als Paul Greengrass (bekend van ‘Bloody Sunday’ (2002), de filmreeks rond Jason Bourne en ‘United 93’ en Gavin O’Connor (‘Pride and Glory’, 2008; ‘The Accountant’, 2016) cirkelden rond. Maar de productie kwam maar niet van de grond en zweefde zo lang rond in ‘development hell’ dat die heren afhaakten.

In 2020 is ‘The Postcard Killings’ (let op: een kleine aanpassing in de titel ten opzichte van het boek) er dan toch gekomen. Aan het roer van de film stond Danis Tanovic, de Bosnische regisseur van ‘No Man’s Land’ (2001), het verpletterende oorlogsdrama dat hem de Oscar voor beste niet-Engelstalige film opleverde. Dat moet goedkomen, zou je denken. Zeker omdat Tanovic met ‘No Man’s Land’ al heeft laten zien dat hij weet hoe je spanning opbouwt. Helaas kom je als kijker van ‘The Postcard Killings’ bedrogen uit. Doordat naast Marklund nog vier (!) andere scenarioschrijvers zich met het script bemoeiden is het een allegaartje geworden, waarin de spanning ver te zoeken is. Jeffrey Dean Morgan speelt de Amerikaanse detective Jacob Kanon. Als we hem voor het eerst ontmoeten heeft hij net te horen gekregen dat zijn dochter en schoonzoon tijdens hun huwelijksreis in Londen op gruwelijke wijze zijn vermoord. Tanovic vond het noodzakelijk de hevige emoties die hij op dat moment moet voelen – woede, pijn, verdriet, wanhoop, onmacht – in flashy kunstzinnige stijl op ons af te vuren. Een trucje dat niet alleen ongepast aanvoelt, maar dat verder ook nergens meer terugkomt en dus in zekere zin een stijlbreuk is (al weet je dat pas als je de rest van de film hebt gezien).

Jacob vliegt halsoverkop naar Londen om zijn dochter te zien, te identificeren en als het aan hem ligt de lokale autoriteiten voor de voeten te lopen met zijn onconventionele opsporingsmethodes. Ex-echtgenote Val (Famke Janssen, ook zij is gezwicht voor de botox helaas…) komt ook nog even langs, maar kwijnt verder weg in de meest ondankbare rol die je je maar kunt voorstellen. De lichamen van het pasgetrouwde stel zijn op een schokkende manier achtergelaten: in een pose die doet denken aan een bekend kunstwerk dat in een Londens museum hangt. Bovendien ontbreekt een aantal lichaamsdelen en zijn daarvoor ledematen van een ander slachtoffer in de plaats gekomen. Niet lang na de vondst in de Britse hoofdstad worden ook lichamen van jonge stellen gevonden in München en Stockholm en ook een dubbele moord in Madrid wordt aan de zaak gelinkt. Steeds ontvangt een plaatselijke journalist een paar dagen voor de slachtpartij een briefkaartje met daarop een raadselachtige zin als ‘Tot de dood ons scheidt…’. En steeds zijn de lichamen op een kunstmatige manier gereconstrueerd tot een bekend schilderij of beeldhouwwerk. Kanon vliegt heel Europa door om de plaatselijke politie ongevraagd te helpen. Bij zijn Britse en Zweedse collega’s vangt hij in eerste instantie bot, maar de Duitse bijna-pensionado Inspector Bublitz (Joachim Król) deelt alle cruciale info graag met hem. Ook de in Zweden woonachtig en werkzaam zijnde Amerikaanse columniste Dessie (Cush Jumbo) ontvangt een geheimzinnige briefkaart en raakt ongewild bij de zaak betrokken.

In tegenstelling tot de roman zorgen de verschillende lijntjes die hier uitgeworpen worden (of eigenlijk zijn het er maar twee) niet voor extra spanning. Er is in de hele 100 minuten durende film slechts één moment waarin je als kijker verrast wordt. Wat ook niet echt helpt om de spanning op te voeren is het feit dat we halverwege de film al weten wie de dader(s) is/zijn, waarna de klopjacht op deze perso(o)n(en) en het motief voor de moorden ons in het verhaal zouden moeten houden. Maar door al na drie kwartier te tonen hoe de vork in de steel zit, wordt de angel veel te snel uit de film getrokken. De gemiddelde detectiveserie op televisie – zeker de kwaliteitsseries uit Scandinavië en Groot-Brittannië – weten de spanning en intensiteit langer en effectiever door te trekken. Daar komt nog bij dat Kanon eigenlijk helemaal niet zo’n sympathiek figuur is. Natuurlijk vind je het rot voor hem dat hij zijn dochter op zo’n gruwelijke wijze verliest, maar vervolgens ‘elleboogt’ hij zich met een typische Amerikaanse grootheidswaan dwars langs zijn Europese collega’s, die het in zijn ogen niet goed doen omdat ze zich te veel aan de regeltjes houden. De onconventionele kameraadschap die hij opbouwt met Bublitz (typisch Duits, wat kleurloos, met een eeuwige sigaret in de mond) is op papier wellicht een welkom luchtigheidje, in de praktijk oogt het vooral ongeloofwaardig.

Doet ‘The Postcard Killings’ dan helemaal niets goed? Jawel hoor; eindelijke zien we eens een film waarin de personages gewoon hun eigen taal spreken. Niet als ze met Kanon praten natuurlijk, maar wel onderling met hun collega’s. Er is dan ook een internationaal gezelschap bijeen geharkt, met ook een Nederlands tintje. Naast Famke Janssen zien we nog twee landgenoten in actie: Sallie Harmsen en Dylan Devonald Smith. Zij spreken onderling nu ook eens een keer verstaanbaar Nederlands. De opnames van de film zijn bovendien zo veel mogelijk op locatie gedaan, in onder meer Duitsland, Zweden en Finland. Jammer dat er zo veel moeite gedaan is om zo geloofwaardig mogelijk over te komen, maar dat het scenario daarbij volledig is ondergesneeuwd!

Patricia Smagge

Waardering: 2

VOD-release: 20 mei 2020