The Princess (2022)

Regie: Ed Perkins | 109 minuten | documentaire, biografie | Met: Princess Diana, Prince Charles, Prince Harry, Prince William, Prince Philip, Queen Elizabeth II, Princess Anne, Camilla Parker-Bowles, Ronald Reagan, Dodi Fayed, Sarah Ferguson, Henry Kissinger, Nelson Mandela, Mother Teresa, Luciano Pavarotti, Colin Powell, John Travolta, Clint Eastwood, John Major, Oprah Winfrey

In 2022 is het precies 25 jaar geleden dat Diana, prinses van Wales, verongelukt in Parijs. Ze zit met haar toenmalige vriend Dodi Fayed achterin een Mercedes die – achtervolgd door paparazzi – in een tunnel crasht. Fayed en chauffeur Henri Paul overlijden ter plekke. Diana overlijdt in het ziekenhuis aan inwendige verwondingen. Alleen bodyguard Trevor Reed-Jones overleeft, weliswaar zwaar gewond, het ongeluk.

Deze documentaire van Ed Perkins begint op die bewuste avond, met amateurbeelden van een stelletje op vakantie die rond het Ritz Hotel filmen als Diana daar vertrekt. Daarna gaat het narratief terug in de tijd naar 1981, als de 19-jarige Diana zich voorbereidt op een verloving met de 32-jarige Charles, de prins van Wales – en oudste zoon van koningin Elizabeth II. Perkins en zijn team gebruiken in de documentaire alleen maar archiefmateriaal en privéfilmpjes om het verhaal van haar leven als prinses neer te zetten. Door alleen maar originele beelden te gebruiken zonder commentaar van studiogasten of duiding achteraf, laat het zien hoe de media en gewone Britten naar het fenomeen Diana kijken. Wij weten als kijker hoe het sprookjeshuwelijk afloopt en hoe tragisch Diana’s leven eindigt en dat zorgt af en toe voor een ongemakkelijk gevoel bij de zwermen fotojournalisten om haar heen en hoe ze door sommigen snoeihard veroordeeld wordt voor haar houding en gedrag. Voor de Nederlandse kijker is het wellicht aardig om ook nog koningin Beatrix en prins Claus te zien, die kort hun opwachting maken bij een staatsbezoek.

De makers hebben uiteraard een selectie gemaakt uit de vele duizenden uren aan materiaal. Hoewel ze afstand lijken te houden, spreekt hun commentaar door de montage boekdelen. Eigenlijk komt niemand ongeschonden uit deze documentaire. De wereldvreemdheid en het ongemak van de koninklijke familie met moderne media; de traditionele en excentrieke Charles die polo gaat spelen terwijl hij nog geen uur eerder met Diana en de pasgeboren prins Harry uit het ziekenhuis is gekomen. Ook de soms bizarre wisselwerking tussen de obsessie van media en het publiek met Diana ziet er – zeker met de kennis van nu – ongelofelijk confronterend en intimiderend uit. Ook de prinses zelf blijft niet gespaard van kritiek. Diana heeft een publiek leven en we zien haar eindeloos in en uit auto’s stappen, omringd door journalisten en fotografen, terwijl haar huwelijk met Charles steeds verder verslechtert. Eén van de redenen die wordt gegeven is dat Charles jaloers zou zijn op de aandacht voor zijn jonge vrouw. Later komt daarbij dat hij eigenlijk verliefd zou zijn op Camilla Parker Bowles, de vrouw met wie hij uiteindelijk in 2005 zou trouwen. Veel aandacht is er ook voor de Britse “tabloids” die saillante details over haar eetstoornis, postnatale depressie, zelfmoordpogingen en liefdesleven publiceren. Zelf werkt ze daar ook in zekere zin aan mee door haar interview met de BBC in 1995. Met het eerdere boek van Andrew Morton, dat destijds insloeg als een bom, zegt ze niets te maken te hebben. Ook gelekte telefoongesprekken van Diana met haar minnaar James Hewitt en tussen Charles en Camilla hebben na al die jaren nog weinig van hun tenenkrommende gehalte verloren. De media schrijven er hijgerig over – en het publiek koopt de kranten, tijdschriften en bladen.

Veel nieuwe inzichten heeft de documentaire niet te bieden. Het is soms bijna een opsomming van hoogte- en dieptepunten en beelden die allesbehalve uniek zijn. Diana als verlegen tiener bij haar verloving; van de groots opgezette bruiloft in juli 1981 naar de geboorte van zoons William en Harry, dansend met John Travolta in het Witte Huis, Diana eenzaam bij de Taj Mahal, Diana in haar tv-interview met de BBC over het stuklopen van haar huwelijk. Diana met slachtoffers van landmijnen in Angola, Diana in galajurken bij society evenementen – en uiteindelijk haar begrafenis.

Vijfentwintig jaar later is het de vraag of er veel veranderd is hoe we met beroemdheden en “royals” omgaan en of er iets geleerd is van de manier waarop Diana behandeld is. De documentaire lijkt te suggereren van niet.

Hans Geurts

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 1 september 2022